1. Tìm hiểu về đặc điểm và sự phát triển của khối u

Khối u có thể phát triển ở bất cứ bộ phận và khu vực nào của cơ thể, gồm hai loại chính là khối u lành tính và khối u ác tính (còn gọi là ung thư). Hai loại khối u này có bản chất và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe khác nhau, vì thế xác định bản chất khối u rất quan trọng trong tiên lượng bệnh và điều trị.

Về quá trình hình thành và phát triển thì khối u lành tính và ác tính khá giống nhau. Nó có mối liên hệ mật thiết với cơ thế tăng sinh mạch máu. Trong cơ thể người, tế bào ở mỗi bộ phận và mỗi cơ quan có đặc điểm và hoạt động khác nhau, song hầu hết chúng đều có tuổi thọ nhất định. Điều này có nghĩa là sau một thời gian hoạt động, được gọi là chu kỳ sinh sản vô tính, tế bào sẽ tự chết theo chu trình đã định sẵn.

Điều này có nghĩa là cơ thể tự lên “chương trình chết” và các tế bào sẽ tuân theo. Mỗi khi tế bào cũ chết đi, tế bào mới được sinh ra thay thế vị trí và chức năng của tế bào cũ. Nhờ đó, chức năng và hoạt động của các cơ quan luôn được duy trì khỏe mạnh.

Tế bào không tuân theo chu trình chết sẽ hình thành khối u bất thường

Tuy nhiên, vấn đề sẽ xảy ra khi một vài tế bào bất thường không tuân theo chu trình chết đi này. Nghĩa là tế bào già đi nhưng không tự chết đi trong khi tế bào mới vẫn được sinh ra sẽ gây hình thành khối u là tập hợp của các tế bào bất thường này. Bản chất của tế bào bất thường hình thành nên khối u sẽ quyết định khối u là lành tính hay ác tính.

Nếu tế bào mới sinh ra khi tế bào già không chết đi nhưng vẫn giữ được chức năng biệt hóa cũ thì đây là khối u lành. Quá trình hình thành u lành này gọi là quá trình đột biến gen ở u lạnh. Khối u ác tính hình thành khi tế bào mới sinh ra có những đặc điểm sau:

• Sự nhân đôi nhanh chóng và không kiểm soát, khiến lượng tế bào tương tự tăng lên nhanh chóng trong cơ quan.

• Tế bào mới sinh ra không có chức năng hoặc chức năng biệt hóa kém.

• Sự sinh ra tế bào mới đi kèm với sản sinh chất kích thích làm tăng sinh mạch máu bất thường.

• Sản sinh chất có thể xâm lấn vào các cơ quan tổ chức khác.

Nếu như khối u lành tính chỉ phát triển về mặt kích thước thì khối u ác tính sẽ có hiện tượng “di căn”. Di căn nghĩa là quá trình tế bào bất thường tự tách khỏi khối u, xâm chiếm các cơ quan khác hoặc đi vào mạch máu, hạch bạch huyết để di chuyển xa đến nhiều nơi trên cơ thể.

Tăng sinh mạch máu là hiện tượng xảy ra ở khối u ung thư

2. Tăng sinh mạch máu là gì?

Tăng sinh mạch máu là một cơ chế đặc biệt quyết định trực tiếp đến sự phát triển, tăng về mặt kích thước và số lượng của tế bào. Ngoài ra, với khối u ác tính, tăng sinh mạch máu còn giúp nuôi dưỡng để chúng di căn đến các cơ quan xa.

Khối u với sự tổ hợp của các tế bào bất thường, nếu không có hiện tượng tăng sinh mạch máu để nuôi dưỡng, chúng không có những khả năng:

• Phát triển mạnh.

• Tăng trưởng nhanh.

• Phá vỡ các rào cản giữa các cơ quan, khu vực.

• Xâm lấn vào mạch máu hoặc hạch bạch huyết để di căn xa.

Khối u ác tính có khả năng sản sinh ra các chất đặc biệt, kích thích hình thành mạch máu bất thường nhằm đưa lượng máu nuôi từ cơ thể đến khối u lớn hơn. Các mạch máu tăng sinh này có đặc điểm: lòng mạch rộng, thành mạch không có lớp cơ, trở kháng thấp,… Tất cả đều tạo điều kiện để khối u nhận nhiều dinh dưỡng hơn, tăng trưởng và phát triển nhanh hơn.

Với tế bào ung thư di căn đến khu vực khác, tại đây cũng dần hình thành hệ thống mạch máu tăng sinh bất thường. Các mạch máu này sẽ chịu trách nhiệm cung cấp dinh dưỡng, nuôi khối u ác tính thứ phát lớn dần hơn. Như vậy, sự có mặt của khối u ung thư ác tính sẽ ngày càng phổ biến, xâm chiếm không gian cũng như chất dinh dưỡng nuôi tế bào khác.

Tăng sinh mạch máu giúp tế bào ung thư di căn

Như vậy, tăng sinh mạch máu có vai trò đặc biệt trong quá trình phát triển của khối u ung thư cũng như khi di căn xa đến nhiều cơ quan trong cơ thể.

3. Điều trị tăng sinh mạch máu trong bệnh ung thư

Với cơ chế hình thành và nuôi dưỡng khối u ung thư, tăng sinh mạch máu chính là “chìa khóa” trong sự phát triển của bệnh ung thư. Nếu cắt bỏ được các mạch máu tăng sinh nuôi dưỡng khối u này, hoặc hạn chế nó thì điều trị ung thư sẽ đạt hiệu quả tốt hơn. Đây cũng là cơ chế của phương pháp điều trị kháng sinh mạch trong điều trị bệnh ung thư, đặc biệt là các khối u ung thư tạng đặc.

Trong phương pháp này, các kỹ thuật đặc biệt được thực hiện để nhắm trúng đích, loại bỏ các mạch máu tăng sinh quanh khối u và ngăn chặn sự hình thành mạch máu mới. Khi cắt được nguồn cung cấp dinh dưỡng, các tế bào ung thư sẽ dần chết đi, khối u thu hẹp lại kích thước và không thể di căn. Nhiều loại thuốc có tác dụng này đã được nghiên cứu và đưa vào điều trị nhiều bệnh ung thư.

Các nhà khoa học đánh giá cao phương pháp điều trị ung thư dựa trên tác động vào cơ chế tăng sinh mạch máu này. Ưu điểm của phương pháp là tác động trực tiếp đến nguồn nuôi dưỡng tế bào ung thư, chuyên biệt và hiệu quả cao. Tuy nhiên, còn nhiều hạn chế do hiệu quả tác động của các thuốc đến sự hình thành mạch máu tăng sinh mới còn thấp, khả năng trúng đích đến mạch máu tăng sinh, không ảnh hưởng đến mạch máu bình thường cũng cần nghiên cứu thêm.

Thuốc tác động giảm tăng sinh mạch máu được dùng trong điều trị ung thư

Tăng sinh mạch máu là cơ chế phát triển của tế bào ung thư và khối u ác tính. Các phương pháp và thuốc điều trị ung thư dựa trên cơ chế tăng sinh mạch máu đang được nghiên cứu để áp dụng điều trị thực tiễn.

Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ hoàn toàn miễn phí.