Tin tức

Tìm hiểu về giải phẫu răng hàm mặt

Ngày 02/06/2025
Tham vấn y khoa: ThS.BS Trần Thị Kim Ngọc
Giải phẫu răng hàm mặt là một lĩnh vực trong nha khoa, giúp các nha sĩ chẩn đoán đánh giá mức độ, tiên lượng cũng như điều trị bệnh lý nha khoa. Việc nắm chắc các thông tin về giải phẫu răng hàm mặt giúp cho các bác sĩ nha khoa đánh giá và nhận định bệnh lý một cách hiệu quả.

1. Khái quát về giải phẫu răng hàm mặt

giải phẫu răng hàm mặt là một lĩnh vực trong y học và nha khoa, nghiên cứu cấu trúc, hình thái và mối quan hệ giữa các bộ phận trong vùng miệng, hàm và mặt. Kiến thức này là nền tảng quan trọng giúp các bác sĩ chẩn đoán và điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan đến răng miệng và khuôn mặt.

Giải phẫu răng hàm mặt bao gồm việc nghiên cứu chi tiết về:

  • Răng: Cấu tạo, vị trí và chức năng của từng loại răng trên cung hàm;
  • Xương hàm: Bao gồm xương hàm trên và xương hàm dưới, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ răng và hình thành cấu trúc khuôn mặt;
  • Mô mềm: Gồm nướu, dây chằng nha chu, niêm mạc miệng và các tuyến nước bọt, có chức năng bảo vệ và hỗ trợ răng;
  • Hệ thống thần kinh và mạch máu: Đánh giá hệ thống thần kinh và mạch máu chi phối ở vùng răng hàm mặt.

Giải phẫu răng hàm mặt là quá trình nghiên cứu về nhiều chi tiết của toàn hàm mặt

Giải phẫu răng hàm mặt là quá trình nghiên cứu về nhiều chi tiết của toàn hàm mặt 

Cấu tạo và chức năng của răng

Mỗi chiếc răng trên cung hàm có cấu tạo gồm ba phần chính:

  • Men răng: Lớp ngoài cùng, cứng nhất, bảo vệ răng khỏi tác động cơ học và hóa học;
  • Ngà răng: Lớp giữa, chiếm phần lớn thể tích răng, có chức năng truyền dẫn cảm giác;
  • Tủy răng: Phần trong cùng chứa mạch máu và dây thần kinh, cung cấp dinh dưỡng và cảm giác cho răng.

Chức năng của răng bao gồm:

  • Nhai và nghiền thức ăn: Răng cửa cắt thức ăn, răng nanh xé, răng hàm nghiền nát thức ăn trước khi nuốt;
  • Phát âm: Răng giúp tạo ra âm thanh rõ ràng khi nói;
  • Thẩm mỹ: Hàm răng đều và trắng sáng góp phần tạo nên nụ cười đẹp và khuôn mặt hài hòa.

Hệ thống xương hàm 

  • Xương hàm trên: Xương hàm trên là một xương rỗng xốp, có nhiều mạch máu và thần kinh đi qua, tiếp khớp với các xương khác để tạo nên các hốc trên khối xương mặt như hốc mắt, hốc mũi và khoang miệng;
  • Xương hàm dưới: Xương hàm dưới là xương duy nhất có thể di chuyển trong khối xương mặt, đóng vai trò quan trọng trong việc nhai và nói.

Mô nha chu 

Mô nha chu bao gồm:

  • Nướu răng: Là phần của niêm mạc miệng bao quanh cổ răng, bảo vệ và hỗ trợ răng;
  • Dây chằng nha chu: Liên kết răng với xương ổ răng, hấp thụ lực nhai và giữ răng ổn định;
  • Xương ổ răng: Là phần lõm của xương hàm ôm các chân răng, giữ răng chắc trong xương hàm và truyền lực nhai. 

Hệ thống thần kinh và mạch máu

Vùng răng hàm mặt được chi phối bởi hệ thống thần kinh và mạch máu phức tạp. Đặc biệt, dây thần kinh sinh ba (trigeminal nerve) đóng vai trò quan trọng trong việc cảm nhận và vận động các cơ vùng mặt.

