1. Điểm danh nguyên nhân chính gây viêm mao mạch hoại tử

Đa phần các trường hợp viêm mao mạch hoại tử là biến chứng tiến triển của bệnh viêm mao mạch dị ứng. Đây là dạng bệnh tự miễn gây phản ứng viêm mạch máu, gây sưng đau, tổn thương và tiến triển nặng đến hoại tử. Đa phần viêm mao mạch nói chung xảy ra ở chi, đặc biệt là chi dưới do các mạch máu nằm xa tim, chịu nhiều tác động từ trọng lực cơ thể cũng như hoạt động hàng ngày.

Viêm mao mạch hoại tử là biến chứng của viêm mao mạch dị ứng

Viêm mao mạch dị ứng thường chỉ gây viêm, sưng đỏ, đau nhức mạch máu và các cơ liên quan. Rất ít trường hợp viêm mao mạch dị ứng tiến triển nặng, nhất là mạch máu chịu ảnh hưởng là mao mạch nông dưới da. Sau khi loại bỏ tác nhân gây tổn thương, mạch máu bị viêm sẽ tự phục hồi. 

Viêm mao mạch dị ứng không được điều trị tốt sẽ tiến triển thành viêm mao mạch hoại tử, khi mạch máu và khu vực tế bào liên quan không được cấp máu trong thời gian dài. Biểu hiện bệnh là các mảng màu đỏ nâu, tím đậm với bờ nổi cao trên da. Đa phần các bệnh tự miễn, trong đó có bệnh viêm mao mạch hoại tử hiện điều trị bệnh triệt để là rất khó.

Các yếu tố nguy cơ được xác định bao gồm: Dị ứng thời tiết, nhiễm khuẩn đường ruột, dị ứng môi trường sống,… Đa phần bệnh tiến triển từ viêm mao mạch dị ứng, song tùy trường hợp mà biến chứng bệnh xuất hiện nhanh hay chậm.

Viêm mao mạch thường xảy ra sau khi tiếp xúc với dị nguyên

2. Viêm mao mạch hoại tử có nguy hiểm không?

Tình trạng hoại tử xảy ra là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm bởi tế bào và cơ đã bị tổn thương vĩnh viễn và không thể phục hồi. Việc điều trị cần là để cơ thể tự thải lọc tế bào chết, sản sinh tế bào mới thay thế và phòng ngừa hoại tử tiếp tục tái diễn. 

Tuy nhiên nhiều người bệnh do chưa hiểu rõ về biểu hiện và mức độ nguy hiểm của bệnh nên thường thăm khám chậm trễ, dẫn đến nhiều di chứng để lại. Đầu tiên, viêm mao mạch hoại tử gây ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng cơ quan mắc bệnh, gây khó khăn trong đi lại. Những trường hợp nặng bệnh nhân do đau đớn nên lười đi lại, thường nằm yên một chỗ. Song việc nghỉ ngơi nhưng không điều trị tích cực khiến bệnh càng lan rộng và biến chứng nặng hơn.

Ngoài đau nhức xương khớp, viêm mao mạch hoại tử càng sâu và rộng càng làm đau nhức xương khớp, đồng thời cũng gây suy yếu nhiều cơ quan trong cơ thể, thường gặp như gan, thận,… Nếu bệnh nặng, hoại tử ăn sâu, nhiều trường hợp bác sĩ phải xem xét tháo khớp để giảm mức độ lan rộng của bệnh.

Nhìn chung hầu hết các trường hợp viêm mao mạch hoại tử không quá nguy hiểm, bệnh nhân thăm khám và điều trị tích cực một thời gian bệnh sẽ tự khỏi. Song để bệnh tiến triển nặng thì không những thời gian điều trị lâu hơn mà khả năng phục hồi cũng hạn chế.

