1. Tổng quan về sốt xuất huyết do virus Marburg 

Cùng là virus gây bệnh sốt xuất huyết nhưng virus Marburg khác họ với virus Dengue. Trong khi virus Dengue thuộc họ Flaviviridae, thông qua vết đốt của muỗi vằn lây sốt xuất huyết cho con người thì virus Marburg lại thuộc họ Filoviridae, giống virus Ebola.

Nếu Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chỉ xếp Dengue vào nhóm virus nguy cơ số 2 thì virus Marburg lại ở nhóm nguy cơ số 4 - mức cao nhất, do nó có thể gây ra tỷ lệ tử vong rất cao (lên đến 90%). Đặc biệt là hiện nay chưa có vắc xin chủng ngừa hay loại thuốc đặc trị sốt xuất huyết do virus Marburg.

Cái tên Marburg của loại virus này được đặt theo tên thành phố Marburg của Đức. Đây là địa điểm đầu tiên phát hiện ra sự tồn tại của virus nhưng trên thực tế nó bắt nguồn từ Uganda. 

Chính vì sự nguy hiểm của virus Marburg nên đã từng có những nghiên cứu với ý định biến nó thành một dạng vũ khí sinh học. Marburg từng hoành hành gây ra các đợt dịch lớn khiến nhiều người nhiễm bệnh và tử vong.

Virus Marburg là một trong những chủng virus gây sốt xuất huyết đặc biệt nguy hiểm

Virus Marburg có thể lây từ người này sang người khác thông qua những phương thức như:

• Tiếp xúc trực tiếp qua vết thương hở trên da, dịch tiết, máu hay mô nhiễm bệnh,...
• Tiếp xúc với xác động vật hoang dã có chứa virus.
• Tiếp xúc với dịch tiết chứa virus lưu lại trên đồ vật.
• Ngay cả khi bệnh nhân đã qua đời vì bị sốt xuất huyết do virus Marburg, nếu bạn chạm phải máu, dịch tiết của nạn nhân và quẹt vào vết thương hở, niêm mạc mũi, miệng, mắt thì cũng vẫn có thể bị lây nhiễm.
• Quan hệ tình dục cũng có thể bị lây virus Marburg do nó có khả năng tồn tại trong tinh dịch nam giới.
• Ở môi trường tự nhiên, virus Marburg cư trú trong cơ thể khỉ xanh châu Phi, loài dơi ăn quả nên nếu con người tiếp xúc với hai loài động vật này cũng có thể bị nhiễm bệnh.

2. Sốt xuất huyết do virus Marburg gây nên những triệu chứng gì?

Theo WHO, khá là khó để phân biệt rõ ràng dấu hiệu khi bị mắc sốt xuất huyết thông thường với sốt xuất huyết do virus Marburg, nhưng cũng có một số lưu ý về triệu chứng như sau:

• Sốt xuất huyết do virus Marburg có thể ủ trong người từ 2 - 21 ngày. Sau khoảng thời gian này, người bệnh sẽ bị sốt cao đột ngột, kèm theo đó là đau đầu dữ dội.
• Đau bụng, mất nước, buồn nôn, nôn mửa và chuột rút.
• Đau nhức cơ bắp toàn thân, tiêu chảy nghiêm trọng.
• Nếu hệ thần kinh bị ảnh hưởng thì bệnh nhân sẽ trở nên hung hăng, cáu kỉnh hoặc lú lẫn.
• Sang tới ngày thứ 5 - 7 từ khi bệnh khởi phát, người bệnh có nguy cơ bị xuất huyết như chảy máu lợi, máu mũi, dịch nôn, đi ngoài phân đen hoặc máu tươi và thậm chí là chảy máu âm đạo.
• Bước sang ngày thư 8 - 9, người bệnh do mất quá nhiều máu sẽ dẫn đến sốc và tử vong.

Loài dơi ăn quả là vật chủ chứa virus Marburg 

Như vậy có thể thấy quá trình diễn tiến của sốt xuất huyết do virus Marburg xảy ra rất nhanh với các biến chứng nghiêm trọng, dồn dập. Hiện nay vẫn chưa có thuốc đặc trị nên bệnh nhân thường chỉ có thể được điều trị và chăm sóc thông qua truyền dịch, bù nước, khắc phục triệu chứng để tăng cường hệ miễn dịch chống lại virus gây bệnh.

