1. Các kỹ thuật xét nghiệm Vi khuẩn HP hiện nay

Vi khuẩn HP là loại vi khuẩn lây nhiễm hàng đầu hiện nay trong cộng đồng, có tới khoảng 80% dân số Việt Nam dương tính với HP. Chủng vi khuẩn này có thể gây nên những bệnh lý tiêu hóa như: viêm dạ dày mạn tính, loét dạ dày, tá tràng, ung thư dạ dày,… Vì thế khi bệnh nhân có các triệu chứng dạ dày, xét nghiệm kiểm tra vi khuẩn HP thường được chỉ định.

Thử HP bằng hơi thở giúp chẩn đoán điều trị bệnh tiêu hóa hiệu quả hơn

Có 4 kỹ thuật xét nghiệm vi khuẩn HP hiện nay là: nội soi dạ dày lấy mảnh sinh thiết làm test clo tìm vi khuẩn HP, test bằng hơi thở, xét nghiệm máu và xét nghiệm phân. Trong đó nội soi dạ dày là nỗi ám ảnh của hầu hết bệnh nhân bị bệnh đường tiêu hóa, hơn nữa khả năng thực hiện còn hạn chế. Xét nghiệm máu và kiểm tra phân tìm vi khuẩn HP cũng gặp khó khăn về vấn đề vệ sinh và độ chính xác của kết quả.

Do đó, test HP bằng hơi thở đang được sử dụng phổ biến trong các trường hợp cần kiểm tra nhanh, cho kết quả chính xác, thực hiện với các đối tượng đặc biệt. Về nguyên tắc của kỹ thuật, test qua hơi thở phát hiện vi khuẩn HP dựa trên đặc điểm sinh vật học đặc biệt của loại khuẩn này.

Vi khuẩn HP có khả năng tiết men Urease chống lại môi trường acid trong dạ dày

2. Đặc điểm sinh vật học của vi khuẩn HP

Vi khuẩn HP là trực khuẩn dạng hình cong, có thể phát triển trong lớp màng nhầy lót trong của dạ dày con người. Trong môi trường dạ dày người, độ acid rất cao khiến hầu hết vi khuẩn, vi sinh vật khác bị tiêu diệt nhưng HP có khả năng sản xuất men Urease. 

Chính khả năng sản sinh men Urease này được sử dụng để thực hiện thử HP trong hơi thở. Cụ thể, men này là xúc tác thủy phân Urea thành Amoniac và acid carbonic trong dạ dày. Amoniac làm giảm môi trường acid trong dạ dày, giúp chúng tồn tại và phát triển tốt. Bên cạnh đó, men Urease còn giúp chúng bám chắc vào màng nhầy dạ dày, sinh sôi và gây bệnh.

3. Nguyên tắc kỹ thuật thử HP bằng hơi thở

Người bệnh được lấy mẫu khí thở trước để làm mẫu chuẩn đo hàm lượng carbonic. Sau đó người bệnh được uống dung dịch hoặc thuốc chứa Ure cấu tạo từ phân tử Carbon 13 hoặc 14 (đồng vị của C12). Nếu trong dạ dày có vi khuẩn HP, Urea sẽ bị thủy phân thành Amoniac tan trong dịch vị dạ dày và khí Carbonic thải ra ngoài bằng đường thở.

Vi khuẩn HP sẽ phân hủy Urea thành Carbonic được cơ thể thải ra qua đường thở

Thu thập mẫu thở này, đo hàm lượng Carbonic và tỉ lệ đồng vị C13 hoặc C14 sử dụng sẽ giúp xác định sự có mặt của vi khuẩn HP trong dạ dày. Như vậy, nguyên tắc thực hiện của kỹ thuật này khá đơn giản nhưng lại cho kết quả chính xác và nhanh chóng.

4. Ưu nhược điểm của kỹ thuật thử HP bằng hơi thở

4.1. Ưu điểm

Thử HP bằng hơi thở có nhiều ưu điểm giúp chẩn đoán hiệu quả các bệnh lý dạ dày, tiêu hóa trong khám chữa bệnh lâm sàng như:

Độ nhạy cao

Độ nhạy của kỹ thuật này đạt tới 95%, cho phép phát hiện vi khuẩn HP số lượng ít, kể cả khi chúng hoạt động ở mức độ rất thấp.

Độ chính xác cao

Độ chính xác của thử HP bằng hơi thở đạt tới 88%, giúp kỹ thuật này trở thành phương pháp chẩn đoán tin cậy trong kiểm tra, theo dõi nhiễm khuẩn HP.

Độ chuyên biệt cao

Độ chuyên biệt đạt tới 96% giúp loại bỏ sai sót do tác động của các loại vi khuẩn khác trong dạ dày.

Thời gian thực hiện và nhận kết quả nhanh

Quá trình lấy mẫu xét nghiệm chỉ kéo dài từ 15 - 30 phút, nhận kết quả nhanh chóng nên bệnh nhân hoàn toàn có thể tới cơ sở y tế thực hiện ngay.

Thử HP bằng hơi thở là phương pháp an toàn

An toàn, không xâm lấn

Thử HP bằng hơi thở là kỹ thuật an toàn, lấy mẫu thở nhanh chóng, hoàn toàn không gây đau đớn cho bệnh nhân. Test hơi thở với C13 đảm bảo an toàn nhưng chi phí cao hơn test hơi thở với C14 vì C14 là đồng vị có tính phóng xạ. Tuy nhiên lượng phóng xạ trong mỗi lần thử rất thấp nên người bệnh có thể an tâm thực hiện theo chỉ định.

Đánh giá được chính xác lượng vi khuẩn HP đang hoạt động

Vi khuẩn HP ở thể hoạt động là đối tượng gây tổn thương, viêm loét dạ dày - tá tràng nên việc đánh giá chính xác đối tượng này vô cùng quan trọng. Thử hơi thở dựa trên lượng Urease sinh ra khi vi khuẩn HP hoạt động mạnh và khả năng gây bệnh cao nên có giá trị chẩn đoán cao.

Có thể thực hiện để đánh giá hiệu quả điều trị HP

Khác với xét nghiệm máu kiểm tra kháng thể HP, kết quả thử hơi thở đánh giá chính xác vi khuẩn đang hoạt động và gây bệnh. Như vậy các trường hợp kiểm tra lại, đánh giá hiệu quả điều trị HP thường không cần nội soi dạ dày mà được chỉ định kiểm tra HP qua hơi thở.

4.2. Nhược điểm

Thử HP bằng hơi thở cũng tồn tại nhược điểm như:

Không đánh giá được mức độ tổn thương

Thử HP bằng hơi thở chỉ kiểm tra được người bệnh có nhiễm HP và lượng nhiễm như thế nào mà không quan sát, đánh giá được tổn thương chúng gây ra trên niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Do đó dễ bỏ sót tổn thương và gây hạn chế cho quá trình điều trị.

 Bệnh nhân nặng cần nội soi dạ dày để đánh giá

Không phù hợp với đối tượng bệnh nặng

Với bệnh nhân bị tổn thương tiêu hóa nặng, có dấu hiệu nguy hiểm như: đau dạ dày dai dẳng, đại tiện ra máu, chán ăn, người cao tuổi, sụt cân nhanh chóng,… không phù hợp thử HP qua hơi thở, cần nội soi đánh giá toàn diện.

Nếu cần tư vấn, trao đổi thêm về phương pháp thử HP bằng hơi thở, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.