1. Đôi nét về tiền sản giật

Tiền sản giật trước đây được gọi là nhiễm độc thai kỳ và xếp vào danh sách 3 nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở thai phụ và thai nhi. Đây được coi là một trong những biến chứng thai nghén nghiêm trọng do huyết áp tăng cao cùng sự xuất hiện của nhiều dấu hiệu tổn thương hệ cơ quan trong cơ thể, chủ yếu là thận. 

Khái quát về nguyên nhân và biến chứng tiền sản giật

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ tiền sản giật gồm:

- Thai phụ mang thai khi đã trên 35 tuổi.

- Tiền sử mắc tiền sản giật.

- Gia đình có yếu tố tiền căn với tiền sản giật.

- Mang đa thai hoặc mang con đầu lòng.

- Béo phì, tăng cân quá nhanh trong thai kỳ.

- Mắc bệnh lý: đái tháo đường, tăng huyết áp mạn, bệnh hệ thống, bệnh thận,...

2. Phương pháp chẩn đoán tiền sản giật là gì?

Hầu hết các trường hợp bị tiền sản giật không có triệu chứng rõ rệt cho đến khi bệnh tiến triển nghiêm trọng. Vì thế, chẩn đoán tiền sản giật dựa trên các phương diện sau:

2.1. Chẩn đoán lâm sàng tiền sản giật

Tiêu chuẩn chẩn đoán tiền sản giật lâm sàng được xác định trên phạm vi mà nó ảnh hưởng, như:

- Hệ thần kinh trung ương: thai phụ bị đau đầu dữ dội, tăng phản xạ, mờ mắt, dễ kích thích, xuất hiện chứng rung giật hoặc cơn co giật.

- Huyết áp: tăng huyết áp tâm thu vượt ngưỡng 140 mmHg và huyết áp tâm trương vượt ngưỡng 90 mmHg. Đặc biệt, nếu bị nặng thì huyết áp tâm thu có thể trên 160mmHg và huyết áp tâm trương trên 110mmHg.

- Phù: phù chân, phù mặt, phù tay và tăng trên 2.5kg/tuần.

- Các triệu chứng khác: đau ở mạn sườn bên phải, thai chậm lớn, chức năng gan giảm, phù phổi.

Tiêu chuẩn chẩn đoán tiền sản giật lâm sàng

2.2. Chẩn đoán cận lâm sàng tiền sản giật 

Tiêu chuẩn chẩn đoán tiền sản giật cận lâm sàng dựa trên các xét nghiệm:

- Xét nghiệm nước tiểu: tiền sản giật nhẹ thì chỉ số protein niệu trong khoảng 0.3 - 0.4g/24 giờ, tiền sản giật nặng thường trên 0.4g/24 giờ.

- Xét nghiệm máu: tiểu cầu giảm, bilirubin huyết thanh tăng, hematocrit giảm.

- Siêu âm thai: xác định được trọng lượng của thai nhi và lượng nước ối để theo dõi được sự phát triển thai nhi. Nếu mẹ bị tiền sản giật thì thai nhi phát triển rất chậm.

3. Xử trí tiền sản giật như thế nào?

Dựa trên những kết quả chẩn đoán tiền sản giật bác sĩ sẽ có phương án điều trị phù hợp.

3.1. Nghỉ ngơi 

Nếu tiền sản giật mức độ nhẹ và không vào giai đoạn cuối thai kỳ thì bác sĩ có thể cân nhắc chế độ nghỉ ngơi để tăng lưu lượng máu đến nhau thai và hạ huyết áp để thai nhi có thêm thời gian trưởng thành.

Thai phụ sẽ được hướng dẫn chế độ nghỉ ngơi tại giường, đứng hoặc ngồi khi cần thiết. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ hẹn lịch khám vài lần/tuần để kiểm tra lượng protein niệu, huyết áp và thai nhi.

