1. Như thế nào là con so, con rạ?

Con so và con rạ là cụm từ được truyền miệng để nói về trình tự mang thai của người phụ nữ. Theo đó, mang thai lần đầu và đứa con đầu lòng được gọi là con so và mang thai lần sau - con thứ được gọi là con rạ. Mỗi người phụ nữ chỉ có duy nhất một con so nhưng có thể sẽ có nhiều con rạ.

Con so và con rạ là cụm từ dành để nói về thứ tự sinh con ở mỗi lần mang thai

2. Con so và con rạ có gì khác nhau?

2.1. Phát hiện mang thai sớm hơn 

Kinh nghiệm được truyền miệng từ rất nhiều người cho rằng, khi mang thai con rạ sẽ phát hiện ra mình mang thai sớm hơn so với mang thai con so. Điều này xuất phát từ thực tế mang thai con so người phụ nữ chưa có kinh nghiệm và chưa biết cách quan sát sự thay đổi của cơ thể. Nhưng sang lần mang thai con rạ, họ đã có kinh nghiệm và biết được các dấu hiệu mang thai nên phát hiện mình mang thai sớm hơn lần trước.

2.2. Vòng bụng của mẹ lớn hơn

Thai phụ mang thai con rạ thường có vòng bụng to hơn so với con so vì ở lần sinh trước tử cung đã có sự thay đổi kích thước sau sinh nên lần sau kích thước bụng dễ phát triển nhanh hơn. 

Mặt khác, khi mang thai con rạ, tử cung cũng không săn chắc như lần đầu nên bụng bầu sẽ xuống thấp hơn. 

2.3. Nhận thấy thai máy sớm hơn 

Sự khác nhau giữa con so và con rạ cũng tương đối dễ nhận biết qua việc quan sát thai máy. Lần mang thai con so mẹ bầu thường cảm nhận được con đạp vào khoảng tháng thứ 5 của thai kỳ nhưng khi mang thai con rạ chỉ vào khoảng tháng thứ 4 hoặc sớm hơn là mẹ đã cảm nhận được việc này.

Việc nhận biết này tuy phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động của thai nhi nhưng thường thì khi đã mang thai lần thứ 2, mẹ đã biết thế nào là thai máy nên sẽ có cảm nhận rõ hơn.

Cơ thể mẹ bầu sẽ có sự thay đổi khác nhau khi mang thai con so và con rạ

2.4. Tăng cân nhanh hơn

Nếu khoảng cách sinh con so và con rạ không quá xa thì mẹ bầu có thể thấy rõ việc tăng cân của mình. Thông thường, khi khoảng cách giữa hai lần sinh gần nhau, lượng mỡ thừa trong cơ thể mẹ chưa tiêu tan hết được. Nếu tiếp tục mang thai, lượng mỡ thừa lại được tích lũy nên mẹ bầu càng dễ tăng cân.

Tuy nhiên, sự so sánh trên phương diện này chỉ mang tính chất tương đối. Cân nặng của mẹ bầu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: dinh dưỡng, thay đổi hormone,...

2.5. Thời gian chuyển dạ nhanh hơn

Quá trình chuyển dạ của con rạ thường nhanh hơn so với con so. Thời gian chuyển dạ trung bình đối với con rạ khoảng 8 - 12 giờ nhưng với con so thường cần khoảng 16 - 24 giờ. Giai đoạn đầu chuyển dạ của con rạ thì cơn co thường mạnh và có tần suất nhanh hơn. 

Nguyên nhân của sự khác nhau về thời gian chuyển dạ này chủ yếu là do lần mang thai con rạ, tầng sinh môn và cổ tử cung của thai phụ giãn rộng hơn so với lần sinh con so. Nếu mẹ có sức khỏe tốt, thai kỳ phát triển bình thường thì cổ tử cung sẽ mở nhanh hơn, quá trình sinh nở tự nhiên vì thế trở nên ngắn và suôn sẻ hơn. 

2.6. Chuyển dạ bớt đau hơn

Cảm giác đau ở mỗi lần mang thai không thể giống nhau, tuy nhiên, thực tế nhiều thai phụ chia sẻ rằng khi sinh con rạ cảm thấy ít đau hơn khi sinh con so. Điều này có thể là do các mẹ đã “quen” hơn với cảm giác đau hoặc là do thời gian chuyển dạ ngắn hơn nên sẽ bớt mệt mỏi hơn.

Khám thai định kỳ sẽ giúp mẹ bầu có được sự chuẩn bị tốt nhất cho một thai kỳ trọn vẹn

2.7. Con chào đời muộn hơn

Thời gian mang thai đủ tháng được khuyến nghị trong khoảng 38 - 40 tuần. Nếu sinh con trước 36 tuần được gọi là sinh non và sinh sau 42 tuần được gọi là sinh muộn. 

Về thời điểm chào đời so với ngày dự sinh, thống kê cho thấy con so thường sớm hơn 7 - 10 ngày còn con rạ thì sinh gần hoặc muộn hơn. Tuy nhiên, thời điểm sinh con cũng còn phụ thuộc vào các yếu tố: tâm lý, cơ địa, tình trạng sức khỏe,... của thai phụ.

2.8. Có sữa non sớm hơn

Sự nhận biết về thời điểm có sữa non giữa lần mang thai con so và con rạ của các mẹ bầu cũng khác nhau. Thường thì khi sinh con so, mẹ bầu sẽ thấy sữa non xuất hiện ở những tuần cuối hoặc sau sinh con. Nhưng, đến lần mang thai con ra, nhiều mẹ bầu thấy sữa non tiết ra từ tuần thứ 27. 

Thời điểm tiết sữa non ở từng mẹ bầu không giống nhau. Nếu mẹ thấy sữa non có từ tuần thai thứ 27 thì đây cũng là điều bình thường vì đó là dấu hiệu cho thấy tuyến sữa đang hoạt động, chuẩn bị cho quá trình nuôi con sau đó.

3. Mẹo tính ngày dự sinh con so và con rạ 

Nếu băn khoăn về thời điểm sinh con so và con rạ thì mẹ bầu có thể tham khảo cách tính ngày dự sinh theo một trong các cách sau:

- Dựa trên chu kỳ kinh: lấy mốc ngày đầu tiên của chu kỳ kinh cuối cùng cộng thêm 9 tháng 7 ngày.

- Dựa trên thời gian cử động của thai nhi: từ tuần thai 18 - 20 mẹ bầu có thể lấy thời điểm có hiện tượng thai máy cộng thêm 20 tuần nữa để ra ngày dự sinh.

- Dựa trên thời gian phát hiện mang thai: lấy ngày đầu tiên của tuần thứ 6 sau khi chậm kinh cộng thêm 34 tuần.

Nhìn chung, quá trình mang thai, sinh con so và con rạ có những điểm khác nhau rõ ràng, mẹ có thể cảm nhận được bằng chính sự nhạy cảm và kinh nghiệm của chính mình. Tuy nhiên, sự khác nhau này chỉ mang tính tương đối. Nếu mẹ không nhận biết được sự khác nhau đó thì cũng không cần lo ngại vì trong quá trình khám thai định kỳ, bác sĩ sẽ có những hướng dẫn cụ thể để mẹ có được sự chuẩn bị tốt nhất cho ngày bé chào đời.

Để chăm sóc thai kỳ tốt nhất, tránh được những lo lắng không đáng có, mẹ có thể đặt lịch khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Sản phụ khoa - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua tổng đài 1900 56 56 56.