Tình trạng hoại tử có thể giảm khi điều trị tích cực

3. Phương pháp điều trị viêm mao mạch hoại tử

Hiện chưa có biện pháp điều trị nào giúp điều trị triệt để viêm mao mạch hoại tử, mục tiêu điều trị hiện nay chủ yếu là hỗ trợ và bảo tồn. Nếu nguyên nhân gây bệnh không được loại bỏ, bệnh có thể tái phát nhiều lần, điều trị triệu chứng cũng phải kéo dài theo. Những trường hợp nặng không đáp ứng với điều trị, bệnh nhân có thể phải chung sống với căn bệnh này thời gian dài.

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ chẩn đoán mức độ hoại tử và ảnh hưởng của nó đến cơ quan bị bệnh, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp. Phương pháp điều trị nội khoa là được ưu tiên hàng đầu với một số loại thuốc thường dùng là:

Corticoid

Nhóm thuốc này có tác dụng giảm triệu chứng viêm mao mạch hoại tử và ngăn chặn bệnh tiến triển nặng. Tuy nhiên sử dụng lâu dài hoặc không đúng cách có thể khiến bệnh nhân phải đối mặt với một số tác dụng không mong muốn. Vì thế bệnh nhân viêm mao mạch hoại tử không nên tự ý mua và sử dụng thuốc, nên uống theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Thuốc ức chế miễn dịch

Thuốc ức chế miễn dịch giúp giảm phản ứng viêm tại mao mạch, giảm tiến triển của bệnh cũng như mức độ lan rộng của hoại tử. Tuy nhiên loại thuốc này cũng có thể gây ra một vài tác dụng phụ không mong muốn nên chỉ dùng khi không đáp ứng với Corticoid và điều trị chăm sóc thông thường.

Điều trị nội khoa ưu tiên với trường hợp viêm mao mạch hoại tử

Thuốc ức chế miễn dịch thường dùng trong bệnh viêm mao mạch hoại tử bao gồm: Cyclosporin, Cyclophosphamid, Azathioprin,… Nếu thuốc đường uống không đáp ứng, bệnh nhân có thể được truyền Dimmunoglobulin đường truyền tĩnh mạch hoặc gạn huyết tương.

4. Lời khuyên cho người bị bệnh

Ngoài tuân thủ điều trị và theo dõi bệnh cùng bác sĩ chuyên khoa, bệnh nhân cũng nên chú ý chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý nhằm phòng ngừa bệnh tái phát hoặc tiến triển nặng hơn. 

Chế độ ăn uống hàng ngày phù hợp

Bệnh viêm mao mạch hoại tử có thể tiến triển nặng hơn nếu bệnh nhân ăn hải sản như tôm, mực, cua,… hoặc thức ăn cay, nóng vì gây kích thích phản ứng viêm nặng hơn. Thay vào đó hãy tăng cường hoa quả giàu Vitamin và khoáng chất như: quýt, cam, măng cụt,… Ngoài ra các thực phẩm mát như sữa chua, nước uống,… cũng làm dịu tình trạng viêm tương đối tốt.

Hạn chế thức uống gây kích thích

Đồ uống có ga, rượu, bia,… không những gây kích thích thần kinh mà phản ứng viêm mao mạch cũng nặng hơn, gây hoại tử và ảnh hưởng đến chức năng cơ xương khớp. Vì thế cũng hạn kiêng những đồ uống này kể cả sau điều trị để phòng ngừa bệnh.

Không hút thuốc lá

Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích và hóa chất độc hại, dễ làm tổn thương phổi và mạch máu. Hút thuốc lá trực tiếp và hút thuốc lá thụ động đều gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe và cần hạn chế.

Chế độ sinh hoạt lành mạnh giúp phòng ngừa viêm mao mạch tái phát

Như vậy, viêm mao mạch hoại tử thường không phải là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng và sức khỏe song nếu chủ quan, bệnh tiến triển có thể để lại nhiều biến chứng gây phiền toái cho sinh hoạt và thẩm mỹ. Điều trị sớm và hạn chế kích thích viêm là cách tốt nhất để hạn chế biến chứng bệnh.