1. Sốt xuất huyết là gì, do đâu mà có?

1.1. Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra, có tính truyền nhiễm cao. Bệnh thường xuất hiện vào trong và sau mùa mưa. Ở thể nhẹ, người bệnh bị sốt cao, nổi phát ban, đau nhức cơ và khớp. Bệnh tiến triển nặng có thể dẫn đến chảy máu nặng và nguy hiểm nhất là gây ra tử vong.

1.2. Nguyên nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết

Như đã nói ở trên, bệnh sốt xuất huyết do virus mang tên Dengue, chủ yếu lây qua đường muỗi Aedes cắn. Virus này gồm 4 loại: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Loại muỗi Aedes mang virus này hoạt động chủ yếu vào ban ngày, chỉ có muỗi cái mới có khả năng chích và truyền bệnh. Thời gian ủ bệnh vào khoảng 8 - 11 ngày và virus tuần hoàn trong máu 2 - 7 ngày. Nếu khi ấy, muỗi Aedes hút máu người bệnh thì virus sẽ được truyền cho muỗi. Người từng bị sốt xuất huyết khi đã phục hồi thì cơ thể sẽ có khả năng miễn dịch chống lại bệnh nhưng nó chỉ kháng lại loại virus đã gây ra bệnh chứ không chống được 3 chủng còn lại. 

Muỗi Aedes mang virus Dengue là nguyên nhân gây ra sốt xuất huyết

Các yếu tố được xem là tăng nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết thể nặng bao gồm:

- Người sinh sống, du lịch ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới.

- Trước đây từng bị nhiễm sốt xuất huyết.

- Trẻ em dưới 12 tuổi.

- Người da trắng và phụ nữ.

2. Thận trọng trước biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết

2.1. Các dấu hiệu cho thấy sốt xuất huyết đang trong giai đoạn biến chứng

Người bệnh cần chú ý các dấu hiệu cảnh báo biến chứng sau để kịp thời đến gặp bác sĩ, tránh những hệ lụy nguy hiểm đe dọa tính mạng:

- Nôn nhiều.

- Bụng đau dữ dội.

- Chảy máu nhẹ với biểu hiện có đốm đỏ trên da hoặc nặng hơn là xuất huyết ở lợi, mũi hoặc nôn ra máu, xuất huyết âm đạo bất thường, kinh nguyệt nhiều bất thường; đi ngoài phân đen.

- Co giật, ý thức rối loạn, lơ mơ.

- Khó thở.

- Chân tay lạnh, xanh tím.

- Sốt cao liên tục mà không thể hạ sốt bằng thuốc thông thường.

- Tiểu cầu hạ thấp.

Các dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết biến chứng nguy hiểm

2.2. Biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra

Sốt xuất huyết có thể gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm:

- Dịch thoát ra ngoài lòng mạch máu

Tình trạng này sẽ khiến máu bị cô đặc. Nếu dịch thoát ra quá nhiều sẽ có những dấu hiệu cảnh báo tình trạng sốc sắp đến: buồn nôn, nôn, vùng gan đau tức, mệt lả. Nếu người bệnh là trẻ nhỏ sẽ có hiện tượng bỏ bú, vật vã, bứt rứt, sốt li bì. Đây là những trường hợp đe dọa trực tiếp đến tính mạng, cần được đến bệnh viện cấp cứu ngay.

- Xuất huyết nội tạng

Nguyên nhân của tình trạng này là do tiểu cầu bị giảm. Người bệnh sẽ có các dấu hiệu cảnh báo như: tiểu có máu, đi ngoài ra máu, rong kinh, ra máu âm đạo bất thường, ho ra máu, nôn ra máu, đột quỵ,... 

- Suy nội tạng

Người bệnh sẽ đứng trước nguy cơ đánh mất sự sống với tình trạng viêm cơ tim, viêm não, viêm gan,...

