1. Tăng lipid máu được hiểu như thế nào?

Ngày càng nhiều người gặp tình trạng lipid máu tăng cao hoặc rối loạn. Nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến những bệnh về tim mạch hoặc những vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe.

Khái niệm

Tăng lipid máu là tình trạng nồng độ lipid (chất béo) trong máu tăng cao bất thường. Trong máu có hai loại lipid chính là triglyceride và cholesterol. Khi bạn nạp quá nhiều calo cho cơ thể, nồng độ triglyceride tăng và chất béo này có liên quan tới bệnh tim. Cholesterol được gan sản xuất một cách tự nhiên bởi mọi tế bào của cơ thể đều cần đến chúng.

Người ta cũng gọi tình trạng tăng lipid trong máu là nồng độ cholesterol cao. Dù có thể do di truyền nhưng phần lớn vẫn do lối sống không lành mạnh. Tình trạng này cũng có thể điều trị nhưng thường phải kéo dài suốt đời. Khi điều trị, bạn vừa thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, vừa phải có lối sống, chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Những phương pháp này nhằm hạ nồng độ cholesterol xấu để hạn chế nguy cơ mắc bệnh về tim, đột quỵ hay một số vấn đề nguy hiểm khác.

Tăng lipid máu tức nồng độ chất béo trong máu tăng bất thường

Dấu hiệu

Người gặp tình trạng này thường không có triệu chứng rõ ràng, chủ yếu do di truyền. Triệu chứng thường thấy nhất là quanh mắt hoặc khớp xuất hiện màu vàng hoặc mỡ. Chỉ khi bạn xét nghiệm máu hoặc thăm khám các vấn đề về tim mạch mới được bác sĩ phát hiện.

Nếu để chất béo tích tụ lâu trong cơ thể có thể dẫn đến xơ vữa động mạch. Khi đó, động mạch và mạch máu dần bị thu hẹp do bị các mảng bám bám vào. Lưu lượng máu cũng từ đó không ổn định, huyết áp không ổn định. Ngoài ra có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, đột quỵ.

2. Nguyên nhân và đối tượng có khả năng tăng lipid máu

Việc lipid trong máu tăng gồm 02 nguyên nhân chính là: nguyên phát và thứ phát. Bệnh thường dễ xảy ra với những người có lối sống không lành mạnh.

Nguyên nhân tăng lipid trong máu

• Do di truyền: Trong Y học, người ta gọi đây là nguyên nhân nguyên phát. Tức bạn mắc bệnh do di truyền từ bố hoặc mẹ. Điều này bắt nguồn từ một rối loạn di truyền do bố hoặc mẹ mang gen đột biến, khiến cơ thể không thể loại bỏ cholesterol xấu ra khỏi máu, khiến nồng độ này tăng đến mức nguy hiểm.

• Chế độ ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh: Đây là nguyên nhân thứ phát gây ra tình trạng tăng lipid máu.

Thói quen ăn uống không lành mạnh có thể khiến nồng độ lipid trong máu tăng

Những đối tượng dễ mắc bệnh

Nếu bạn đang ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều chất béo, đang thừa cân nhưng không tập thể dục thường xuyên, ăn uống không hợp lý, hút thuốc lá thì nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn bình thường. Bên cạnh đó, những thói quen thiếu khoa học sau cũng khiến bạn dễ mắc bệnh hơn.

• Ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa nhưng ăn ít thực phẩm chứa chất béo tốt cho cơ thể.

• Ít tập thể dục.

• Thừa cân, béo phì.

• Dùng chất kích thích nhiều như rượu, bia, hút thuốc lá.

Ngoài ra, những đối tượng sau cũng có nồng độ cholesterol tăng bất thường: Người đang bị bệnh thận, đái tháo đường, phụ nữ đang mang thai hoặc có buồng trứng đa nang. Người có tuyến giáp hoạt động kém cũng có thể bị tăng lipid máu.

Nếu bạn đang dùng thuốc tránh thai, thuốc lợi tiểu hay thuốc điều trị trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ cholesterol.

Lười tập thể dục có thể khiến mỡ máu tăng cao

3. Điều trị tăng lipid trong máu như thế nào

Bạn có thể kiểm soát nồng độ lipid trong máu bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học, hợp lý kết hợp cùng tập thể dục thường xuyên. Tuy nhiên, nếu bạn mắc bệnh do di truyền thì cần kết hợp thêm việc sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Một số nhóm thuốc thường được bác sĩ kê đơn như nhóm statin để giảm nồng độ cholesterol. Tuy nhiên, tác dụng phụ được ghi nhận khi sử dụng thuốc này đó là đau cơ. Dù ít nghiêm trọng những có một số trường hợp có thể khiến cơ bị tổn thương. Trường hợp bạn muốn ngưng sử dụng, hãy nói chuyện với bác sĩ để hạn chế những biến chứng và những tác dụng không mong muốn.

