1. Sơ lược cây khoai mỡ

Một số vùng miền ở Việt Nam còn gọi cây khoai mỡ là cây củ mỡ hay cây khoai tím.

Đặc điểm tự nhiên

Gọi là cây nhưng thực chất cây khoai mỡ thuộc họ dây leo thân mềm có củ. Củ của cây có kích thước và hình dáng đa dạng, vỏ bên ngoài xù xì và nhiều rễ, thịt bên trong có thể là màu trắng hoặc tím với độ đậm nhạt khác nhau. Thường thì sau khi trồng khoảng 2 - 3 tháng là cây đã cho củ. Lá cây to, nổi rõ 5 gân trên lá. Khi lá và thân cây lụi tàn thì chúng ta có thể thu hoạch củ. 

Cây khoai mỡ khá dễ trồng và phù hợp với khí hậu nước ta. Lưu ý là cây ưa nóng nhưng lại rất chịu nước, nếu thường xuyên tưới nước thì cây rất tươi tốt và cho củ chất lượng. Cuối tháng 7 là thời điểm thích hợp để thu hoạch củ, sau đó, người ta sẽ bắt đầu ngay mùa vụ mới vào tháng 8 (âm lịch). 

Cây khoai mỡ thuộc họ dây leo, thân mềm, có củ, lá to 

Phân bố sinh thái

Cây khoai mỡ có nguồn gốc từ Caribbean, châu Phi và châu Á. Cây được trồng rất nhiều ở Ấn Độ, Malaysia và cả Việt Nam. Tại Việt Nam, cụ thể là vùng nông thôn và miền Tây Nam bộ như Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ,… thì cây khoai mỡ được coi là một trong những loại nông sản đóng vai trò chủ lực.

Thành phần dinh dưỡng

Củ của cây khoai mỡ chứa nhiều thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Cụ thể, trong 100g củ chưa nấu chín sẽ chứa:

• 120 - 140 kcal năng lượng. 
• 27g carbohydrate.
• 4g chất xơ.
• 1g protein. 
• 0,1g chất béo.
• 40% vitamin C. 
• 13,5% kali.
• 4% vitamin A.
• 4% sắt.
• 2% canxi.
• 0,83% natri.

Tác dụng trong Đông y

Theo y học cổ truyền, cây khoai mỡ có tính bình, vị ngọt và không độc. Cây có tác dụng chính là bổ tỳ và phế, tiêu thũng, lợi tiểu, giảm đau như đau hệ thần kinh, đau cơ bắp, đau bụng,… 

Cây khoai mỡ được dùng để hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp

2. Lợi ích của khoai mỡ với sức khỏe

Ở phần trên, chúng ta đã cùng sơ lược về cây khoai mỡ. Ở phần này, hãy cùng điểm qua những “lợi ích vàng” của khoai mỡ đối với sức khỏe.

Hỗ trợ tiêu hóa

Khoai mỡ chứa hàm lượng chất xơ cao cùng lượng lớn carbohydrate phức hợp, vừa có tác dụng nhuận tràng, vừa cải thiện viêm đường ruột. Nếu bạn thường xuyên bị táo bón và đau bụng thì có thể ăn canh khoai mỡ để tình trạng được thuyên giảm.

Tốt cho tim mạch

Hàm lượng kali dồi dào cùng hợp chất Dioscorea có trong khoai mỡ giúp kiểm soát tốt huyết áp, phòng ngừa huyết áp. Chính vì vậy, những người bị huyết áp hay mắc bệnh về tim mạch có thể bổ sung khoai mỡ trong chế độ ăn hàng ngày để gia tăng sức khỏe tim mạch.

Giảm đau xương khớp

Lợi ích này của cây khoai mỡ được công nhận cả trong Đông y và y học hiện đại. Theo đó, khoai mỡ tính bình, vị ngọt lành và không độc. Ngoài ra, khoai mỡ có đặc tính chống viêm, giảm đau nên giúp cải thiện các vấn đề về xương khớp hiệu quả, người bệnh giảm được các cơn đau nhức dai dẳng do viêm thấp khớp. 

Kiểm soát đường trong máu

Chỉ số đường huyết của khoai mỡ là 24. Bên cạnh đó, trong khoai mỡ chứa hợp chất flavonoid có tác dụng bảo vệ các tế bào sản xuất insulin. Chính vì vậy, các bệnh nhân tiểu đường type 2 nên ăn nhiều khoai mỡ để có thể kiểm soát tốt lượng đường trong máu.

Ăn khoai mỡ giúp kiểm soát tốt huyết áp và lượng đường trong máu 

Giảm hội chứng mãn kinh

Phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh sẽ xuất hiện nhiều vấn đề về sức khỏe như đau đầu, bốc hỏa, mất ngủ, đau nhức người,… Nghiên cứu cho thấy, nếu ăn khoai mỡ 2 - 3 lần/ ngày thì nồng độ estrone và estradiol trong máu của chị em sẽ tăng lên 20%, nhờ vậy mà các triệu chứng khó chịu trên sẽ được thuyên giảm.

Tốt cho da và tóc

Khoai mỡ giàu chất chống oxy hóa, lại chứa nhiều vitamin A và C. Các thành phần dưỡng chất này có tác dụng chống lại các gốc tự do và lão hoá sớm, đồng thời tăng cường sản xuất và tái tạo các tế bào mới. Do đó, mang đến một làn da tươi trẻ cùng một mái tóc khỏe mạnh. 

Tốt cho mắt và thị lực

Hàm lượng vitamin A và C trong khoai mỡ mang đến nhiều lợi ích cho đôi mắt, giúp giảm nguy cơ thoái hoá điểm vàng dẫn đến giảm thị lực ở những người trung niên và cao tuổi. 

Hỗ trợ giảm cân, giữ dáng

Khoai mỡ ít chất béo nhưng giàu chất xơ nên tạo cảm giác no lâu, khiến bạn không cảm thấy đói. Đó chính là lý do khoai mỡ luôn có tên trong thực đơn của những người ăn kiêng, muốn giảm cân và duy trì vóc dáng thon gọn, mảnh mai. 

Khoai mỡ hỗ trợ giảm cân và duy trì vóc dáng thon gọn cho chị em 

Thúc đẩy khả năng sinh sản

Các loại kem hay gel được sản xuất từ khoai mỡ có tác dụng như chất bôi trơn tự nhiên cho âm đạo. Ngoài ra, sản phẩm này còn có tác dụng gia tăng hormone nội tiết và hormone sinh sản ở phụ nữ, trở thành liệu pháp thay thế hormone cực kỳ hiệu quả cho các chị em.