3. Cách để phòng ngừa nguy cơ nhiễm virus Marburg

Hiện nay vẫn chưa lý giải được con đường lây lan dịch sốt xuất huyết từ động vật hoang dã sang con người. Tuy rằng Marburg không phải là loại virus lây truyền qua không khí nhưng theo các chuyên gia tại WHO, tại châu Phi đã ghi nhận những trường hợp công nhân làm việc ở các hầm mỏ đã bị nhiễm bệnh sau khi tiếp xúc với những con dơi ăn quả. Điều này cũng xảy ra tương tự đối với một số du khách đến Uganda du lịch và năm 2008.

Cho đến nay vẫn chưa có tín hiệu khả quan trong việc nghiên cứu ra loại vắc xin phòng ngừa virus Marburg. Vì vậy để ngăn không để virus này lây lan và bùng phát thành dịch, WHO khuyến cáo:

• Khi thu thập mẫu bệnh phẩm hay mẫu máu của bệnh nhân, cần bảo quản và đóng gói 3 lớp, sau đó thực hiện xét nghiệm, phân tích mẫu máu ở phòng thí nghiệm có mức an toàn tuyệt đối.
• Những nhân viên y tế nếu tiếp xúc với các trường hợp nghi ngờ bị sốt xuất huyết do virus Marburg, cần đảm bảo được trang bị đầy đủ các biện pháp phòng ngừa.
• Nam giới nếu đã từng nhiễm virus Marburg cần đảm bảo quan hệ tình dục an toàn trong thời gian ít nhất là 12 tháng từ khi có kết quả xét nghiệm tinh dịch âm tính 2 lần với virus.
• Đối với người chăm sóc bệnh nhân thì phải có biện pháp bảo hộ an toàn, vệ sinh sạch sẽ, khử khuẩn sau khi chăm sóc. Việc chôn cất thi thể nạn nhân cần thực hiện đúng quy trình, bảo đảm an toàn, nhanh chóng. Sau khi tiếp xúc với bệnh nhân cần theo dõi sức khỏe chặt chẽ trong vòng 21 ngày. 

Hãy chú ý theo dõi các triệu chứng khi nghi bị nhiễm virus Marburg và đi khám sớm để được điều trị kịp thời

Ngoài ra, đối với mỗi cá nhân nhiễm bệnh thì cần tuân thủ những phương pháp như:

• Không vận chuyển, buôn bán hay tiêu thụ động vật hoang dã: điều này không những làm ảnh hưởng tới môi trường tự nhiên, mất cân bằng hệ sinh thái mà còn là mầm mống tăng nguy cơ nhiễm phải các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm từ động vật hoang dã, trong đó bao gồm cả sốt xuất huyết do virus Marburg.
• Hạn chế di chuyển tới những vùng đang có dịch: nếu bạn cần phải đi công tác đến những nơi đó thì cần tuân thủ cách phòng dịch theo khuyến cáo của WHO. Đồng thời sau khi công tác trở về, hãy trung thực khai báo y tế, cách ly và theo dõi sức khỏe như hướng dẫn của các chuyên gia y tế.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống: hạn chế việc đụng chạm tay lên mắt, mũi, miệng, rửa sạch tay trước và sau khi ăn.
• Nếu đã tiếp xúc với nguồn bệnh: khai báo với cơ quan có thẩm quyền và thực hiện các biện pháp phòng dịch.
• Tăng cường sức đề kháng: nâng cao thể trạng, bổ sung đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thể thao hàng ngày và thường xuyên cập nhật các thông báo, tin tức về dịch bệnh từ các cơ quan y tế.

Nhìn chung virus Marburg đã và đang là mối đe dọa rình rập sức khỏe nhân loại. Đây là loại virus có mức nguy hiểm rất cao cần hết sức đề phòng. Tuy rằng ở nước ta không có loài khỉ xanh châu Phi hay dơi ăn quả nhưng vẫn cần phải cảnh giác vì bệnh có thể lây từ người sang người.

Một trong những địa chỉ y tế xét nghiệm, thăm khám và điều trị bệnh uy tín đó chính là Hệ thống Y tế MEDLATEC. Với gần 30 năm xây dựng và phát triển, MEDLATEC quy tụ đông đảo đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành, cùng với đó là hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2012 và CAP sẽ giúp quy trình thăm khám trở nên nhanh chóng, chính xác hơn.

Ngoài ra MEDLATEC còn triển khai dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi vô cùng thuận tiện. Nếu bạn đang có những triệu chứng cảnh báo mắc sốt xuất huyết hay bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác, hãy liên hệ với MEDLATEC qua tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch khám ngay hôm nay!