3. Cách nhận biết sốt xuất huyết 

Bệnh sốt xuất huyết thường tiến triển qua 3 giai đoạn với các dấu hiệu điển hình sau:

- Giai đoạn sốt

Đây là giai đoạn kế tiếp ngay sau thời gian ủ bệnh, thường kéo dài 4 - 10 ngày tính từ sau khi bị muỗi mang mầm bệnh chích. Người bệnh sẽ:

+ Sốt cao đột ngột và liên tục trên 39 độ C trong khoảng 2 - 7 ngày, rất khó hạ.

+ Đau nhiều vùng trán, 2 hố mắt sau nhãn cầu.

+ Chán ăn, buồn nôn.

+ Da nổi mẩn, xung huyết, phát ban.

+ Đau nhức cơ, khớp.

- Giai đoạn nguy hiểm

Giai đoạn này thường bắt đầu vào ngày thứ 3 - 7 của bệnh, lúc này người bị sốt xuất huyết có thể còn hoặc giảm sốt nhưng như thế không có nghĩa là bệnh đã chuyển sang giai đoạn hồi phục mà còn cần đặc biệt theo dõi vì đây mới là thời điểm nguy hiểm. Cần chú ý các dấu hiệu:

+ Thoát huyết tương (kéo dài khoảng 24 - 48 giờ) do tính thấm thành mạch tăng. Nếu thoát huyết tương nhiều người bệnh sẽ sốc với các biểu hiện: bứt rứt, vật vã, bứt rứt, li bì, da lạnh ẩm, lạnh đầu chi, huyết áp kẹt, mạch nhanh nhỏ,  huyết áp tụt hoặc không thể đo được, tiểu ít.

+ Tràn dịch ở màng phổi, màng bụng, mô kẽ.

+ Mi mắt phù nề.

+ Gan to, có thể đau.

+  Xuất huyết dưới da, dạng rải rác hoặc chấm hoặc mảng bầm tím; chủ yếu xuất hiện mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay, đùi, mạng sườn, bụng. Trường hợp xuất huyết ở niêm mạc sẽ gây chảy máu lợi hoặc mũi, kỳ kinh đến sớm hoặc kinh nguyệt kéo dài. Nếu xuất huyết nội tạng ở phổi, hệ tiêu hóa, não chứng tỏ bệnh đã nặng, biểu hiện điển hình là: đi ngoài phân đen, nôn ra máu.

+ Ngứa.

+ Nếu không sốc hoặc không có dấu hiệu thoát huyết tương rõ có thể suy tạng với các biểu hiện: viêm cơ tim, viêm gan, viêm não,...

+ Cần cấp cứu nhanh nếu có dấu hiệu hốt hoảng, vật vã, buồn nôn, đau bụng, chân tay lạnh.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh sốt xuất huyết

- Giai đoạn hồi phục

+ Xuất hiện tình trạng tái hấp thu từ từ dịch từ mô kẽ vào bên trong lòng mạch

 vào 24 - 48 giờ sau giai đoạn nguy hiểm.

+ Thể trạng khá hơn, hết sốt, tiểu nhiều, ổn định huyết động, thèm ăn.

+ Điện tâm đồ thay đổi, nhịp tim có thể chậm.

+ Có thể suy tim, phù phổi nếu truyền dịch quá mức.

Khi bệnh đã chuyển qua giai đoạn nguy hiểm là lúc cần hết sức thận trọng vì đó là lúc có thể gây ra các biến chứng đe dọa đến tính mạng. Nếu nắm được các dấu hiệu lâm sàng để phát hiện sớm sẽ giúp kịp thời điều trị để ngăn chặn tính mạng, cứu người bệnh thoát khỏi cái chết.

Những chia sẻ trên đây hy vọng sẽ hữu ích đối với bạn đọc trong quá trình chăm sóc sức khỏe của mình. Sốt xuất huyết với những biến chứng của nó luôn nguy hiểm nên cần hết sức thận trọng để phát hiện và điều trị sớm ngay từ giai đoạn đầu. Nếu bạn không thể nhận biết được bệnh lý này hay đang nghi ngờ và cần tư vấn biện pháp chẩn đoán bệnh, đừng ngần ngại gọi tới hotline 1900 56 56 56, các chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn lòng giúp đỡ bạn để có được hướng xử trí tốt nhất.