2. Ứng dụng lâm sàng của giải phẫu răng hàm mặt

Hiểu biết về giải phẫu răng hàm mặt có vai trò quan trọng trong:

  • Chẩn đoán và điều trị: Giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí và nguyên nhân của các bệnh lý răng miệng;

Giải phẫu răng hàm mặt có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý răng hàm mặt

Giải phẫu răng hàm mặt có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý răng hàm mặt 

  • Phẫu thuật: Hỗ trợ trong việc thực hiện các thủ thuật như nhổ răng khôn, cấy ghép implant, chỉnh hình xương hàm;
  • Nghiên cứu và giáo dục: Là nền tảng cho việc đào tạo các chuyên gia nha khoa và nghiên cứu phát triển các phương pháp điều trị mới.

3. Những điều lưu ý trước khi giải phẫu răng hàm mặt

Trước khi tiến hành bất cứ phẫu thuật răng hàm mặt nào, bạn cần lưu ý một số điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho quá trình điều trị. Dưới đây là những điểm cần chú ý:

Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa

Trước tiên, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ phẫu thuật răng hàm mặt để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát, tiền sử bệnh lý và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết như chụp X-quang;

Bác sĩ sẽ đánh giá tổng quát sức khỏe, thực hiện các xét nghiệm cần thiết và giải thích rõ ràng về quy trình phẫu thuật cũng như những rủi ro có thể xảy ra.

Cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi tiến hành giải phẫu răng hàm mặt

Cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi tiến hành giải phẫu răng hàm mặt

Lựa chọn cơ sở y tế uy tín và bác sĩ có kinh nghiệm

Việc lựa chọn một bác sĩ phẫu thuật răng hàm mặt có trình độ và kinh nghiệm là rất quan trọng. Bạn có thể tham khảo ý kiến từ bạn bè, người thân hoặc tìm kiếm thông tin trực tuyến về các bác sĩ phẫu thuật răng hàm mặt trong khu vực của bạn. Hãy dành thời gian để gặp gỡ và trao đổi với bác sĩ phẫu thuật để hiểu rõ hơn về quy trình điều trị.

Chuẩn bị cho phẫu thuật

Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn cụ thể về cách chuẩn bị cho phẫu thuật, bao gồm:

  • Ngưng sử dụng một số loại thuốc theo chỉ định;
  • Nhịn ăn hoặc uống trước khi phẫu thuật (thường là 6-8 giờ). 

Gây tê

Hầu hết các ca phẫu thuật răng hàm mặt đều được tiến hành dưới gây mê toàn thân nghĩa là bạn sẽ hoàn toàn ngủ trong suốt thời gian phẫu thuật và không cảm thấy đau đớn. Trong một số trường hợp nhẹ hơn, bác sĩ có thể sử dụng gây tê tại chỗ hoặc gây tê vùng, giúp bạn tỉnh táo nhưng không cảm nhận được cảm giác đau tại khu vực phẫu thuật.

Phẫu thuật

Tùy thuộc vào loại phẫu thuật bạn đang thực hiện, quy trình phẫu thuật sẽ khác nhau.

Giai đoạn phục hồi

Ngay sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được chuyển đến phòng hồi tỉnh để bác sĩ theo dõi các dấu hiệu sinh tồn. Khi đã ổn định, bạn có thể được về nhà trong ngày hoặc ở lại bệnh viện theo dõi thêm tùy trường hợp. Bác sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể về chế độ ăn uống, cách chăm sóc vết thương.

Tái khám và theo dõi sau phẫu thuật

Tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ đánh giá tiến độ lành thương và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần.

Giải phẫu răng hàm mặt không chỉ là nền tảng trong điều trị nha khoa, phẫu thuật chỉnh hình mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, xử lý các vấn đề liên quan đến thẩm mỹ và chức năng vùng mặt. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề như lệch hàm, răng ngầm, chấn thương vùng mặt hay cần phẫu thuật chỉnh nha chuyên sâu, đừng ngần ngại liên hệ MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56. 

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
bác sĩ lựa chọn dịch vụ