1. Hiểu về tự kỷ ở trẻ

Trước khi tìm hiểu về cách điều trị tự kỷ ở trẻ, chúng ta nên hiểu rằng tự kỷ không phải là bệnh lý mà là một rối loạn phổ tự kỷ (autism spectrum disorder - ASD). Đây là một rối loạn phức tạp của phát triển não bộ, thường gặp ở trẻ sơ sinh, nhất là trẻ trước 3 tuổi.

• Trẻ gặp khó khăn trong việc phát triển kỹ năng ngôn ngữ
• Khi lớn lên, trẻ thường không nhìn trực tiếp vào người đối diện, thường xuyên lơ đãng.
• Trẻ không phân biệt được người quen với người lạ và không biết cách bày tỏ cảm xúc vui buồn.
• Một số tự kỷ có thể không cảm nhận được nguy hiểm một cách chính xác hoặc không phản ứng một cách phù hợp khi đối mặt với tình huống nguy hiểm. 
• Trẻ có thể thực hiện các hành động tự gây thương tích để giải tỏa cảm xúc hoặc để thu hút sự chú ý.
• Thường xuyên lặp lại các hành động hoặc thói quen như: quay đầu, lắc đầu,...
• Một số tự kỷ có phản ứng quá mạnh hoặc không phản ứng đối với một số yếu tố giác quan như ánh sáng, âm thanh, mùi…

Thực tế mỗi trẻ sẽ có những đặc điểm riêng. Đối với một số trẻ, các biểu hiện có thể nhẹ và không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, trong khi đối với những trẻ khác, các dấu hiệu có thể ảnh hưởng đến khả năng học tập và giao tiếp hàng ngày.

Việc nhận biết các dấu hiệu sớm của tự kỷ có thể giúp cải thiện khả năng giao tiếp và xã hội của trẻ

2. Điều trị tự kỷ ở trẻ bằng cách nào?

Vậy điều trị tự kỷ ở trẻ bằng cách nào là mối quan tâm hàng đầu của phụ huynh có đang có con mắc rối loạn này? 

2.1. Điều trị tự kỷ ở trẻ bằng y sinh học

Trẻ tự kỷ được điều trị bằng phương pháp y sinh học có thể áp dụng các biện pháp như: hóa dược, vật lý trị liệu, bấm huyệt, oxy cao áp, tế bào gốc… Cụ thể:

• Điều trị tự kỷ cho trẻ bằng hóa dược gặp nhiều bất cập. Các loại thuốc có thể được sử dụng trong điều trị tự kỷ để giảm các triệu chứng nhất định. Tuy nhiên tthuốc điều trị này như “con dao hai lưỡi”, tức là vừa có thể điều trị các triệu chứng nhưng cũng có thể gây ra các tác dụng phụ. Do đó, việc sử dụng thuốc phải được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và quyết định về việc sử dụng thuốc nên được đưa ra dựa trên đánh giá cụ thể về tình trạng sức khỏe và nhu cầu của từng trẻ.
• Điều trị tự kỷ bằng vật lý trị liệu hỗ trợ trẻ cải thiện chức năng vận động và phát triển kỹ năng khác nhau. Vật lý trị liệu có thể tập trung vào việc phát triển và cải thiện kỹ năng vận động cơ bản như đi lại, chạy nhảy. Các bài tập và hoạt động được thiết kế để tăng cường sức mạnh cơ bắp, linh hoạt và cân bằng. Phương pháp này còn giúp tự kỷ thực hiện các động tác phức tạp hơn như vận động chéo của chân và tay, vận động tinh của bàn tay, và các hoạt động khác.
• Bấm huyệt là phương pháp điều trị tự kỷ cho trẻ mang lại nhiều lợi ích như: trẻ có thể nói được một số từ, hợp tác hơn với người lớn, tham gia các hoạt động vui chơi với bạn bè…
• Oxy cao áp điều trị tự kỷ ở trẻ đã được áp dụng ở nhiều quốc gia. Oxy cao áp nhằm giúp tăng lượng oxy trong máu cao hơn rất nhiều so với bình thường, cung cấp nhiều oxy hơn cho não, kháng viêm,...
• Điều trị tự kỷ ở trẻ bằng sử dụng tế bào gốc nhằm cải thiện chức năng não và giảm các triệu chứng tự kỷ. Trong tương lai phương pháp này sẽ đem lại nhiều lợi ích trong điều trị tự kỷ cho trẻ. 

Nếu tự kỷ nhẹ được kiểm tra, phát hiện và can thiệp sớm

2.2. Điều trị tự kỷ ở trẻ bằng liệu pháp tâm lý

Liệu pháp can thiệp tâm thần vận động và liệu pháp chỉnh âm và trị liệu ngôn ngữ là hai biện pháp chính trong việc điều trị tự kỷ cho trẻ bằng liệu pháp tâm lý.

• Liệu pháp can thiệp tâm thần vận động nhằm phát triển khả năng tự lập và kỹ năng xã hội thông qua các hoạt động vận động và tập trung. Các hoạt động vận động bao gồm trò chơi nhóm, hoạt động thể dục và các trò chơi khác nhau để phát triển kỹ năng tư duy và xã hội.
• Liệu pháp chỉnh âm và trị liệu ngôn ngữ nhằm phát triển kỹ năng ngôn ngữ và khả năng giao tiếp. Các hoạt động giúp trẻ kiểm soát giọng điệu, âm điệu và thể hiện cảm xúc thông qua giọng điệu. Các hoạt động trị liệu ngôn ngữ giúp trẻ xây dựng từ vựng, hiểu biết ngữ pháp.

2.3. Điều trị tự kỷ ở trẻ bằng dinh dưỡng

Mặc dù dinh dưỡng không phải là phương pháp điều trị tự kỷ ở trẻ chính nhưng một chế độ dinh dưỡng cân đối có thể có ảnh hưởng tích cực đến năng suất học tập, tâm trạng, và sức khỏe tổng thể của trẻ. Dưới đây là một số lời khuyên về dinh dưỡng cho tự kỷ: 

• Bố mẹ hãy đảm bảo cho trẻ một chế độ ăn cân đối, bao gồm thức ăn từ các nhóm thực phẩm khác nhau như: rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein (như thịt, cá, đậu nành) và sản phẩm từ sữa.
• Tránh cho trẻ tiêu thụ quá nhiều thức ăn chứa chất béo và đường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất béo và đường có thể ảnh hưởng đến sự tập trung và tâm lý của tự kỷ. 
• Bố mẹ hãy bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi như sữa, yogurt và thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi vào chế độ ăn của trẻ. 
• Các axit béo omega-3, đặc biệt là EPA và DHA có thể hỗ trợ sự phát triển não bộ. 

Ngoài các phương pháp y sinh học, liệu pháp tâm lý và dinh dưỡng, điều trị tự kỷ cho trẻ còn áp dụng các phương pháp như: tăng cường chức năng não bộ, luyện tập tại nhà…

Chế độ dinh dưỡng cũng ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến điều trị tự kỷ ở trẻ

Trên đây là một số biện pháp điều trị tự kỷ ở trẻ. Mỗi tự kỷ cần được thăm khám bởi chuyên gia, bác sĩ đầu ngành để có phác đồ điều trị hiệu quả nhất. Khi phát hiện con có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào hoặc muốn kiểm tra, đánh giá sức khỏe tinh thần, thể chất của con, cha mẹ có thể lựa chọn Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để tư vấn, thăm khám, kiểm tra. Bố mẹ hãy gọi tới số 1900 56 56 56 để được giải đáp thắc mắc hoặc hướng dẫn đặt lịch trước.