1. Tại sao trẻ ho về đêm?

Trẻ em có hệ miễn dịch yếu kém, lại chưa biết cách tự bảo vệ cơ thể nên rất dễ bị bệnh. Trong đó, ho - đặc biệt là ho về đêm là phổ biến nhất. Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ ho nhiều về đêm, bao gồm:

Nhiệt độ thấp, không khí khô

Nhiệt độ ban đêm luôn thấp hơn nhiệt độ ban ngày. Vào thời điểm giao mùa, biên độ nhiệt giữa ngày và đêm có thể chênh nhau 10 độ C. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, cộng với không khí khô vào ban đêm và nhiệt độ máy lạnh thấp chính là nguyên nhân gây ra tình trạng ho nhiều về đêm của các bé.

Nhiệt độ thấp, không khí khô là nguyên nhân khiến trẻ dễ bị ho và ho nhiều vào ban đêm

Ngủ không gối (kê) đầu

Ho thường đi kèm với nghẹt mũi, khó thở. Và tình trạng càng thêm tồi tệ nếu bé ngủ với tư thế đầu thấp. Bởi lúc này, chất nhầy và dịch từ trên mũi sẽ chảy xuống họng, gây kích ứng các cơn ho. 

Phòng ngủ không sạch sẽ 

Phòng ngủ không được vệ sinh thường xuyên sẽ tích tụ nhiều bụi bẩn, tóc, lông thú nuôi,… Sẽ thật nguy hiểm nếu chăn, ga, gối, nệm, thú bông của bé bị ám bụi bẩn. Bởi các bé sẽ vô tình hít phải khi ngủ, không chỉ gây ra các cơn ho mà còn khiến bé bị hắt hơi, ngứa mũi, khó chịu.

Viêm họng

Viêm họng là bệnh lý phổ biến ở trẻ em. Nếu bé bị viêm họng thì ban đêm, dưới tác động của các yếu tố ngoại cảnh, bé sẽ dễ bị ho và ho nhiều hơn so với ban ngày. Đi cùng với tình trạng này có thể là các triệu chứng sốt, đau đầu, sưng hạch bạch huyết,…

Viêm xoang

Trẻ ho về đêm cũng có thể là do bị viêm xoang. Lúc này, lớp niêm mạc hô hấp lót trong xoang bị viêm nhiễm, phù nề, làm tăng tiết dịch nhầy. Ban đêm khi nằm ngủ, lượng dịch nhầy này sẽ chảy xuống họng, kích ứng niêm mạc họng. Tình trạng này sẽ khiến bé ho nhiều, thậm chí là ho dữ dội từng cơn. 

Trẻ bị viêm họng, viêm xoang sẽ dễ gặp tình trạng ho nhiều vào ban đêm

Bệnh hen suyễn

Hen suyễn là bệnh hô hấp mãn tính. Người mắc bệnh này thường rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng với sự thay đổi của thời tiết hoặc các chất gây dị ứng. Nếu chẳng may tiếp xúc với một trong số những chất này, phế quản sẽ phù nề, co thắt, tăng tiết dịch nhầy. Người bệnh sẽ cảm thấy khò khè, khó thở, đau tức ngực, ho. Vì thế, nếu trẻ bị ho, đặc biệt ho nhiều ban đêm thì không loại trừ khả năng do bệnh hen suyễn.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Mặc dù được đánh giá là nguyên nhân phổ biến, thế nhưng ít ai biết bệnh trào ngược dạ dày thực quản liên quan như thế nào đến tình trạng trẻ ho về đêm. Theo đó, nếu bé mắc bệnh này thì khi ngủ, luồng khí trào ngược từ dạ dày lên thực quản sẽ mang theo axit dịch vị. Lượng axit này tác động đến hệ thần kinh đường khí quản, làm khí quản căng lên và kích thích phản xạ ho. 

