1. Xét nghiệm Beta hCG là gì?

Xét nghiệm Beta hCG là gì? hCG là chữ viết tắt của “Human Chorionic Gonadotropin” là loại hormone thai kỳ được tiết ra bởi nhau thai và thường được phát hiện dưới các xét nghiệm thai kỳ. hCG đi vào máu ngay sau khi phôi bắt đầu hình thành, sau khoảng một tuần thụ tinh và rụng trứng, phôi thai xuất hiện và nhau thai bám vào niêm mạc tử cung.

Trong bụng mẹ, bào thai được nuôi dưỡng nhờ vào bánh nhau thông qua dây rốn. Bánh nhau có nhiệm vụ làm hàng rào trao đổi chất giữa cơ thể mẹ và thai nhi. Ngoài ra, bánh nhau còn có chức năng nội tiết bằng cách bài tiết ra các hormone điều hòa quá trình mang thai.

Một trong các loại hormone đó là HCG; Đây là hormone có bản chất peptid, được tiết ra từ hợp bào nuôi, có vai trò kích hoạt các tế bào mầm của bào thai phát triển và trưởng thành. Đồng thời, HCG còn giúp kích thích tiết ra hormone sinh dục, hình thành giới tính của thai nhi.

Khi các hormone hCG được bài tiết vào thời điểm phôi thai bám vào thành tử cung, có vai trò duy trì thể vàng - một thể nhỏ hình thành bên trong quả trứng, tiết ra progesterone cần thiết cho việc hình thành phôi thai. Để trứng được cố định và phôi phát triển, cơ thể cần các progesterone, đòi hỏi các thể vàng phải hoạt động mà sự hoạt động của thể vàng lại được quy định bởi nội tiết tố HCG.

Đối với nhiều cặp vợ chồng muốn kiểm tra việc mình có mang thai hay không và khám tình trạng thai nhi thường đến các bệnh viện làm xét nghiệm đo nồng độ hCG trong máu.

Xét nghiệm máu HCG cho thấy kết quả nồng độ hCG trong máu tại một thời điểm nhất định

2. HCG có khi nào?

Nồng độ Beta hCG được bắt đầu sinh ra ngay sau khi trứng được thụ tinh và bắt đầu làm tổ trên niêm mạc tử cung. Lúc này, nồng độ hCG sẽ xuất hiện trong máu, tăng nhanh đến lúc đạt nồng độ tối đa là tại thời điểm hai tháng rưỡi. Sau giai đoạn này, lượng hCG sẽ giảm dần đến một mức độ ổn định vào khoảng tháng thứ tư và kéo dài đến lúc sinh.

Về cấu tạo, hCG gồm hai tiểu đơn vị khác nhau, gọi là alpha và beta. Vì tiểu đơn vị alpha giống với chuỗi alpha của FSH và LH, chỉ có tiểu đơn vị beta mới đặc hiệu cho hCG, định lượng nồng độ beta hCG trở thành cơ sở cho định lượng hCG, là mối quan tâm của không chỉ của phụ nữ mong chờ mình có thai mà còn là của bác sĩ sản khoa theo dõi thai kỳ.

3. Xét nghiệm beta hCG bằng cách nào?

Ngay sau khi được bánh nhau tạo ra, hCG sẽ nhanh chóng khuếch tán ngược dòng vào máu mẹ và thải nguyên dạng ra nước tiểu. Như vậy, có thể định tính hoặc định lượng hCG trong máu và nước tiểu của sản phụ. Đây là cơ sở của việc dùng que thử thai có chứa chất phản ứng với beta hCG. Vậy nên xét nghiệm này là dấu hiệu nhận biết sớm nhất của sự mang thai.

4. Mối liên quan giữa tuổi thai và nồng độ hCG như thế nào?

Việc định lượng xét nghiệm beta hCG cho phép chẩn đoán có thai sớm ngay cả khi chưa có dấu hiệu trễ kinh. Bằng cách đo lường chính xác nồng độ beta hCG với độ nhạy cao, có thể xác định đã thụ thai ngay từ ngày thứ 8, 9 sau khi rụng trứng, tức ngày thứ 22, 23 của chu kỳ kinh nguyệt (áp dụng với phụ nữ có chu kỳ kinh đều khoảng 28 ngày).

