Cảnh giác bệnh tật nguy hiểm rình rập bốn mùa 

Không chỉ thời tiết nồm ẩm mùa xuân, mà đặc điểm hanh khô, kèm những cơn mưa rào bất chợt của mùa hè, hoặc thời tiết giao mùa từ hè sang thu, hay sự thay đổi thời tiết từ thu sang đông… đều là những điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, virus sinh sôi phát triển. 

Đây chính là nguyên nhân gây nên các bệnh đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, những bệnh hay gặp theo mùa. Theo kinh nghiệm của BS Phạm Quỳnh Trang - Trung tâm Tiêm chủng MEDLATEC, người dân cần cảnh giác những bệnh dưới đây: 

1. Cảm cúm

Đây là bệnh hay gặp nhất ở mọi lứa tuổi, nhất là những người có sức đề kháng kém như trẻ em, người già, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh lý mạn tính (tiểu đường, thận, gout, ung thư). 

Cảm cúm là bệnh hay gặp, có thể gây biến chứng nhưng dễ dàng phòng ngừa bằng tiêm vaccine nhắc lại hàng năm

Người mắc cúm thường có triệu chứng ho, sốt, mệt mỏi, đau nhức, nôn mửa và tiêu chảy. Thông thường, bệnh cảm cúm có thể hồi phục trong 1-2 tuần, tuy nhiên, cúm có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm cơ tim cấp, viêm não… Hoặc gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi như hở hàm ếch, tim bẩm sinh, sảy thai, thai lưu hoặc sinh non. 

2. Viêm gan A, B

Viêm gan A, B là những bệnh truyền nhiễm hay gặp. Viêm gan B có thể lây truyền từ người sang người qua 3 con đường chính là qua máu, quan hệ tình dục, từ mẹ sang con. Bệnh viêm gan B nếu không được kiểm soát có thể gây biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy gan, ung thư gan. 

Viêm gan A lây truyền từ người sang người qua đường ăn uống. Có đến 90% người mắc bệnh viêm gan A không có triệu chứng rõ ràng. Đây là nguyên nhân gây tổn thương tế bào gan, làm suy giảm chức năng gan. 

3. Viêm não Nhật Bản

Viêm não Nhật Bản là bệnh nhiễm virus cấp tính, thường gặp ở trẻ dưới 15 tuổi. Biểu hiện mắc bệnh sốt cao đột ngột, nhức đầu, nôn, rối loạn tinh thần nên gây tổn thương nghiêm trọng hệ thần kinh trung ương, hoặc nghiêm trọng hơn là tử vong.

4. Sởi

Là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, nếu chưa có miễn dịch đều có thể mắc, nhất là trẻ em. Sốt cao, người nhức mỏi, mắt đỏ, mũi chảy dịch, đau họng, chán ăn, xuất hiện các nốt phát ban đỏ li ti, nốt phát ban thường mọc ở mặt, vai gáy rồi lan ra khắp cơ thể là các dấu hiệu mắc sởi. 

Thông thường, bệnh kéo dài từ 7-10 ngày. Những người có sức đề kháng suy giảm dễ gặp các biến chứng như tiêu chảy cấp, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm phế quản, mù lòa, viêm cơ tim... Phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi. 

5. Quai bị

Bệnh quai bị dễ lây qua đường hô hấp từ nước bọt, hoặc dịch mũi họng chứa virus của người bệnh. Các triệu chứng của quai bị như sốt cao đột ngột, đau đầu, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, đau cơ, sưng bìu và đau tinh hoàn...  

Nếu không được điều trị, bệnh gây biến chứng nguy hiểm như viêm tinh hoàn, vô sinh (với nam giới), viêm buồng trứng, rong kinh, sảy thai, thai chết lưu (phụ nữ mang thai), ngoài ra gây viêm cơ tim, viêm màng não... 

6. Rubella

Rubella lây truyền qua đường hô hấp khi hít phải nước bọt từ người bệnh ho hoặc hắt hơi. Dấu hiệu "gợi ý" mắc bệnh rubella gồm phát ban trên da, sốt nhẹ, hạch sưng to... 

Bệnh này gây nguy hiểm với mẹ bầu và thai nhi như nguy cơ sinh non, mắc dị tật điếc, bệnh tim bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ, hoặc tử vong. 

7. Uốn ván

Đây là bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm, vi khuẩn uốn ván xân nhập vào cơ thể qua các vết trầy xước và vết thương. Biểu hiện các cơn co cơ cứng. Khi cơ thể bị nhiễm khuẩn gây tổn thương não, hệ thần kinh trung ương và có thể gây tử vong. 

