1. Vai trò của tuyến cận giáp là gì?

Tuyến cận giáp là một tuyến nhỏ ở vùng cổ nằm phía sau tuyến giáp, mỗi tuyến chỉ nặng 30 - 50 mg, có hình hơi dẹt và dài, có màu vàng nâu, mềm. 

Hình 1: Tuyến cận giáp nằm sau tuyến giáp ở vùng cổ

Ở mỗi người sẽ có 4 tuyến cận giáp. Các tuyến này sẽ tiết ra hormone Parathyroid (PTH), hormone nay có các vai trò như:

• Kích thích sự huy động canxi từ xương vào trong tuần hoàn máu.

• PTH tác dụng lên ống thận, làm tăng tái hấp thu canxi tại thận và tăng bài tiết phospho.

• Tăng tổng hợp vitamin D3 từ đó làm tăng hấp thu canxi và phospho tại ruột.

Khi nồng độ canxi trong máu thấp, các hormon cận giáp sẽ được giải phóng, tác động trực tiếp lên xương, thận và ruột để làm tăng lượng canxi từ xương vào máu giúp nồng độ canxi trong cơ thể trở về bình thường. Ngược lại, khi canxi trong máu tăng lên thì các tuyến cận giáp ngừng sản xuất hormone PTH làm giảm bài xuất, điều hòa lại nồng độ ion canxi.

Tình trạng cân bằng này được thực hiện thông qua quá trình kích thích ruột hấp thu canxi, tăng huy động canxi và phospho từ xương và ống thận tăng tái hấp thu canxi và bài tiết phospho.

2. Xét nghiệm hormone Parathyroid được thực hiện thế nào?

Xét nghiệm thực hiện phân tích trên huyết thanh/ huyết tương do đó bệnh nhân cũng sẽ được tiến hành lấy máu tĩnh mạch. Xét nghiệm yêu cầu người bệnh nhịn ăn từ 8 - 12 tiếng trước khi làm xét nghiệm và khuyến khích nên lấy máu buổi sáng sớm do nồng độ PTH có sự chênh lệch giữa các thời điểm trong ngày.

Hình 2: Xét nghiệm Parathyroid sử dụng mẫu máu tĩnh mạch của người bệnh

- Máu tĩnh mạch sau khi lấy sẽ được chuyển đến phòng xét nghiệm để thực hiện ly tâm tách huyết thanh/huyết tương và sẽ đựợc phân tích trên hệ thống máy sinh hóa tự động. Kết quả sẽ được bác sĩ thông báo và tư vấn cho bạn sau khi máy thực hiện phân tích xong.

3. Kết quả xét nghiệm phản ánh điều gì?

Tùy thuộc vào bệnh lý mắc phải mà giá trị xét nghiệm có sự thay đổi.

- Giá trị xét nghiệm thường tăng ở những bệnh nhân mắc bệnh cường cận giáp. Tuy nhiên, vẫn có một số nguyên nhân gây tăng nồng độ PTH như là:

+ U tuyến cận giáp.

+ Những người mắc bệnh thận mạn tính.

+ Nồng độ vitamin D, canxi máu thấp.

+ Loạn dưỡng xương, có thai.

+ Một số thuốc làm tăng nồng độ PTH máu là: thuốc chống co giật, lithium, thuốc có chứa phosphate,…

- Giá trị xét nghiệm giảm gặp trong một số nguyên nhân chính sau:

+ Đã phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn hay một phần tuyến cận giáp.

+ Bệnh nhân xạ trị, hóa trị tuyến giáp.

+ Ung thư di căn.

+ Nồng độ Magiesium thấp.

+ Một số bệnh lý tự miễn.

Hình 3: Giá trị xét nghiệm Parathyroid tăng ở những bệnh nhân mắc bệnh cường cận giáp

- Những nguyên nhân gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm là:

• Uống sữa trước khi lấy máu sẽ làm kết quả không chính xác.

• Phụ nữ mang thai hay đang cho con bú.

• Những người rối loạn lipid máu hay sử dụng chất đồng vị phóng xạ.

