1. Khái quát về bệnh tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi được hiểu là tình trạng lọt khí vào trong 2 lá màng phổi, khiến cho phổi bị xẹp xuống. Không khí có thể theo các con đường sau để vào khoang màng phổi:

- Đường thở, phế nang do bị rách lá tạng.

- Thành ngực, trung thất, cơ hoành hoặc thực quản do có vết thương đâm xuyên thành ngực.

- Vi sinh vật trong khoang màng phổi tự sản sinh không khí.

Hình ảnh chụp X-quang tràn khí màng phổi

Có 2 dạng tràn khí màng phổi:

- Tràn khí màng phổi tự phát: không xuất phát từ chấn thương hay vết thương ở ngực.

- Tràn khí màng phổi do chấn thương: có vết thương, chấn thương ở phổi hoặc trải qua thủ thuật như chọc sinh thiết phổi, hồi sức tim phổi, đặt catheter tĩnh mạch dưới đòn,...

Người bị tràn khí màng phổi thường khởi phát triệu chứng đột ngột với các biểu hiện: ngực đau dữ dội, cảm thấy ngột ngạt, khó thở, có thể bị ho khan hoặc sốt. Nếu bệnh ở mức độ nghiêm trọng thì dễ gây suy hô hấp, khó thở nặng.

2. Ý nghĩa của phương pháp chụp X-quang tràn khí màng phổi

2.1. Chụp X-quang tràn khí màng phổi là như thế nào?

Chụp X-quang tràn khí màng phổi là phương pháp sử dụng tia X năng lượng cao chiếu xuyên qua phổi để thu được hình ảnh tại đây, giúp bác sĩ có căn cứ chẩn đoán tràn khí màng phổi hoặc bệnh lý khác ở phổi.

Khi nghi ngờ dấu hiệu bệnh lý về phổi, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định chụp X-quang 

2.2. Ý nghĩa của chụp X-quang tràn khí màng phổi

Chụp X-quang tràn khí màng phổi là hình thức kiểm tra đầu tiên được chỉ định khi nghi ngờ tràn khí màng phổi vì phương pháp này có chi phí thấp, kỹ thuật đơn giản và cho kết quả nhanh chóng.

Ảnh chụp X-quang tràn khí màng phổi tăng sáng không có vân phổi, đường viền lá tạng được nhìn thấy rõ nét, phổi ép lại. Một số trường hợp hình ảnh thu nhỏ như khối u nằm ở rốn phổi, đẩy trung thất và tim, gian sườn bị giãn, hạ thấp vòm hoành. Hình ảnh thu được cho thấy:

- Phổi bị xẹp

Khoảng trống giữa 2 lớp lót lá phổi có sự tích tụ không khí khiến cho mô phổi bị kéo vào trong và không khí bị đẩy ra ngoài phế nang.

- Đường viền màng phổi rõ nét

Mép phổi có màu đen. Đây cũng là sự phản ánh trung thất và khí quản của người bệnh.

- Trung thất bị đè đẩy

Hình ảnh này cho thấy người bệnh đang mắc bệnh lý nghiêm trọng ở phổi.

Việc chẩn đoán tràn khí màng phổi bằng phim chụp X-quang đòi hỏi kinh nghiệm lâu năm và trình độ giỏi của bác sĩ chuyên khoa để tránh nhầm lẫn với kén khí lớn trong phổi.

Cần lưu ý rằng không phải mọi trường hợp bị tràn khí màng phổi đều thể hiện qua phim chụp X-quang. Do đó, để chẩn đoán xác định, nếu cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT-Scanner phổi.

Tư thế chụp cũng ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả chụp X-quang. Nếu người bệnh chụp ở tư thế nửa nằm nửa ngồi hoặc nằm thì rất khó quan sát tràn khí màng phổi. Nguyên nhân của điều này là do không khí tự do tràn lên trước ngực còn phổi lại nằm phía sau nên ít có trường hợp xuất hiện khoảng trống rõ ràng giữa thành ngực và các lá phổi. Để có kết quả đúng, yêu cầu người bệnh cần chụp X-quang ngực thẳng.

3. Quy trình thực hiện chụp X-quang chẩn đoán tràn khí màng phổi

Quy trình chụp X-quang tràn khí màng phổi được tiến hành với các bước:

3.1. Chuẩn bị chụp X-quang tràn khí màng phổi

Người bệnh sẽ được yêu cầu tháo bỏ trang sức, các vật dụng kim loại có trên người để không gây nhiễu ảnh và ảnh hưởng tới tia X. Tiếp sau đó, kỹ thuật viên phòng chụp sẽ hướng dẫn người bệnh tư thế chụp cho hình ảnh chính xác nhất.

Dựa trên kết quả chụp X-quang tràn khí màng phổi bác sĩ sẽ có căn cứ chẩn đoán, điều trị phù hợp cho người bệnh

3.2. Thực hiện chụp X-quang tràn khí màng phổi

Khi máy chiếu tia X xuyên qua cơ thể thì phía bên kia cũng đồng thời được đặt một tấm phim X-quang để thu tia X đi ra. Kết quả thu được chính là hình ảnh chụp X-quang tràn khí màng phổi. 

Càng có nhiều tia X chiếu vào phim thì hình ảnh trên phim càng đen. Màu sắc hiển thị trên phim là 2 màu đen, xám và trắng; trong đó: màu trắng là bộ phận cơ thể đặc, màu đen là phần cơ thể đầy khí hoặc rỗng, màu xám là các mô mềm.

3.3. Sau khi chụp X-quang tràn khí màng phổi

Hình ảnh chụp X-quang tràn khí màng phổi được gửi tới bác sĩ để quan sát và đưa ra chẩn đoán.

4. Một số ảnh hưởng của việc chụp X-quang tràn khí màng phổi

Không ít người lo ngại về ảnh hưởng của tia X khi chụp X-quang tràn khí màng phổi. Về vấn đề này, các chuyên gia y tế chia sẻ, nếu tần suất chụp X-quang thấp và khoảng thời gian giãn cách giữa các lần chụp cách xa nhau (trung bình mỗi năm 5 - 7 lần) thì không ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe.

Trường hợp người bệnh cần chụp X-quang với cường độ mạnh, thường xuyên thì các chức năng sinh lý có thể bị ảnh hưởng. Một số tác động tiêu cực có thể gồm: bỏng da, rụng tóc, nguy hại đến sự sống. 

Để đảm bảo an toàn cho người bệnh chụp X-quang, Bộ Y tế đã có quy định về tiêu chuẩn an toàn đối với phương pháp này, đó là: phòng chụp và máy móc thực hiện phải đảm bảo tiêu chuẩn; kỹ thuật viên chụp phim và bác sĩ điều trị phải được đào tạo bài bản chuyên môn bài bản để đưa ra chỉ định đúng, phục vụ quá trình khám chữa bệnh hiệu quả.

Hệ thống Y tế MEDLATEC với Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh được đầu tư thiết bị máy móc hiện đại, đảm bảo mọi quy định của Bộ Y tế; phòng chụp có đầy đủ tấm chắn để bảo vệ các bộ phận của cơ thể. Vì thế, khách hàng có thể yên tâm chụp X-quang tràn khí màng phổi tại MEDLATEC.

Quý khách hàng có nhu cầu chẩn đoán bệnh tràn khí màng phổi có thể liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa Hô hấp qua tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn chính xác.