1. Vai trò của kẽm đối với sức khỏe

Kẽm (Zn) là một nguyên tố có mặt trong tự nhiên. Trong cơ thể con người, kẽm là nguyên tố vi lượng, chúng chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Tuy nhiên, vai trò của nguyên tố này đối với sức khỏe là rất quan trọng. Cùng điểm lại 7 vai trò nổi bật của nguyên tố này đối với cơ thể con người.

Phát triển và cải thiện não bộ

Theo nghiên cứu, trung tâm bộ nhớ của não bộ chứa một lượng lớn kẽm. Chúng là nguyên tố cần thiết cho sự phát triển của não bộ, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Ở người trưởng thành, chúng giúp cải thiện sức khỏe não bộ, hồi phục sau chấn thương, bệnh lý. Cùng với vitamin B6, Zn thúc đẩy sự hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ.

Kẽm cần thiết cho sự phát triển trí não

Củng cố hệ miễn dịch

Zn kích thích sự phát triển của các tế bào miễn dịch (các đại thực bào, lympho bào B và T), tạo thành một hàng rào miễn dịch vững chắc, giúp bảo vệ cơ thể trước những tác nhân gây bệnh.

Phát triển xương

Ngoài Ca thì Zn cũng là một nguyên tố cấu tạo nên xương. Nó rất cần thiết cho sự phát triển của xương và giúp xương chắc khỏe. Vì thế ngoài bổ sung Ca, cần bổ sung Zn hợp lý để xương phát triển toàn diện.

Zn cùng với Ca tạo nên sự chắc khỏe của bộ xương

Phát triển của thai nhi

Zn là dưỡng chất cần thiết cho sự tổng hợp các chất trong cơ thể. Chúng là thành phần của hơn 80 loại enzyme cần thiết cho sự tổng hợp AND, ARN để tạo thành protein. Điều này sẽ giúp thúc đẩy thai nhi phát triển mạnh về cả chiều cao, cân nặng và trí tuệ.

Điều hòa chức năng nội tiết

Zn tham gia vào điều hòa hoạt động các tuyến nội tiết: tuyến yên, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục,… Các tuyến nội tiết sản xuất các hormone cần thiết cho các quá trình sống của cơ thể. Đặc biệt, Zn rất có ý nghĩa trong điều hòa sinh sản. Ở nam giới, Zn có nhiều trong tuyến tiền liệt, giúp điều hòa và phát triển các đặc tính sinh dục. Ở nữ giới, Zn giúp điều hòa kinh nguyệt, đẹp da.

Hấp thu và chuyển hóa các chất

Zn tham gia vào sự hấp thu và chuyển hóa các nguyên tố vi lượng khác như đồng, nhôm, mangan, magie, canxi,… cùng rất nhiều các enzym khác trong cơ thể. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu còn cho thấy, Kẽm còn có tác dụng làm giảm độc tính của các kim loại nặng: Asen (As), Cadimin (Cad),… từ đó hạn chế gây độc cơ thể, làm chậm quá trình oxy hóa tế bào.

Kẽm còn có tác dụng thúc đẩy sự tăng trưởng, tăng cảm giác ngon miệng nên rất quan trọng đối với trẻ em.

Phát triển cơ thể toàn diện

Zn giúp tóc chắc khỏe, cơ bắp phát triển, làn da khỏe mạnh, tốt cho mắt, kích thích phát triển tiêu hóa, điều hòa vị giác,…

2. Những biểu hiện khi thiếu kẽm

Với các lợi ích mà kẽm mang lại, có thể thấy rằng đây là một nguyên tố rất cần thiết cho cơ thể. Vậy cơ thể sẽ như thế nào khi thiếu kẽm?

Khi cơ thể không được bổ sung Zn một cách đầy đủ và hợp lý sẽ gây nên các rối loạn trong cơ thể. Điều này sẽ dẫn đến xuất hiện một số bệnh lý, cụ thể:

• Ảnh hưởng thần kinh: Giảm tốc độ dẫn truyền thần kinh, dẫn đến chậm phản ứng với môi trường, rối loạn thần kinh, ảnh hưởng đến trí tuệ và tập tính, nếu nặng có thể gây tâm thần phân liệt.