4. Mục đích của xét nghiệm Parathyroid là gì?

Xét nghiệm được thực hiện với nhiều mục đích chẩn đoán, theo dõi khác nhau.

- Tìm hiểu nguyên nhân làm nồng độ canxi máu bất thường. Xét nghiệm thực hiện khi người bệnh có các dấu hiệu tăng hay giảm canxi máu đó là:

+ Tăng canxi máu gây ra các triệu chứng: đau bụng, buồn nôn và nôn, khát nước, đi tiểu nhiều lần, táo bón, mệt mỏi, ảo giác, đau cơ, yếu cơ, phản xạ gân cơ kém, đau xương, có thể hôn mê.

+ Hạ canxi máu với các triệu chứng: tê tay hay chân, khó nuốt, co cơ, tụt huyết áp, ngất,…

Rối loạn canxi máu có thể gây gãy xương, loãng xương, trẻ em chậm tăng trưởng, phát triển; giảm đông máu; rối loạn nhịp tim, rối loạn tâm thần,…

Hình 4: Parathyroid có ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể

- Xét nghiệm giúp phân biệt rối loạn tuyến cận giáp và các rối loạn khác.

- Theo dõi sau lọc máu ở bệnh thận mạn tính.

- Kiểm tra chức năng tuyến cận giáp.

- Theo dõi hiệu quả điều trị bệnh lý tuyến cận giáp.

- Xác định nguyên nhân gây giảm nồng độ phospho máu.

- Xét nghiệm PTH thường kết hợp cùng với các xét nghiệm định lượng nồng độ canxi và phospho trong máu nhằm đánh giá tổng quát nhất tình trạng canxi của cơ thể.

5. Bệnh cường cận giáp gây ra những biến chứng gì?

Cường cận giáp là bệnh do các hormone tuyến cận giáp hoạt động quá mức trong cơ thể. Bệnh gây ra các biến chứng lên nhiều cơ quan của cơ thể như:

- Gây ra loãng xương: nguyên nhân do thiếu ion canxi, có thể do yếu xương, giòn xương dẫn đến gãy xương.

- Hình thành sỏi thận: lượng canxi dư thừa sẽ lắng đọng lại ở thận và gây ra bệnh sỏi thận.

- Bệnh tim mạch: do ảnh hưởng của nồng độ canxi cao trong máu.

- Phụ nữ mang thai có mức canxi máu thấp có thể gây cường cận giáp bẩm dinh cho thai nhi.

6. Địa chỉ xét nghiệm PTH uy tín ở đâu?

Xét nghiệm PTH hiện nay chưa phổ biến ở tất cả các cơ sở khám chữa bệnh. Do đó, bạn nên chọn các cơ sở y tế công nghệ cao để thực hiện xét nghiệm này.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC với hơn 24 năm hình thành và phát triển là đơn vị hàng đầu tại miền Bắc về dịch vụ xét nghiệm. MEDLATEC sở hữu hệ thống máy móc hiện đại tiên tiến, Trung tâm Xét nghiệm  đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, mạng lưới phòng xét nghiệm rộng khắp các tỉnh trên cả nước. Các chuyên gia đầu ngành và bác sĩ chuyên môn cao trực tiếp thăm khám và tư vấn kết quả.

Hinh 5: Trung tâm Xét nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

Bệnh viện có thực hiện trên 500 loại xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu phục vụ đầy đủ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của khách hàng. Chi phí khám chữa bệnh hợp lý, đơn giá các dịch vụ đều được thu theo bảng giá niêm yết tại bệnh viện. Thời gian trả kết quả nhanh chóng, kết quả được trả tận nơi hoặc bạn cũng có thể tra cứu online trên website: medlatec.vn hay ứng dụng iCNM và toàn bộ hồ khám bệnh của bạn sẽ được lưu trữ trực tuyến và đảm bảo bảo mật tuyệt đối.

Liên hệ đặt lịch khám bệnh tại MEDLATEC theo số tổng đài 1900565656.