1. Các định nghĩa về khóc dạ đề 

Dạ đề theo từ điển Hán Nôm nghĩa là khóc đêm dùng cho trẻ sơ sinh. Theo đó khóc dạ đề (hay hội chứng Colic) được hiểu là chứng quấy khóc nhiều giờ liên tục ở trẻ trong giai đoạn từ 2 đến 15 - 16 tuần tuổi, khóc nhiều vào buổi chiều tối, tối hay ban đêm. 

Nhiều người còn có định nghĩa đây là hiện tượng trẻ khóc hơn ba giờ trong một ngày, hơn ba ngày trong một tuần và hơn 3 tuần trong một tháng đối với những trẻ mới sinh khỏe mạnh. 

Khóc dạ đề là chứng quấy khóc dữ dội nhiều giờ liên tục mỗi đêm

Theo dân gian còn gọi hội chứng này là khóc dã tràng. Đây là biểu hiện ở trẻ mới sinh bình thường, khỏe mạnh, khóc một cách tự nhiên và rất dữ dội trong một thời điểm nhất định mỗi ngày, khóc trong nhiều ngày liền mà không có cách nào dỗ nín. Sau khi đủ 3 tháng, trẻ sẽ tự ngừng khóc. 

2. Nguyên nhân nào gây ra chứng khóc dạ đề ở trẻ? 

Trung bình cứ khoảng 3 trẻ được sinh ra sẽ có 1 trẻ khóc dạ đề ở 3 tháng đầu tiên. Nguyên nhân gây ra hội chứng này vẫn là một ẩn số. Cho đến hiện nay, vẫn chưa có nhà khoa học nào giải thích được vì sao trẻ mới sinh lại khóc liên tục nhiều giờ vào mỗi đêm cũng như chưa có phương pháp nào gọi là điều trị đặc hiệu đối với hội chứng này. Một số giả thuyết của các chuyên gia đã được đưa ra nhằm giải thích cho việc này bao gồm: 

Trạng thái tâm lý của mẹ khi mang thai 

Giả thuyết được nhiều người đồng tình nhất về nguyên nhân khiến trẻ khóc thét hằng đêm là trạng thái tâm lý của mẹ khi mang thai đã gây ảnh hưởng đến thai nhi. Khi mang thai, mẹ bầu luôn trong trạng thái bất an, lo lắng hoặc stress có thể dẫn đến những biến đổi trạng thái tâm lý và cả thể chất của trẻ vào những ngày đầu sau khi lọt lòng mẹ.

Trạng thái tâm lý của mẹ khi mang thai đã gây ảnh hưởng đến thai nhi

Các kích thích quá mức 

Các chuyên gia cho rằng với mỗi em bé sơ sinh đều có một cơ chế bảo vệ đặc biệt để trẻ tránh hoặc không tiếp nhận các kích thích quá lớn từ môi trường ngoài như âm thanh, ánh sáng,... Điều đó đồng nghĩa với việc tạo ra cho bé một môi trường tương tự như trong bầu thai. Sau một khoảng thời gian nhất định, khi các giác quan vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, các kích thích từ ngoài sẽ tạo ra áp lực quá tải lên cơ thể bé. Khi đó, khóc và khóc nhiều hơn là cách mà bé giải tỏa căng thẳng cho đến lúc các giác quan có thể thích nghi được.

Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện

Với hệ tiêu hóa non yếu của trẻ vừa mới sinh thì việc tiêu hóa sữa mẹ thôi cũng là việc vô cùng khó khăn. Nguồn sữa mẹ với kho tàng dinh dưỡng phong phú và giàu protein, chất kích thích, khiến đường ruột của bé không thể giải quyết hết. Lượng dưỡng chất dư thừa đã dẫn đến đầy bụng khiến em bé của bạn bị đau và quấy khóc.