Nếu sau khi điều trị bằng nhóm statin nhưng vẫn không đạt được mục tiêu điều trị thì cần dùng liều cao hơn hoặc kết hợp với các loại thuốc khác như niacin, fibrate hay ezetimibe.

4. Phòng ngừa tăng lipid máu thế nào cho hiệu quả

Phòng ngừa tăng lipid trong máu với một phương pháp tốt nhất là thay đổi lối sống, sinh hoạt và ăn uống tốt cho tim mạch. Cụ thể như sau.

Chế độ ăn uống

Để tốt cho tim mạch, bạn cần giảm chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và giảm những thực phẩm chứa nhiều cholesterol. Cùng với đó, nên ăn nhiều trái cây, chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt và lưu ý cần uống đủ nước.

Nên hạn chế tối đa thức ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn hoặc những thức ăn giàu carbohydrate. Những thực phẩm này thường không có nhiều dinh dưỡng cho sức khỏe.

Ăn uống khoa học là một cách rất tốt để kiểm soát nồng độ lipid

Bạn có thể bổ sung những thực phẩm chứa chất béo tốt cho sức khỏe như cá, các loại hạt, các loại đậu. Ngoài ra, khi chế biến thức ăn dầu ô liu hay dầu chứa chất béo đơn.

Kiểm soát cân nặng

Nếu bạn đang gặp tình trạng thừa cân, béo phì thì rất dễ mắc mỡ máu cao và những bệnh về tim mạch. Do đó, hãy giảm cân một cách khoa học để giảm bớt nồng độ cholesterol xấu trong máu, giảm mỡ máu và có sức khỏe tốt hơn.

Tập thể dục thường xuyên

Một trong những nguyên nhân gây bệnh tim mạch là do lười vận động, lười hoạt động thể chất. Việc tập thể dục thường xuyên vừa giảm mỡ máu, vừa hỗ trợ quá trình giảm cân. Vì vậy, hãy cố gắng dành ít nhất 150 phút mỗi tuần để hoạt động thể chất vừa sức.

Tránh xa thuốc lá

Ngoài những vấn đề về phổi, thuốc lá cũng có thể gây ra những vấn đề về tim mạch. Nhiều trường hợp tăng lipid máu, xơ vữa động mạch là do hút thuốc lá. Ngoài ra, hút thuốc còn làm hình thành máu đông trong mạch máu.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ cholesterol xấu giảm đáng kể ở những người đã bỏ thuốc, nguy cơ mắc tim mạch cũng giảm đi. Nếu tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ dẫn của bác sĩ kết hợp ăn kiêng khoa học, bạn sẽ giảm đến mức tối đa nguy cơ mắc bệnh tim mạch do tăng lipid trong máu.

5. Điều trị tăng lipid máu ở đâu?

Nồng độ lipid cao dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nhưng bạn hoàn toàn có thể kiểm soát thông qua chế độ sống và dinh dưỡng hàng ngày. Vì vậy, bạn nên chú ý đến việc kiểm tra sức khỏe định kỳ để biết tình trạng cơ thể mình như thế nào nhằm có những biện pháp điều trị sớm. 

Một địa chỉ đáng tin cậy để bạn khám và tiến hành các xét nghiệm máu là Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Đây là nơi hội tụ nhiều bác sĩ đầu ngành cũng như đón đầu những công nghệ hiện đại nhằm mang đến dịch vụ tốt nhất. Trải qua hơn 24 năm thành lập và phát triển, Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh viện luôn nhận được sự đánh giá cao của các chuyên gia cũng như có được lòng tin của nhiều khách hàng. 

Dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC mang lại nhiều lợi ích

Đặc biệt, mới đây, MEDLATEC đã nhận chứng chỉ CAP - Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng phòng xét nghiệm của Mỹ. Đây là đơn vị y tế đầu tiên của Việt Nam vinh dự nhận được chứng chỉ này. Vì vậy, nếu bạn đang gặp các vấn đề về sức khỏe, bao gồm chứng tăng lipid máu, hãy lựa chọn Bệnh viện MEDLATEC để khám và điều trị. Bạn cũng có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi do MEDLATEC triển khai để tiết kiệm thời gian, công sức, đồng thời hạn chế khả năng lây lan dịch bệnh trong bối cảnh hiện nay.

Nếu còn bất kỳ vấn đề nào cần giải đáp, bạn có thể liên hệ với Bệnh viện qua tổng đài 1900 56 56 56.