1. Vai trò của chế độ ăn với người bệnh tiểu đường

Để trả lời câu hỏi người bị tiểu đường ăn bánh mì được không, trước hết hãy cùng tìm hiểu về cơ chế bệnh và vai trò của dinh dưỡng trong việc kiểm soát đường huyết.

1.1. Tiểu đường là bệnh gì gì?

Tiểu đường là bệnh mạn tính xảy ra khi lượng đường trong máu tăng cao do cơ thể không có khả năng sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng hiệu quả insulin. Tăng đường huyết trong thời gian dài dễ khiến người bệnh gặp biến chứng tim mạch, thận, mắt, thần kinh,...

1.2. Vì sao chế độ ăn ảnh hưởng lớn đến người tiểu đường

Sở dĩ người bệnh nên quan tâm tới vấn đề “bị tiểu đường ăn bánh mì được không” là vì chế độ ăn luôn có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết. 

Việc tiêu thụ quá nhiều các món có chỉ số đường huyết cao như cơm, bánh mì, bún, phở,… rất dễ khiến đường huyết tăng nhanh, khiến bệnh tiểu đường trở nên khó kiểm soát. Ngược lại, nếu lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp, giàu chất xơ, cân bằng dinh dưỡng sẽ khiến đường huyết tăng chậm và ổn định hơn. 

Lựa chọn thực phẩm tiêu thụ ảnh hưởng rất lớn đối với khả năng kiểm soát đường huyết

2. Bệnh nhân tiểu đường ăn bánh mì được không?

Bệnh nhân tiểu đường ăn bánh mì được không phụ thuộc rất nhiều vào loại bánh được lựa chọn. 

2.1. Đối với bánh mì trắng

Bánh mì thông thường được làm từ bột mì trắng, chứa hàm lượng carbohydrate cao, ít chất xơ và có chỉ số đường huyết (GI) khá cao, thường trong khoảng 70 - 85. Khi tiêu thụ nhóm thực phẩm này, carbohydrate nhanh chóng chuyển hóa thành glucose, khiến đường huyết tăng nhanh sau bữa ăn.

Do đó, bánh mì trắng không phải là lựa chọn lý tưởng cho người bị tiểu đường, nhất là khi ăn kèm với mứt, bơ, sữa đặc hay pate nhiều dầu mỡ.

2.2. Đối với loại bánh mì khác

Bệnh nhân tiểu đường có thể dùng bánh mì yến mạch, bánh mì đen hoặc bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt. Đây là thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp, giàu chất xơ, tiêu hóa chậm và duy trì cảm giác no lâu, nhờ đó làm giảm tốc độ hấp thu đường vào máu, hạn chế tăng đường huyết sau ăn.

Như vậy, “người bị tiểu đường ăn bánh mì được không”, câu trả lời là vẫn có thể sử dụng bánh mì nhưng nên chọn bánh mì nguyên cám, bánh mì đen hoặc yến mạch và ăn với lượng vừa phải.

3. Cách sử dụng bánh mì an toàn cho người bị tiểu đường

Bên cạnh vấn đề “bị tiểu đường ăn bánh mì được không”, người bệnh cũng nên lưu ý sử dụng đúng cách để tránh nguy cơ tăng đường huyết: 

3.1. Ăn kèm với thực phẩm giàu chất xơ và đạm

Khi ăn bánh mì, bệnh nhân tiểu đường nên kết hợp với thực phẩm chứa protein và rau xanh như:

• Trứng luộc, ức gà, cá nướng hoặc phô mai ít béo.
• Rau xà lách, rau mầm, cà chua, dưa leo,...

Việc kết hợp những thực phẩm này và bánh mì sẽ làm chậm quá trình hấp thu đường, giúp đường huyết ổn định và tăng cảm giác no lâu sau ăn.

Kết hợp bánh mì và thực phẩm giàu chất xơ giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn

3.2. Hạn chế bánh mì ngọt và topping có đường

Bệnh nhân tiểu đường nên tránh ăn bánh mì ngọt, bánh mì kem, nhân mứt, bơ sữa đặc hoặc topping mật ong. Đây là những thực phẩm chứa đường tinh luyện, dễ khiến đường huyết tăng nhanh.

3.3. Kiểm soát khẩu phần ăn

Mặc dù một số loại bánh mì phù hợp với người bị tiểu đường nhưng cũng không nên thay thế món ăn này hoàn toàn cho các thực phẩm khác. Người bệnh vẫn cần ăn đa dạng thực phẩm để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ dưỡng chất.

Nếu lựa chọn ăn bánh mì, mỗi lần người bệnh chỉ nên ăn 1 - 2 lát bánh mì nguyên cám nhỏ (40 - 60g), ưu tiên ăn vào buổi sáng và không nên ăn liên tục trong nhiều ngày. Ngoài ra, người bệnh cũng cần theo dõi đường huyết sau ăn để biết cơ thể phản ứng thế nào và điều chỉnh hàm lượng sử dụng cho phù hợp.

Trong chế độ ăn hàng ngày, người bệnh cũng nên chia thành 4 - 5 bữa/, tránh ăn quá nhiều trong một lần để ngăn chặn nguy cơ tăng đường huyết đột ngột.

4. Cách kiểm soát đường huyết hiệu quả cho người tiểu đường

Bên cạnh chế độ ăn hợp lý, để kiểm soát đường huyết toàn diện, giảm nguy cơ biến chứng, người bệnh tiểu đường nên:

4.1. Duy trì chế độ ăn cân bằng

Người bị tiểu đường nên tuân thủ nguyên tắc chọn thực phẩm:

• Ăn đủ nhóm chất: tinh bột tốt, đạm nạc, chất béo lành mạnh, rau củ và trái cây ít ngọt.
• Tránh đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường.

4.2. Tập thể dục đều đặn

Vận động 30 phút mỗi ngày giúp cơ thể tăng khả năng sử dụng insulin, hỗ trợ giảm đường huyết tự nhiên. Đây cũng là cách kiểm soát cân nặng và cải thiện tâm trạng, rất quan trọng đối với quá trình điều trị tiểu đường lâu dài.

4.3. Theo dõi đường huyết hàng ngày

Người bệnh nên đo đường huyết tại nhà vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và sau mỗi bữa ăn. Việc làm này sẽ giúp người bệnh biết thực phẩm nào khiến đường huyết tăng và điều chỉnh thực đơn kịp thời.

Ngoài ra, người bệnh cũng nên tái khám định kỳ 3 - 6 tháng/lần để bác sĩ điều chỉnh thuốc (nếu cần) và tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp.

Bệnh nhân tiểu đường cần theo dõi đường huyết đều đặn để có kịp thời điều chỉnh 

4.4. Giữ tinh thần thoải mái

Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng hormone cortisol, làm tăng đường huyết. Vì vậy, người bị tiểu đường nên giữ tâm lý lạc quan, ngủ đủ giấc và duy trì các hoạt động thư giãn để tránh tăng cortisol.

Những chia sẻ trên đây hy vọng đã giúp bạn trả lời câu hỏi “bị tiểu đường ăn bánh mì được không”. 

Nếu gặp khó khăn trong việc kiểm soát đường huyết, quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch xét nghiệm tận nơi kiểm tra đường huyết qua Hotline của Hệ thống Y tế MEDLATEC: 1900 56 56 56 .