Nếu em bé của bạn khóc kèm các biểu hiện như hay ợ, kém ăn, không chịu bú sữa mẹ, thấy khó chịu khi bú hoặc sau bú thì có thể là do trẻ bị trào ngược dạ dày. Điều này rất dễ xảy ra do sự co thắt của thực quản hoạt động yếu. Đây cũng được xem là một nguyên nhân dẫn đến chứng khóc dạ đề ở trẻ.

Trẻ bị đau 

Có nhiều nguyên nhân gây ra các cơn đau ở trẻ như đau tai, loét miệng, dị ứng do tã lót hoặc cũng có thể do tiếp xúc với da mẹ. Nếu bé của bạn có tâm trạng và sức khỏe ổn định, vui chơi bình thường vào ban ngày nhưng khi đến đêm lại quấy khóc liên tục thì có thể là dấu hiệu trẻ bị đau bụng. Có thể xem đây như một phản ứng của trẻ sau một ngày dài chịu tác động của người thân và môi trường. Ngoài ra trẻ có thể bị mệt do sự vô ý lắc mạnh của người thân lúc vui đùa hay cho sự thay đổi đột ngột từ môi trường.

Trẻ bị đau hoặc mệt cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc

Ngoài ra trẻ mới sinh khóc dạ đề là do tã bị ướt, chật, dị ứng thức ăn qua sữa mẹ, mẹ hút thuốc lá hoặc cũng có thể do em bé của bạn đang đói hay ngủ chưa đủ giấc.

3. Các bậc cha mẹ nên làm gì khi em bé khóc dạ đề?

Chẳng có phương pháp nào cụ thể để áp dụng khi bé khóc dạ đề. Theo lời khuyên của các chuyên gia, nếu không phải do nguyên nhân bệnh lý, khi trẻ khóc nhưng vẫn bú tốt, không giảm cân, phát triển bình thường thì các cha mẹ nên bình tĩnh, cố gắng làm giảm sự khó chịu của trẻ bằng cách: 

• Ôm bé vào lòng hoặc để bé nằm cạnh mẹ, hơi ấm của mẹ truyền sang có thể tạo cho bé cảm giác an toàn và bớt khóc. Mẹ nên nhẹ nhàng xoa bóp toàn thân bé, hát ru hoặc cho bé nghe những giai điệu nhẹ nhàng.

Ôm bé vào lòng để giúp bé thấy an toàn

• Không ép em bé bú nếu bé không chịu. 

• Khi em bé đang bú nên tránh xa các loại thực phẩm như tỏi, hành, họ nhà cải, súp lơ, cà phê, socola,… Những loại thực phẩm này rất dễ hấp thu vào sữa mẹ dẫn đến kích thích đường ruột của trẻ.

• Nếu mẹ sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng hoặc thảo mộc nào cũng phải cần có sự tư vấn của bác sĩ. 

• Theo dõi chặt chẽ chế độ ăn của mẹ khi đang cho con bú.

• Nếu trẻ sử dụng sữa công thức thì có thể đổi loại sữa khác. Một số loại sữa có thể chứa thành phần protein gây dị ứng với trẻ.

• Tăng vận động có thể giúp bé giải tỏa những căng thẳng.

• Tạo một áp lực nhẹ lên bụng bé, có thể là bàn tay mẹ hoặc một chiếc chăn mỏng. 

• Không để bé tiếp xúc với khói thuốc lá và những nơi có nhiều tiếng ồn. 

Đối với những trẻ khỏe mạnh và phát triển bình thường thì khóc dạ đề không phải là một bệnh lý nên mẹ không cần quá lo lắng, hãy giữ bình tĩnh, chờ đến 3 tháng sau mọi chuyện sẽ ổn. Trừ khi bạn nhận thấy bất kỳ trường hợp bất thường nào của bé thì nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

Nếu bạn muốn được tư vấn kỹ hơn, hãy gọi ngay vào hotline của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC: 1900 56 56 56 để được các bác sĩ chuyên Khoa Nhi của chúng tôi tận tình hỗ trợ.