• Rối loạn hấp thu và chuyển hóa các nguyên tố khác, đặc biệt là canxi. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, xương dễ gãy.

• Rối loạn chức năng nội tiết dẫn đến rối loạn các hoạt động và hành vi của cơ thể, rối loạn khả năng sinh sản.

• Các tế bào miễn dịch không được củng cố, phát triển dẫn đến suy giảm miễn dịch.

• Da, tóc bị xơ cứng, khô, thay đổi màu sắc, nổi chấm trắng trên móng tay.

• Rối loạn tiêu hóa, mất cảm giác ngon miệng.

• Phụ nữ mang thai thiếu Zn sẽ dẫn đến thai nhi chậm phát triển.

Tóc xơ cứng là biểu hiện của cơ thể khi thiếu Zn

Nhận biết được những dấu hiệu thiếu kẽm sớm sẽ giúp bạn đánh giá được tình hình sức khỏe. Từ đó, bạn cần phải có những phương pháp bổ sung kẽm hợp lý để có một cơ thể khỏe mạnh.

3. Bổ sung kẽm như thế nào là hợp lý

Bổ sung với liều lượng thích hợp:

• Trẻ dưới 6 tháng tuổi: 2 mg/ ngày.

• Trẻ từ 7 tháng đến 3 tuổi: 5 mg/ ngày.

• Trẻ từ 3 - 13 tuổi: 10 mg/ ngày.

• Người lớn: 15 mg/ ngày.

• Phụ nữ có thai: 15 - 25 mg/ ngày.

Bổ sung bằng thực phẩm: Cần đa dạng hóa bữa ăn hàng ngày bằng những thức ăn giàu Zn và các dưỡng chất cần thiết khác để ngăn ngừa thiếu Zn cho cơ thể.

Bổ sung bằng thuốc hoặc thực phẩm chức năng: Hiện nay có thể bổ sung Zn bằng các thành phẩm chế biến sẵn dưới dạng các viên nén hoặc dung dịch uống.

Tránh bổ sung quá liều: Cơ thể thừa Zn cũng dẫn đến nhiều tình trạng bệnh lý, đặc biệt là gây cạnh tranh sự hấp thu các nguyên tố quan trọng khác như đồng, canxi. Trẻ bị dư Zn cũng bị ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và miễn dịch.

Bổ sung kẽm cho phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai cần được bổ sung kẽm nhiều hơn bình thường vì nguyên tố này rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.

4. Các thực phẩm bổ sung kẽm tốt nhất

Bạn có thể tham khảo các thực phẩm dưới đây để bổ sung vào bữa ăn hàng ngày nhằm ngăn ngừa thiếu kẽm cho gia đình:

• Các loại hạt: các loại đậu, ngô, lúa mì,… là nguồn bổ sung Zn quan trọng và dễ kiếm. Cứ 100 gam hạt ngũ cốc cung cấp tới 52 mg Zn cho cơ thể.

• Thịt: Thịt là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày và cũng là nguồn cung cấp Zn lớn nhất, đặc biệt là thịt bò, thịt lợn, thịt gà tây, thịt cừu.

• Động vật có vỏ: Tôm, tôm hùm, sò, hàu, hến,… không chỉ là những thực phẩm ngon mà còn là nguồn bổ sung Zn rất lớn cho cơ thể.

• Rau quả, nấm: Trái cây và các loại rau củ là nguồn bổ sung Zn dễ kiếm và rẻ tiền. Trong đó không thể không nhắc đến rau chân vịt và các loại nấm.

Các thực phẩm giàu kẽm nên bổ sung vào bữa ăn hàng ngày

Có thể thấy rằng, kẽm là một nguyên tố có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi thiếu nó, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái rối loạn các hoạt động sinh lý bình thường. Vì thế, các bạn đừng quên bổ sung đầy đủ kẽm vào bữa ăn hàng ngày để có một sức khỏe tốt nhé.