1. Có những loại thuốc giảm đau thần kinh tọa nào?

Đau thần kinh tọa là hiện tượng phần hông, lưng xuất hiện cơn đau sau đó cơn đau này lan xuống mông và chân dẫn đến những triệu chứng khó chịu, thậm chí có thể gây cản trở cho vận động hàng ngày của người bệnh. Nguyên nhân của tình trạng này chủ yếu là do dây thần kinh tọa bị chèn ép, kích thích hoặc gặp phải chấn thương. Nếu bệnh nhân đã tự áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà nhưng không đem lại hiệu quả cao thì có thể sử dụng các thuốc giảm đau thần kinh tọa để cải thiện tình hình.

Thuốc giảm đau thần kinh tọa sẽ được chỉ định trong những trường hợp đau cấp tính và chỉ nên sử dụng thuốc trong thời gian ngắn. Theo đó bác sĩ sẽ cần dựa trên các yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, sức khỏe tổng thể, tuổi tác, nguy cơ dị ứng của người bệnh để chỉ định loại thuốc phù hợp nhất.

Đau dây thần kinh tọa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân bệnh lý khác nhau

1.1. Thuốc chống viêm không steroid

Nhóm thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) với 2 loại thuốc điển hình là naproxen và ibuprofen, có công dụng giảm viêm và giảm đau thần kinh hiệu quả. Tuy nhiên không phải ai cũng phù hợp khi dùng loại thuốc này vì thuốc không dành cho những bệnh nhân mắc bệnh lý nền như bệnh thận mạn tính. Bên cạnh đó NSAIDs còn gây tăng tiết acid dạ dày nên người bệnh chỉ nên dùng thuốc sau bữa ăn.

1.2. Thuốc giãn cơ

Thuốc giãn cơ (điển hình là cyclobenzaprine ) sẽ giúp làm giảm các cơn co thắt và giãn cơ. Triệu chứng căng cơ thường diễn ra khi bệnh nhân mắc phải những bệnh lý tiềm ẩn như bệnh về thắt lưng, đĩa đệm hoặc các cơ vùng chậu. Tuy nhiên thuốc giãn cơ cũng có khả năng gây ra những tác dụng phụ và nguy cơ gây nghiện trong quá trình sử dụng nên bệnh nhân cần phải thận trọng và tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Thuốc không dành cho bệnh nhân mắc bệnh về tim, gan, thận,...

1.2. Thuốc giảm viêm kê đơn

Thuốc giảm viêm kê đơn thường là giải pháp thay thế cho những trường hợp bệnh nhân không đáp ứng tốt với những thuốc chống viêm không steroid. Bác sĩ thường sẽ kê đơn các thuốc này cho bệnh nhân dùng trong thời gian ngắn (từ 2 - 6 tuần) nhằm tránh nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn. 2 loại thuốc giảm viêm thường được chỉ định bao gồm prednisone và methylprednisolone, thường được dùng nhiều để điều trị triệu chứng đau thần kinh tọa cấp tính xuất phát từ nguyên nhân viêm rễ thần kinh cột sống.

Thuốc giảm đau thần kinh tọa sẽ được chỉ định trong những trường hợp đau cấp tính dùng trong thời gian ngắn

1.3. Thuốc chống trầm cảm ba vòng

Thuốc chống trầm cảm ba vòng có thể giúp kiểm soát cơn đau dây thần kinh một cách đáng kể. Theo đó, các bác sĩ thường chỉ kê toa amitriptyline và nortriptyline với liều lượng thấp hơn so với điều trị trầm cảm. Các tác dụng phụ có thể gặp phải bao gồm: khô miệng, táo bón, tăng hoặc giảm cân, hạ đường huyết, phát ban và tăng nhịp tim.

1.4. Thuốc chống co giật

Các loại thuốc chống co giật sẽ giúp giảm bớt tín hiệu đau truyền đi trong dây thần kinh, trong đó bao gồm cả dây thần kinh tọa. Sẽ phải mất khoảng 3 - 4 tuần để thuốc phát huy tác dụng nhưng người bệnh cần phải duy trì việc dùng thuốc ngay cả khi triệu chứng đau dây thần kinh tọa đã thuyên giảm. 2 loại thuốc chống co giật được chỉ định nhiều nhất hiện nay đó là pregabalin và gabapentin. Trong quá trình sử dụng thuốc, bệnh nhân có thể sẽ trải qua những tác dụng phụ như buồn ngủ, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, phát ban, run, tăng cân.