Trường hợp bị tiền sản giật nặng, nếu cần bác sĩ sẽ chỉ định điều trị nội trú. Tại đây, sản phụ sẽ được kiểm tra thường xuyên để giám sát tốt thai kỳ cùng lượng nước ối vì khi mẹ bị thiếu ối thì máu cung cấp đến thai nhi cũng giảm.

Thai phụ nên khám thai đúng và đủ lịch hẹn để được tầm soát tiền sản giật

3.2. Dùng thuốc

- Hạ huyết áp

Đây là loại thuốc được sử dụng nhằm giúp giảm huyết áp cho thai phụ bị tiền sản giật và dùng đến khi kết thúc thai kỳ.

- Corticosteroid

Phương pháp điều trị tiền sản giật này áp dụng cho những trường hợp bị nặng hoặc mắc hội chứng HELLP. Việc dùng corticosteroid tạm thời giúp cải thiện tiểu cẩu và chức năng gan, nhờ đó mà thời gian mang thai được kéo dài.

Ngoài ra tiêm corticosteroid còn giúp phổi của thai nhi trưởng thành hơn trong tối thiểu 48 giờ trước sinh. Đây là phương án giúp thai nhi có được sự chuẩn bị tốt cho cuộc sống sau sinh.

- Anticonvulsive

Dành cho những trường hợp tiền sản giật nghiêm trọng. Các loại thuốc anticonvulsive như magnesium sulfate có thể được bác sĩ chỉ định nhằm ngăn chặn động kinh do tiền sản giật.

- Sinh chủ động

Khi thai phụ đã ở gần cuối thai kỳ và được chẩn đoán tiền sản giật, bác sĩ sẽ khuyến khích đẻ chủ động. Ngoài ra, khi tử cung đã có các dấu hiệu sẵn sàng như: mỏng, mềm và giãn ra bác sĩ cũng cân nhắc về việc đẻ chỉ huy.

Những trường hợp bị tiền sản giật nặng có thể không cần xem xét tuổi thai và sự sẵn sàng của tử cung. Để đảm bảo an toàn nhất cho thai phụ và thai nhi, bác sĩ sẽ chỉ định mổ chấm dứt thai kỳ. Với trường hợp này, thai phụ có thể sẽ được tiêm tĩnh mạch magnesium sulfate trong quá trình sinh nở để tăng lượng máu đến tử cung và ngăn không cho cơn động kinh xuất hiện.

Hiện nay vẫn chưa có biện pháp nào giúp phòng ngừa hiệu quả tiền sản giật. Vì thế, cách duy nhất để bảo vệ thai kỳ là thai phụ không được bỏ qua một lịch trình khám thai nào đã được bác sĩ hẹn trước. Chỉ qua các lần khám thai, với việc đo huyết áp, làm xét nghiệm, siêu âm theo dõi thai,... bác sĩ mới biết được nguy cơ tiền sản giật.

Chuyên khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ chăm sóc thai sản uy tín của nhiều mẹ bầu. Tại đây có hệ thống thiết bị y khoa hiện đại và Trung tâm xét nghiệm tiêu chuẩn quốc tế; sự tham gia thăm khám của đội ngũ chuyên gia, bác sĩ sản khoa đầu ngành. Qua các lần khám thai và xét nghiệm thường quy, bác sĩ sẽ giúp thai phụ biết được tình trạng thai kỳ và đánh giá nguy cơ tiền sản giật, có phương án giảm thiểu tối đa biến chứng nguy hiểm cho thai kỳ.

Quý khách hàng có nhu cầu tìm hiểu cụ thể về phương pháp chẩn đoán tiền sản giật có thể đến trực tiếp bệnh viện hoặc liên hệ hotline 1900 56 56 56 của MEDLATEC để đặt trước lịch khám. Thông qua tổng đài này, quý khách sẽ có được những thông tin cơ bản về vấn đề mình đang quan tâm và được hướng dẫn các thao tác chăm sóc sức khỏe thai kỳ phù hợp.