Sau đó, nồng độ beta hCG tăng lên rất nhanh, tăng gấp đôi chỉ sau 1,4 đến 2 ngày khi hợp tử bắt đầu làm tổ. HCG sẽ đạt ngưỡng cao nhất tại thời điểm ngày thứ 60 đến 70 và giảm dần tới mức thấp nhất, ổn định vào khoảng sau 100 đến 130 ngày.

5. Mức hCG và ý nghĩa của xét nghiệm Beta hCG

- hCG < 5mIU/ml: chưa đủ để kết luận là bạn đã có thai.

- hCG > 25mIU/ml:  kết quả thử thai là dương tính.

- hCG 5mlU/ml - <25mlU/ml: cần phải thực hiện các khám xét khác để biết lí do tăng nồng độ hCG.

Nếu hCG thấp sẽ ảnh hưởng đến việc tính ngày thụ thai dễ bị nhầm. Có thể bị sảy thai hoặc phôi thai hỏng hoặc có thai ngoài dạ con.

Nếu hCG cao cũng sẽ ảnh hưởng đến các yếu tố như tính nhầm ngày thụ thai, mang đa thai hoặc chửa trứng.

Kiểm tra xét nghiệm máu HCG chỉ cho thấy kết quả nồng độ hCG trong máu tại một thời điểm nhất định, vì thế, cần kết hợp siêu âm đầu dò nhằm đưa ra kết luận chính xác về tuổi thai và tình trạng thai.

Ngoài ra, tại các bệnh viện, các bác sỹ có thể sẽ cho thực hiện nhiều xét nghiệm đo nồng độ hCG trong máu trong vài ngày khác nhau và các kết quả sẽ được đem ra so sánh để có một kết quả chính xác.

Nồng độ hCG không phải là chỉ số cho biết sức khỏe, độ thông minh hay giới tính của thai nhi. Đó chỉ đơn giản là một yếu tố ghi nhận sự tồn tại của hCG  trong cơ thể bạn mà thôi. Nồng độ hCG của mỗi bà bầu cũng khác nhau, và điều này là hoàn toàn bình thường, vì thế cũng không nên chỉ dựa vào kết quả nồng độ hCG để tính tuổi thai. 

Bên cạnh vai trò có thể xác định tuổi thai, xét nghiệm nồng độ beta hCG trong máu còn giúp theo dõi tình trạng thai kỳ. Khi kết quả đo lượng beta hCG trong máu không tuân thủ theo đường cong sinh lý thông thường, việc mang thai nghi ngờ có vấn đề bất thường.

Nếu sự xuất hiện của hCG trong máu hoặc trong nước tiểu lần đầu đã có bằng chứng mà nay xét nghiệm lặp lại lại nồng độ hCG thấp, không tăng tương xứng với tuổi thai thì có thể thai đã bị sẩy, thai chết lưu hay mang thai ngoài tử cung.

Ngược lại, nếu nồng độ hCG cao bất thường, nên nghĩ tới khả năng tính tuổi thai bị non tháng, mang đa thai hay có thai trứng, bệnh lý tế bào nuôi...

Xét nghiệm beta hCG chỉ giúp xác định có thai, theo dõi sự phát triển của thai nhi thông qua sự phát triển của bánh nhau, chứ hoàn toàn không phản ánh được gì về giới tính, cân nặng, trí thông minh của thai. Chính vì vậy, các mẹ bầu không nên quá lo lắng về nồng độ beta hCG, không nên theo dõi xét nghiệm liên tục, trong khi sức khỏe của bé yêu còn có thể được đánh giá qua những chỉ số khác, những phương tiện khác. Theo đó, việc cần làm là các sản phụ hãy có một kỳ an thai lành mạnh, kết hợp ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý, chuẩn bị sẵn sàng để chào đón bé yêu ra đời.

6. Nơi xét nghiệm Beta hCG uy tín?

Đến viện khám định kỳ để theo dõi sức khỏe của bản thân là điều thật sự cần thiết. Riêng với phụ nữ mang thai nên theo lịch hẹn của bác sỹ để được theo dõi thai và tư vấn hợp lý về chế độ dinh dưỡng, thuốc bổ sung nếu cần thiết.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang thực hiện tất cả các loại xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu thuộc các chuyên khoa: Huyết học, Hóa sinh, Miễn dịch, Vi sinh, Sinh học phân tử, Giải phẫu bệnh lý,… do  đội ngũ  thạc sỹ, bác sỹ giỏi phục vụ chu đáo, tận tình chăm sóc sức khỏe toàn diện cho tất cả mọi người.