2. Làm gì khi trẻ ho nhiều về đêm?

Trẻ ho về đêm sẽ khiến bố mẹ lo lắng, xót xa bởi không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của các bé, mà còn tiềm ẩn nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Dưới đây là những việc bố mẹ cần làm khi thấy bé ho nhiều vào ban đêm.

• Ban ngày, cho bé uống nhiều nước ấm và vệ sinh mũi thường xuyên cho bé. Với bé dưới 3 tháng tuổi, mẹ nên dùng nước muối sinh lý ấm và nhỏ nhẹ nhàng vào mũi. Với bé trên 3 tháng tuổi, mẹ có thể dùng nước muối dạng xịt và xịt trực tiếp vào mũi bé.

• Nếu dịch mũi bé nhiều, mẹ có thể thực hiện rửa mũi, hút mũi. Tuy nhiên, phải đảm bảo thực hiện thành thạo, đúng kỹ thuật. Nhìn chung, việc làm sạch mũi bằng nước muối sinh lý sẽ giúp đường thở của bé thông thoáng. Mũi và họng sẽ không bị tắc nghẽn bởi dịch nhầy. Nhờ đó, bé dễ thở và dễ ngủ hơn vào ban đêm. 

Vệ sinh mũi để làm sạch đường thở cho bé, giảm thiểu các cơn ho về đêm

• Xoa dầu tràm vào gan bàn chân để giữ ấm cơ thể, tránh bị nhiễm lạnh. Nếu bé nhỏ, có thể mang tất (vớ) cho bé. 

• Để nhiệt độ máy lạnh phù hợp (không dưới 25 độ C), có thể kết hợp với máy phun sương tạo độ ẩm không khí, giúp bé không bị khô họng. 

• Vệ sinh phòng ngủ, có thể thay chăn, ga, gối, nệm cho giường của bé. Việc này rất quan trọng với những bé bị viêm xoang, hen suyễn, dễ dị ứng. 

• Kê đầu cho bé bằng gối êm, mềm, đảm bảo phần đầu luôn cao hơn phần ngực. Tư thế này sẽ giúp bé dễ thở, đồng thời, hạn chế dịch nhầy chảy từ mũi xuống họng.

• Với những bé bị trào ngược dạ dày thực quản, không nên cho bé ăn hoặc uống sữa quá gần giờ đi ngủ. Nếu không, lượng thức ăn chưa kịp tiêu hóa sẽ khiến bé dễ bị ợ hơi, trào ngược axit, gây kích ứng họng và ho. 

Nếu đã áp dụng những cách trên mà tình trạng trẻ ho về đêm vẫn không thuyên giảm, đặc biệt là khi xuất hiện các triệu chứng dưới đây, ba mẹ cần đưa bé đi khám. 

• Ho nhiều, ho có đờm đặc, màu vàng lục và mùi hôi.

• Ho nhiều kèm sốt cao và đổ mồ hôi về chiều. 

• Ho ra máu kèm co giật.

• Cơn ho kéo dài hơn 1 tuần, 10 ngày.

• Trẻ bỏ ăn, bỏ bú, khó nuốt, khó thở.

Lúc này, không đơn thuần là do sự thay đổi của thời tiết (nhiệt độ, độ ẩm) hay các tác nhân gây dị ứng mà còn là biểu hiện của bệnh hô hấp. Trong đó, viêm phế quản và viêm phổi là nguy hiểm, cần điều trị sớm.

Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu ho nhiều kèm các triệu chứng nguy hiểm khác

Nhìn chung, trẻ ho về đêm có nhiều nguyên nhân, để đảm bảo an toàn, bố mẹ nên đưa bé đi khám. Qua thăm khám, bác sĩ sẽ xác định được nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi không có sự chỉ định của bác sĩ. 

Hy vọng những chia sẻ trên đây của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ giúp bố mẹ có thêm kinh nghiệm trong việc chăm sóc trẻ ho về đêm. Nếu bé có vấn đề về sức khỏe, bố mẹ có thể đưa bé đến Chuyên khoa Nhi của Bệnh viện để được thăm khám và điều trị nhanh chóng, tích cực.