1. Tổng quan về bệnh u xơ tử cung

1.1. u xơ tử cung - căn bệnh thường gặp ở nữ giới

U xơ tử cung là căn bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản hoặc trong giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên có nhiều bệnh nhân mắc bệnh khi tuổi đời con trẻ và chưa trải qua sinh nở. Theo số liệu thống kê cho thấy, nữ giới trên 30 tuổi có tỷ lệ mắc u xơ tử cung là 50% và phụ nữ từ 50 tuổi trở lên có tỷ lệ mắc bệnh là 70%. Như vậy, đây là căn bệnh có mối liên hệ mật thiết đối với tuổi tác ở nữ.

Bệnh nhân u xơ tử cung đa phần là nữ giới trong độ tuổi sinh sản hoặc thời kỳ mãn kinh

Đặc trưng của bệnh này là các u thịt lành tính bắt nguồn từ các cơ của tử cung. Các khối u thịt lành tính này có thể xuất hiện ở nhiều nơi trên tử cung. Đây là căn bệnh lành tính, ở một giới hạn nhất định thì chúng không làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người bệnh.

Thế nhưng khi khối u phát triển vượt tầm kiểm soát và không được chữa trị kịp thời có thể đem lại nhiều hậu quả khó lường. Biến chứng điển hình của căn bệnh này là ảnh hưởng chức năng sinh sản và phát sinh ung thư xuất phát từ khối u xơ tuy nhiên đây là trường hợp rất hiếm.

1.2. Các vị trí phát triển của khối u xơ tại tử cung

• U xơ nằm dưới niêm mạc tử cung: dạng này thường gây rong kinh cho phụ nữ.

• U xơ tử cung kẽ: cục u xơ diễn tiến ngay tại lớp cơ của thành tử cung, đè ép những vùng tiểu khung gây ra cảm giác đau đớn cho bệnh nhân.

• U xơ bên trong lòng tử cung: khối u xơ xuất hiện trong lòng tử cung và phát triển dần về phía âm đạo.

• U xơ tại vị trí liên kết giữa tử cung và cổ tử cung: khối u xơ tiến triển tại đây gây chèn ép tiểu khung và làm đau. Dạng này cực kỳ nguy hiểm nếu xuất hiện ở phụ nữ có thai bởi chúng có thể làm gián đoạn quá trình sinh nở của thai phụ.

• U xơ nằm dưới thanh mạc: dạng u này thường có cuống và hay nhầm với u buồng trứng.

2. Dấu hiệu của u xơ tử cung

2.1. Ra máu âm đạo

Đây là triệu chứng đặc trưng của bệnh u xơ ngoài ra còn có đa kinh, rong kinh và rong huyết.

Do khối u nằm gần với niêm mạc tử cung nên có xu hướng làm dày lớp nội mạc. Hậu quả lớp nội mạc càng dày thì khi bắt đầu chu kỳ chúng sẽ bong tróc ra và tạo nên lượng máu kinh nguyệt rất lớn. Thậm chí, có một số bệnh nhân còn rơi vào tình trạng ra máu âm đạo kéo dài xuất hiện sau chu kỳ kinh hoặc ngoài chu kỳ. Việc mất máu nhiều khiến người bệnh thiếu máu, xanh xao, giảm thể lực,…

U xơ tử cung có thể gây ra triệu chứng rong kinh

2.2. Thống kinh dữ dội

Khác với xuất huyết tử cung, nếu như khối u xơ lớn xuất hiện sâu bên trong thành cơ tử cung sẽ khiến bệnh nhân đau đớn dữ dội khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Nguyên nhân là do tử cung phải co bóp để đẩy máu kinh ra ngoài, các mạch máu đến với khối u co thắt làm dẫn đến tình trạng thiếu máu nuôi và hoại tử làm bệnh nhân đau đớn.

Trong đó, khối u xơ có kích cỡ quá lớn nếu bị hoại tử vì thiểu dưỡng, cơn đau bụng nơi hạ vị cần được tiếp cận như một bệnh lý ngoại khoa và thậm chí cần được phẫu thuật cấp cứu.