8. Thủy đậu

Thủy đậu gây phát ban, ngứa, nổi mụn nước và sốt. Người mắc thủy đậu có thể bị nhiều mụn nước. Tuy là bệnh lành tính, nhưng có thể gây nguy hiểm như nhiễm trùng huyết, viêm não... Hoặc phụ nữ mang thai gây sảy thai, dị tật thai nhi. 

9. Ho gà

Là bệnh truyền nhiễm cấp tính có khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp, gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng nguy hiểm nhất ở trẻ sơ sinh. Bệnh có biểu hiện sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng, ho thành cơn... và gây biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, viêm phế quản phổi, thậm chí tử vong. 

10. Phế cầu

Phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae là loại vi khuẩn rất dễ lây lan thông qua đường hô hấp, là tác nhân gây nhóm các bệnh nguy hiểm gồm viêm phổi, viêm mũi họng, viêm tai giữa, viêm màng não, nhiễm trùng huyết… Nếu không được điều trị và phát hiện kịp thời gây những di chứng nguy hiểm ở hệ thần kinh, hệ hô hấp… 

11. Tiêu chảy cấp

Tiêu chảy cấp do virus Rota là bệnh cấp tính do virus gây nên. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ với các triệu chứng: nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, mất nước dễ dẫn đến trụy mạch và tử vong nếu không điều trị kịp thời. 

Vaccine - “áo giáp” bảo vệ cơ thể thế nào? 

Tuy là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, tuy nhiên, theo BS Trang, người dân hoàn toàn chủ động phòng bệnh để giảm những biến chứng của bệnh qua những biện pháp sau đây: 

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước súc miệng và nước muối sinh lý với các bệnh lây nhiễm qua đường nước bọt, hắt hơi như cúm, sởi, quai bị, rubella, thủy đâu, ho gà, tiêu chảy. 
• Tăng sức đề kháng qua ăn uống: Ăn nhiều hoa quả, uống nhiều nước, cân đối các nhóm dưỡng chất: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất trong mỗi bữa ăn. 
• Giữ vệ sinh môi trường: Thường xuyên vệ sinh môi trường nhà ở, tường học, nơi công cộng. Ngoài ra, cần tránh di chuyển đến những nơi có ổ dịch, hoặc đeo khẩu trang khi đến nơi đông người để tránh lây nhiễm chéo. 
• Thăm khám kịp thời: Khi phát hiện có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban cần sớm đến các cơ sở y tế gần nhất để kịp thời khám, điều trị phòng các biến chứng. 

Tiêm vaccine - “chiếc khiên” bảo vệ sức khỏe người dân

• Chủ động phòng bệnh bằng tiêm vaccine: Tất cả những bệnh truyền nhiễm trên đều phòng được bằng vaccine. Vì vậy, người dân nhất là trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, hoặc người dân có nhu cầu tiêm cần đến Trung tâm Tiêm chủng để được thực hiện đầy đủ các lịch tiêm chủng mở rộng, hoặc tiêm dịch vụ để được tư vấn, hướng dẫn và thực hiện tiêm đúng lịch, đúng thời gian, đúng đối tượng. 

An tâm nguồn gốc, hạn sử dụng của vaccine bằng cách kiểm tra kỹ thông tin trước tiêm

Lý giải vai trò quan trọng của vaccine, BS Trang cho biết: Tiêm vaccine đúng thời điểm và đủ liều có giá trị như “áo giáp” ngăn ngừa nguy cơ nhiễm bệnh từ các tác nhân do vi khuẩn, virus từ môi trường bên ngoài. Sau khi tiêm vaccine, cơ thể sẽ tạo miễn dịch để chống lại sự đe dọa của virus, vi khuẩn, bảo vệ sức khỏe và tính mạng con người trước các mầm bệnh. Nếu trong cộng đồng bạn sinh sống có đủ số người được tiêm chủng một bệnh nào đó, thì sẽ tạo nên miễn dịch cộng đồng. Khi cộng đồng được miễn dịch, dịch bệnh không thể dễ dàng lây lan từ người này sang người khác vì phần lớn mọi người đã được miễn dịch. Miễn dịch cộng đồng tạo ra một tầng bảo vệ chống lại bệnh cho cả những người chưa được tiêm chủng, như trẻ sơ sinh.