Thường thì thuốc chống co giật sẽ được chỉ định đối với những bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng của đau thần kinh tọa hoặc sau khi đã áp dụng những biện pháp nghỉ ngơi, chăm sóc tại nhà cũng không có hiệu quả. 

2. Các biện pháp điều trị khác ngoài thuốc giảm đau thần kinh đường uống

2.1. Thuốc dạng bôi giúp giảm đau thần kinh tọa

Ngoài các loại thuốc đường uống thì người bệnh có thể sử dụng những loại thuốc gel. Mỡ và kem để giảm thiểu cơn đau, tăng tuần hoàn máu, cải thiện triệu chứng viêm. Các loại thuốc thường được dùng trong trường hợp này đó là Trolamine salicylate, Methyl salicylate và Capsaicin. 

Các loại thuốc dạng bôi thường chỉ có tác dụng tại chỗ nên chỉ đem lại hiệu quả giảm đau tạm thời. Đôi khi với những người có cơ địa nhạy cảm thì có thể gặp phải tình trạng kích ứng da. Vì vậy để phòng trường hợp bị dị ứng thì người bệnh chỉ nên dùng với một lượng thuốc nhỏ.

Bản chất của tình trạng đau dây thần kinh tọa là sẽ bắt nguồn từ khu vực cột sống thắt lưng, sau đó cơn đau sẽ dần lan xuống đùi và chân. Do đó nếu sử dụng thuốc bôi ngoài da, bệnh nhân nên bôi vào vị trí xương chậu đằng sau (vốn là khu vực phân bố của rễ dây thần kinh tọa) để làm dịu cơn đau xuất phát từ dây thần kinh này.

Nếu sau khi bôi thuốc, người bệnh đã cảm thấy dễ chịu hơn thì nên tập vận động bằng cách kéo giãn vùng lưng dưới một cách nhẹ nhàng. Điều này có tác dụng giúp giảm bớt tình trạng chèn ép dây thần kinh tọa và phòng ngừa nguy cơ bệnh tái phát.

Tùy từng tình trạng và nguyên nhân gây đau dây thần kinh tọa người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp

2.2. Sử dụng miếng dán

Các miếng dán sẽ chứa một loại thuốc có tác dụng gây tê cục bộ đó là lidocaine thường được sử dụng trong những trường hợp bị đau thần kinh tọa. Công dụng chủ yếu của miếng dán này đó là giúp hỗ trợ giảm đau thần kinh tọa thông qua cơ chế gây tê liên tục.

2.3. Vật lý trị liệu

Tình trạng đau dây thần kinh tọa có thể khiến cho quá trình vận động hàng ngày gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên không nên vì vấn đề vận động gặp trở ngại mà người bệnh nằm liên tục một chỗ mà thay vào đó hãy áp dụng một chế độ luyện tập nhẹ nhàng để cải thiện chức năng vận động của hệ thống cơ xương khớp.

Trong trường hợp triệu chứng đau thần kinh tọa không quá nghiêm trọng nhưng lại kéo dài dai dẳng trong một vài tuần thì bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc cải thiện bằng vật lý trị liệu. Nếu áp dụng bài tập phù hợp có thể giúp cải thiện và ngăn ngừa triệu chứng đau dây thần kinh tái phát rất hiệu quả.

Triệu chứng đau dây thần kinh tọa có thể là cấp tính hoặc mạn tính. Nếu ở dạng cấp tính thì tình trạng này có thể tự khỏi chỉ sau một vài tuần. Ngược lại đau thần kinh tọa mạn tính có thể sẽ kéo dài suốt đời và người bệnh sẽ thường xuyên bị đau, nhức mỏi và khó chịu. Nếu đã dùng thuốc, thay đổi lối sống, chăm sóc tại nhà không giúp cải thiện tình trạng bệnh thì tốt hơn hết bệnh nhân nên đi khám, can thiệp bằng phẫu thuật nếu được bác sĩ tư vấn nên thực hiện biện pháp này.