1. Tìm hiểu về bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh

 Vàng da ở trẻ thường xuất hiện khi có sự tăng sản bilirubin trong cơ thể. Gan của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện chức năng lọc bilirubin hiệu quả, nên bilirubin có thể tích tụ trong cơ thể.Bilirubin là một sản phẩm của quá trình phá hủy hồng cầu cũ và cần được gan chuyển hóa để đào thải khỏi cơ thể.

Trong giai đoạn mới sinh, hồng cầu của thai nhi thường bị hủy phá nhanh dẫn đến tăng cường sản xuất bilirubin. Vàng da thường xuất hiện ở vùng cổ, mặt, ngực, bụng và mắt của trẻ. Các khu vực này thường là những nơi bilirubin tích tụ nhiều nhất.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp trẻ sơ sinh mắc bệnh vàng da do các yếu tố như: bất đồng nhóm máu mẹ và con, tan máu bẩm sinh, nhiễm virus bào thai, chậm đi phân su,...

Vàng da ở trẻ sơ sinh thường là lành tính, không nguy hiểm

2. Cảnh báo vàng da ở trẻ sơ sinh gây ra những hậu quả gì?

Vậy biến chứng vàng da ở trẻ sơ sinh là gì? 

Vàng da ở trẻ sơ sinh gây ra tổn thương tế bào não. Trẻ có thể trở nên không tập trung, dễ kích động, khó chịu và gây ra các vấn đề về giấc ngủ. Đồng thời, trẻ có thể gặp các vấn đề về thị giác và thính giác. Một số trẻ xuất hiện tình trạng co giật. Điều quan trọng là nhận biết và điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh kịp thời để ngăn chặn nguy cơ bilirubin não cấp tính.. 

Tiếp theo, biến chứng vàng da ở trẻ sơ sinh là vàng da nhân. Nguyên nhân của biến chứng này xảy ra khi lượng bilirubin trong máu tăng đột ngột và vượt quá khả năng gan xử lý. Bilirubin không được đào thải kịp thời, dẫn đến tích tụ trong cơ thể và có thể xâm nhập vào não. Bilirubin có thể gây tổn thương tế bào não, gây ra các vấn đề như co giật, thay đổi tâm trạng, khó chịu, và có thể gây tổn thương nặng tới não. Điều trị vàng da càng sớm càng tốt để ngăn chặn bilirubin xâm nhập vào não. Thời gian tốt nhất để bắt đầu điều trị thường là trong 7 ngày đầu sau sinh.

Ngoài ra, vàng da ở trẻ sơ sinh còn khiến trẻ tăng nguy cơ bị điếc, bại não…

Tất cả những biến chứng trên đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tâm lý của trẻ hiện tại và trong tương lai, thậm chí là tính mạng của trẻ. Do đó, bố mẹ không nên chủ quan trước hiện tượng vàng da của trẻ sơ sinh. 

Vàng da ở trẻ sơ sinh do mắc các bệnh lý sẽ tăng nguy cơ biến chứng

3. Vàng da ở trẻ sơ sinh được điều trị như thế nào?

3.1. Điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh

• Chiếu đèn để điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh đã và đang được áp dụng phổ biến. Trong quá trình này, trẻ sẽ được đặt dưới ánh sáng đặc biệt có bước sóng thích hợp để giúp chuyển hóa bilirubin thành các dạng có thể đào thải từ cơ thể thông qua nước tiểu và phân. Ánh sáng từ đèn phototherapy thúc đẩy quá trình này và giảm lượng bilirubin trong cơ thể. Chiếu đèn không đòi hỏi phẫu thuật và là một phương pháp an toàn. Trẻ thường được đặt dưới ánh sáng trong một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày, và quy trình này có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của tình trạng vàng da. Điều trị vàng da bằng phương pháp này có chi phí tương đối hợp lý.
• Đối với một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể quyết định thực hiện điều trị bằng cách cung cấp nước và năng lượng cho trẻ thông qua đường tĩnh mạch. Điều này giúp tăng cường chuyển hóa bilirubin và đào thải nhanh chóng.Nhờ vậy, các dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh sẽ được cải thiện và điều trị. 
• Thay máu để điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh thường áp dụng đối với các trường hợp nặng, có nguy cơ mắc các biến chứng nhiễm độc thần kinh. Thậm chí, nếu các phương pháp điều trị khác không mang lại kết quả, thì thay máu có thể là phương án cuối cùng để giảm bilirubin trong máu. Quyết định thực hiện thay máu thường do bác sĩ quyết định dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm mức độ và thời gian kéo dài của vàng da, mức độ bilirubin, tình trạng sức khỏe của trẻ. 

Ngoài các biện pháp trên, phụ huynh có thể áp dụng một số mẹo dân gian được đánh giá là hiệu quả trong điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh như: chiết xuất táo tàu, nước ép lúa mì, tắm lá chè xanh, tắm cỏ mần trầu… Phụ huynh lưu ý, các mẹo dân gian này chỉ nên áp dụng khi đã được sự đồng ý của bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. 

Phương pháp chiếu đèn được áp dụng hiệu quả và phổ biến tại nhiều cơ sở y tế

3.2. Phòng ngừa vàng da ở trẻ sơ sinh

Vàng da ở trẻ sơ sinh là điều không bố mẹ nào mong muốn. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa vàng da ở trẻ sơ sinh:

• Trong quá trình mang thai, mẹ bầu nên tuân thủ đúng lịch khám thai của bác sĩ để phòng ngừa bệnh vàng da cho trẻ sơ sinh. Theo dõi sức khỏe của thai nhi và mẹ trong suốt thai kỳ để đảm bảo không có vấn đề nào gây ảnh hưởng đến gan thai nhi.
• Quan sát sức khỏe của trẻ ngay từ khi mới sinh để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của vàng da.
• Việc cho trẻ ti mẹ ngay sau khi sinh và thường xuyên trong những giờ đầu đời giúp kích thích sự co bóp của tử cung, giảm lượng bilirubin tích tụ trong cơ thể.
• Cho trẻ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời mỗi ngày, nhất là trong khoảng thời gian an toàn để tránh tác động của tia UV.
• Điều trị sớm các vấn đề như nhiễm trùng gan, sỏi mật, hay các tình trạng khác có thể ảnh hưởng đến gan và tăng bilirubin.
• Theo dõi cân nặng của trẻ để đảm bảo rằng trẻ đang tăng cân một cách đủ đều, vì cân nặng thấp có thể làm tăng rủi ro vàng da.

Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của trẻ, hãy thảo luận với bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và theo dõi. Bố mẹ cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.