1. Trẻ bị vàng da có nguy hiểm không?

Vàng da ở trẻ sơ sinh khá thường gặp, nguyên nhân do tăng Bilirubin trong máu xảy ra ở khoảng 25 - 30% trẻ sinh đủ tháng và hầu hết trẻ sinh thiếu tháng. Hầu hết vàng da sơ sinh ở trẻ ở mức độ nhẹ, hay còn gọi là vàng da sinh lý sẽ tự giảm sau 1 - 2 ngày và hết hẳn sau khoảng 1 tuần.

Vàng da sơ sinh do sự tích tụ Bilirubin trong máu chưa được phân giải

Tuy nhiên, cần cẩn thận với vàng da sơ sinh bệnh lý là dấu hiệu bệnh lý nguy hiểm như: trẻ mắc bệnh gan mật bẩm sinh, bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con, bệnh tan máu bẩm sinh, xuất huyết dưới da, nhiễm virus bào thai,… Lúc này, triệu chứng bệnh sẽ xuất hiện sớm trong vòng 24 giờ sau sinh và kéo dài hơn 10 ngày.

Khi vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh không được điều trị sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, nhất là khi Bilirubin gián tiếp thấm vào não gây nhiễm độc thần kinh. Trẻ có thể tử vong nhanh chóng hoặc bại não suốt đời dù được điều trị tích cực ở giai đoạn này.

Ngoài ra, biến chứng khác do vàng da bệnh lý gây ra là hội chứng bệnh não cấp tính gọi là vàng đa nhân, có thể gây bại não, suy giảm trí tuệ, mất thính lực vĩnh viễn không thể hồi phục. Điều trị càng sớm thì trẻ càng ít có nguy cơ gặp phải những biến chứng nguy hiểm do vàng da sơ sinh cũng như bilirubin tăng cao quá mức trong máu.

Vàng da bệnh lý có thể gây biến chứng não ở trẻ sơ sinh

Do vậy, cha mẹ cần chú ý theo dõi dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh, nếu triệu chứng kéo dài và nặng hơn trong những ngày đầu sau sinh thì cần đưa trẻ tới khám bác sĩ sớm. Bác sĩ sẽ xét nghiệm xác định mức độ vàng da và chỉ định điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng do Bilirubin tích tụ trong máu, đảm bảo an toàn cho trẻ.

2. Nhận biết sớm trẻ bị vàng da bệnh lý

Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh cần can thiệp y tế nếu có các dấu hiệu sau, cha mẹ và người chăm sóc cần chú ý theo dõi:

• Dấu hiệu vàng da xuất hiện sớm sau sinh trong vòng 24 giơ tuổi.

• Tình trạng vàng da lâu khỏi hơn, kéo dài hơn 1 tuần với trẻ sinh đủ tháng và kéo dài trên 2 tuần với trẻ sinh non.

• Vàng da với mức độ nặng, xuất hiện ở toàn thân, lòng bàn tay, bàn chân và kể cả niêm mạc mắt, độ đậm nặng dần và thấy rõ bằng mắt thường.

• Nồng độ Bilirubin trong máu vượt quá 12 mg% với trẻ sinh đủ tháng hoặc vượt quá 14 mg% với trẻ sinh thiếu tháng, tốc độ tăng quá 5mg% trong vòng 24 giờ.

• Ngoài vàng da, trẻ xuất hiện thêm các dấu hiệu bất thường như: co giật, sốt cao, bỏ bú, ngủ li bì, ít quấy khóc.

Cần cẩn thận nếu trẻ vàng da có dấu hiệu co giật, ngủ li bì, ít quấy khóc

Khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ trên, nếu đưa trẻ tới khám và can thiệp sớm, trẻ có thể được chữa khỏi và ngăn ngừa được biến chứng nhiễm độc thần kinh nguy hiểm. 

Các chuyên gia cho biết, nếu phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh sớm trước 7 ngày sau sinh, trẻ có tỉ lệ rất thấp gặp phải tổn thương não. Với những trẻ có làn da màu đen hoặc màu đỏ hồng khó nhận biết dấu hiệu vàng da, cha mẹ có thể kiểm tra bằng cách ấn nhẹ tay lên làn da của bé. Sau khi giữ khoảng vài giây, nếu trên da nổi rõ màu vàng cho thấy trẻ đang bị vàng da, cần kiểm tra bằng cách này hàng ngày trong những tuần đầu sau khi trẻ sinh ra.

3. Cách điều trị vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh

Với sự tiến bộ của y học, những trẻ bị vàng da bệnh lý sau khi sinh nếu điều trị sớm điều có thể có sức khỏe bình thường và không gặp phải ảnh hưởng nghiêm trọng gì đến sự phát triển sau này. Các phương pháp chính để điều trị vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh bao gồm:

3.1. Chiếu đèn

Chiếu đèn là phương pháp điều trị vàng da sơ sinh áp dụng phổ biến nhất hiện nay, cha mẹ có thể đưa trẻ đến nhiều bệnh viện lớn có trang bị thiết bị điều trị này. Phương pháp này khá đơn giản, trẻ sẽ được chiếu đèn ánh sáng thích hợp và theo dõi quá trình này, chi phí điều trị theo phương pháp này không quá cao.

Chiếu đèn là phương pháp điều trị vàng da phổ biến đem lại hiệu quả tốt

3.2. Cung cấp nước và năng lượng

Trẻ bị vàng da sơ sinh khi được cung cấp đủ nước và năng lượng có thể qua đường bú hoặc truyền dịch sẽ làm tăng tốc độ chuyển hóa Bilirubin và giảm nồng độ chất này trong máu. Vì thế mà các dấu hiệu vàng da cũng giảm dần, trẻ không gặp phải nguy hiểm do biến chứng thần kinh khi Bilirubin tăng cao trong máu.

3.3. Thay máu

Với các trường hợp vàng da sơ sinh nặng, phát hiện muộn và trẻ có nguy cơ cao đối mặt với biến chứng nhiễm độc thần kinh, cần điều trị giảm nhanh Bilirubin trong máu bằng cách thay máu. Khi đã thoát khỏi giai đoạn nguy hiểm, bác sĩ có thể chỉ định truyền nước, theo dõi hoặc chiếu đèn để giảm dần Bilirubin về mức bình thường.

Nếu điều trị tích cực, vàng da bệnh lý sẽ khỏi sau khoảng vài ngày - 1 tuần, khi bilirubin trở về mức an toàn không còn nguy cơ biến chứng đến não, cha mẹ có thể yên tâm theo dõi và điều trị tại nhà.

Điều trị sớm giúp trẻ khỏe mạnh, tránh biến chứng não nguy hiểm do vàng da

Trẻ bị vàng da có nguy hiểm không còn tùy thuộc vào loại vàng da mà trẻ mắc phải. Nếu vàng da do bệnh lý, trẻ cần được can thiệp điều trị để tránh biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ nên theo dõi sát sao dấu hiệu vàng da ở trẻ, kịp thời xác định vàng da bệnh lý và đưa trẻ đi khám sớm. Khi trẻ mắc bệnh, cần tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa để con nhanh chóng hồi phục.

Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.