1. Chỉ số đường huyết - các thông tin cơ bản

Cơ thể chúng ta muốn hoạt động cần cung cấp nguồn năng lượng rất lớn đến từ việc tiêu hóa thực phẩm nạp vào. Trong đó, đường là một trong những dạng cơ thể sử dụng nhằm cung cấp năng lượng quan trọng và cần thiết cho mọi hệ cơ quan, nhất là hệ thần kinh và não bộ. Đường được cơ thể hấp thu từ thực phẩm và lưu thông cùng máu.

Chỉ số đường huyết là một trong những chỉ số đánh giá sức khỏe quan trọng

Cơ thể phải duy trì lượng đường trong máu nhất định vừa đáp ứng nhu cầu của cơ thể, vừa không dẫn tới bệnh đái tháo đường cũng như các biến chứng do đường huyết cao khác. Do chỉ số đường huyết luôn biến động nên để đánh giá chính xác, các bác sĩ cần đo chỉ số này tại 4 thời điểm:

• Chỉ số đường huyết bất kỳ.

• Chỉ số đường huyết lúc đói.

• Chỉ số đường huyết sau ăn 1 giờ.

• Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ.

Chỉ số đường huyết luôn biến động

Từ các chỉ số này, đôi khi cần phải đo nhiều lần trong nhiều ngày để theo dõi sự ổn định nồng độ Glucose trong máu mới giúp đánh giá tình trạng sức khỏe. Nếu chỉ số đường huyết ở mức bình thường, cơ thể ở trạng thái sức khỏe tốt nhất, cần cố gắng duy trì. Song chỉ số đường huyết cao bất thường cảnh báo nguy cơ đái tháo đường hoặc tiền đái tháo đường, việc điều trị cần thực hiện càng sớm càng tốt.

2. Bác sĩ giải thích rõ chỉ số đường huyết bình thường trong từng trường hợp

Như đã nói ở trên, để đánh giá chính xác và khách quan thì cần đo chỉ số đường huyết tại nhiều thời điểm. Giá trị đường huyết bình thường khi:

Chỉ số đường huyết bất kỳ <140 mg/dL hoặc <7.8 mmol/l

Chỉ số này thường được đo để đánh giá sơ bộ tình trạng đường huyết có ở mức cao hay thấp bất thường hay không.

Chỉ số đường huyết lúc đói: <100 mg/dL hoặc <5.6 mmol/l

Thường được đo vào lúc đói, không ăn bất kỳ thực phẩm nào trong khoảng 8 giờ. Nếu chỉ số này rơi vào khoảng từ 70 mg/dl (3.9 mmol/l) đến 92 mg/dl (5.0 mmol/dl) là bình thường. Người có chỉ số đường huyết an toàn này không có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, song vẫn cần duy trì chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh.

Chỉ số đường huyết sau khi ăn 1h: <140 mg/dl (hoặc <7.8 mmol/l)

Sau khi ăn 1h, nếu chỉ số đường huyết là <140 mg/dl (hoặc <7.8 mmol/l) thì cơ thể hoàn toàn bình thường. Sau khi ăn 2h, chỉ số đường huyết dưới 10mml/l.

Chỉ số đường huyết bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chế độ ăn

Chỉ số đường huyết lúc đi ngủ

Đo chỉ số đường huyết này thường được thực hiện tại nhà với người bệnh hoặc người có nguy cơ mắc bệnh. Nếu chỉ số đo được trong khoảng 110 - 150 mg/dl là hoàn toàn bình thường.

Xét nghiệm Hemoglobin A1c (hay còn gọi là HbA1C)

Chỉ số HbA1c ở mức dưới 48 mmol/mol (tương đương với 6.5%) là bình thường, đây là chỉ số quan trọng trong chẩn đoán bệnh lý đái tháo đường.

Đường huyết cao có thể do hoạt động của Insulin gặp vấn đề hoặc khả năng tiết insulin của tế bào tuyến tụy bị hạn chế, từ đó có 2 nhóm bệnh tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2. Đường huyết cao kéo dài khiến tuyến tụy phải hoạt động nhiều hơn, dễ quá tải và suy chức năng. Bên cạnh đó, còn tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và các tổn thương tại nhiều cơ quan khác.

Mặc dù không cảnh báo nguy cơ đái tháo đường nhưng chỉ số đường huyết thấp dưới 70 mg/dl (tương đương với 3.9 mmol/l), người bệnh bị hạ đường huyết. Thông thường, hạ đường huyết không quá nguy hiểm nếu được nạp đường kịp thời. Vì thế nếu có dấu hiệu hạ đường huyết như: cơ thể mất năng lượng, mắt nhìn mờ, người nôn nao khó chịu, ngất xỉu,… thì nên nạp nhanh đường bằng kẹo hoặc nước đường. Nếu tình trạng sụt giảm đường huyết tiếp tục diễn ra, nguy cơ hôn mê và tổn thương não là hoàn toàn có thể xảy ra.

3. Cần làm gì để duy trì chỉ số đường huyết bình thường?

Chỉ số đường huyết của cơ thể ảnh hưởng rất lớn từ chế độ ăn uống, vì thế duy trì chế độ này lành mạnh, khoa học cùng lối sống khỏe mạnh là cách đơn giản để ổn định mức đường huyết cũng như sức khỏe cơ thể.

Dưới đây là một số cách đơn giản giúp bạn duy trì chỉ số đường huyết bình thường, ngăn ngừa nguy cơ hạ hoặc tăng đường huyết bất thường:

3.1. Chế độ ăn hợp lý, đầy đủ và cân đối các thành phần dinh dưỡng

Muốn đạt được mục tiêu này, các bữa ăn hàng ngày phải được xây dựng với các loại thực phẩm và hàm lượng phù hợp. Thành phần dinh dưỡng được khuyến nghị là 50 - 60% Glucid, 20 - 30% Lipit và 15 - 20% Protid. Về tổng lượng calo nạp vào, cần dựa trên mức độ tiêu hao năng lượng trong hoạt động hàng ngày của bạn.

Dinh dưỡng nạp vào cơ thể này phải chia thành 3 bữa, đặc biệt không được bỏ qua bữa sáng bởi nó giúp ổn định đường huyết tốt nhất trong suốt ngày dài.

3.2. Tăng cường thực phẩm có màu đỏ tươi và xanh

Trong những thực phẩm này có chứa chất anthocyanins giúp kiểm soát đường huyết rất tốt bao gồm: quả mọng, dâu, nho,… Hãy kết hợp lành mạnh protein, chất béo và tinh bột trong bữa ăn với các loại trái cây này cùng các loại hạt để duy trì chỉ số đường huyết.

Các loại quả mọng chứa chất giúp ổn định đường huyết rất tốt

3.3. Tập thể dục

Mỗi ngày nên duy trì thói quen tập thể dục, đặc biệt tốt khi khiến cơ thể bạn đổ mồ hôi tối thiểu 30 phút, duy trì 5 buổi/tuần. Đừng quên kiểm tra chỉ số đường huyết cũng như các chỉ số sức khỏe khác của cơ thể trước khi tập.

3.4. Theo dõi đường huyết thường xuyên

Theo dõi đường huyết tại nhà đơn giản với các thiết bị điện từ sẽ giúp bạn cân bằng, duy trì đường huyết ổn định hơn.

Chỉ số đường huyết duy trì ổn định là rất quan trọng để đảm bảo một cơ thể khỏe mạnh, phòng tránh bệnh đái tháo đường đang ngày càng gia tăng ở cả giới trẻ.