2.3. Thay đổi thói quen đi vệ sinh

Đây là dấu hiệu của các cơ quan xung quanh khi bị khối u chèn ép. Nếu như khối u nằm gần vị trí bàng quang sẽ có phản xạ kích thích làm bệnh nhân đi tiểu nhiều hơn bình thường. Đôi khi kích thước của khối u lớn thì thể tích bàng quang sẽ giảm do bản chất bị u xơ chèn ép.

Ở một vài người, nếu lớp cơ ở đáy chậu suy giảm chức năng điều khiển sẽ dễ bị rò rỉ nước tiểu thường xuyên. Bên cạnh việc chèn ép lên bàng quang mà khối u có thể tạo áp lực cho trực tràng. Điều này làm cho bệnh nhân bị táo bón do chất thải bên trong lòng ruột không có khả năng di chuyển bình thường ra bên ngoài. Ngoài ra sự kích thích của khối u xơ sẽ khiến bạn cảm thấy mót rặn dù cho không đi ngoài được gì.

2.4. Đau khi sinh hoạt tình dục

U xơ nằm phía trên cổ tử cung hoặc nằm gần đó có thể gây ra đau đớn khi quan hệ tình dục và gây ra chảy máu âm đạo với lượng máu từ ít cho đến vừa. Khi xơ nằm bên trong tử cung thì khi tạo áp lực cho lòng âm đạo trong lúc quan hệ cũng sẽ tác động trực tiếp đến khối u khiến chị em bị đau, khó chịu. Vì thế khi bạn thấy có biểu hiện chảy máu trong hoặc sau khi quan hệ hoặc quan hệ đau cũng cần phải đi kiểm tra ngay.

Những dấu hiệu bất thường khi quan hệ tình dục báo hiệu cơ thể đang mắc bệnh cần được thăm khám sớm

2.5. Đau bụng hoặc đau vùng lưng dưới

Cảm giác đau tại khu vực này phụ thuộc vào vị trí và kích cỡ của khối u xơ tử cung. Nếu khối u lớn sẽ tạo áp lực cho vùng lưng dưới, xương chậu hay thành bụng và gây ra khó khăn, cản trở trong sinh hoạt thường ngày khi thay đổi tư thế hoặc tập thể dục.

3. Biện pháp giúp chẩn đoán u xơ tử cung

3.1. Chẩn đoán dựa trên dấu hiệu lâm sàng

• Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết bệnh nhân về các triệu chứng gặp phải.

• Thăm khám lâm sàng: sắc mặt nhợt nhạt, bụng dưới có biểu hiện to bất thường khi sờ vào cảm nhận được khối u bên trong.

3.2. Chẩn đoán cận lâm sàng

• Siêu âm: bằng cách siêu âm đầu dò qua đường âm đạo các bác sĩ có thể phát hiện được khối u nằm trong tử cung và biết được vị trí cũng như kích cỡ khối u. Cần phân biệt rõ với u nang buồng trứng dựa trên hình dáng và vị trí của khối u.

Siêu âm đầu dò được thực hiện để kiểm tra khối u xơ

• Chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp MRI: sử dụng khi khối u quá to hoặc cần để chẩn đoán phân biệt.

3.3. Chẩn đoán phân biệt

• Có khối u ở hạ vị tử cung: không thể loại bỏ trường hợp người bệnh mang thai hay lạc nội mạc tử cung. Nếu như bệnh nhân mang thai thì dùng que thử để xác định.

• Đau vùng chậu: có thể do mang thai ngoài tử cung hay lạc nội mạc tử cung hay viêm tử cung.

• Xuất huyết tử cung: nguyên nhân do bệnh tăng sinh nội mạc ở tử cung.

Tuy u xơ tử cung là một bệnh lành tính nhưng vẫn có khả năng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe giúp bạn kịp thời phát hiện những bất thường trong cơ thể và việc điều trị cũng trở nên dễ dàng hơn.