1. Hormone hạnh phúc là gì?

Hormone hạnh phúc là những chất hóa học tự nhiên được cơ thể sản xuất, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng, cảm xúc, động lực và sự gắn kết xã hội. Khi các hormone này được giải phóng, chúng tác động lên não bộ và các hệ cơ quan, mang lại cảm giác vui vẻ, thư giãn, hài lòng và nâng cao chất lượng sống.

Cơ thể sản xuất hormone này thông qua các tuyến nội tiết và tế bào thần kinh, chúng truyền tín hiệu qua hệ thống thần kinh trung ương, tạo thành phản ứng hóa học giúp duy trì cân bằng tinh thần. Có 4 loại hormone hạnh phúc phổ biến, bao gồm:

Dopamine

Đây là một chất truyền tín hiệu thần kinh đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của não. Nó đóng vai trò trung tâm trong việc tạo ra cảm giác hài lòng, động lực, sự tập trung và khả năng học hỏi. Khi chúng ta đạt được một mục tiêu, hoàn thành một nhiệm vụ, hoặc trải nghiệm điều gì đó thú vị, Dopamine được giải phóng, tạo ra cảm giác dễ chịu và khuyến khích hành vi đó lặp lại.

Dopamine là một trong những loại hormone hạnh phúc

Oxytocin 

Hay còn được gọi là hormone tình yêu. Nó được giải phóng qua các tương tác xã hội tích cực như ôm, chạm, giao tiếp bằng mắt hoặc khi có sự tin tưởng và gắn bó. Oxytocin thúc đẩy cảm giác kết nối, lòng tin, sự đồng cảm và tình cảm xã hội. Nó đặc biệt quan trọng trong các mối quan hệ mẹ con, vợ chồng và tình bạn, giúp giảm căng thẳng và tăng cường hạnh phúc. 

Serotonin

Hormone này chịu trách nhiệm kiểm soát tâm trạng, giấc ngủ, cảm giác thèm ăn, chức năng tiêu hóa, cũng như khả năng học hỏi và ghi nhớ. Mức độ Serotonin ổn định giúp bạn cảm thấy bình tĩnh, thư thái, lạc quan và tự tin. Ngược lại, mức Serotonin thấp có thể dẫn đến các vấn đề về tâm trạng.

Endorphin

Endorphin là là hormone Peptide và các Neuropeptide opioid nội sinh được sản xuất trong não bộ và hệ thần kinh trung ương. Chúng được giải phóng khi cơ thể trải qua căng thẳng, đau đớn, hoặc khi chúng ta thực hiện các hoạt động thể chất cường độ cao (ví dụ: chạy bộ, tập luyện). Endorphin hoạt động như một loại thuốc giảm đau tự nhiên và tạo ra cảm giác hưng phấn, lạc quan.

2. Các biểu hiện khi cơ thể thiếu hụt hormone hạnh phúc

Dưới đây là một vài triệu chứng thường gặp cho thấy cơ thể đang thiếu hụt hormone hạnh phúc:

Thiếu hụt Dopamine

• Mất hứng thú với công việc hoặc học tập;
• Cảm thấy ít phấn khích hay vui vẻ dù đạt được mục tiêu;
• Dễ nản lòng, hay trì hoãn;
• Dễ nổi giận, cảm xúc trở nên khó ổn định và khó kiểm soát;
• Cảm giác thèm ăn gia tăng, đặc biệt là với các món ngọt hoặc nhiều chất béo.

Thiếu hụt Oxytocin 

• Khó thiết lập hoặc duy trì mối quan hệ thân thiết;
• Cảm thấy xa cách với người xung quanh, kể cả người thân;
• Thiếu sự đồng cảm;
• Hay lo lắng, bất an, đặc biệt trong các tình huống xã hội;
• Mất niềm tin hay nghi ngờ người khác;
• Phụ nữ sau sinh có thể dễ bị trầm cảm.

Trầm cảm sau sinh là biểu hiện của tình trạng thiếu hụt Oxytocin

Thiếu hụt Serotonin

• Cảm xúc u uất, buồn bã liên tục và dai dẳng;
• Mất hứng thú với công việc;
• Thay đổi khẩu vị, cân nặng tăng hoặc giảm thất thường;
• Khó ngủ, ngủ không sâu;
• Thiếu năng lượng, mệt mỏi;
• Tự ti, hay suy nghĩ tiêu cực.

Thiếu hụt Endorphin

• Dễ nổi cáu;
• Khó kiểm soát căng thẳng;
• Hay mệt mỏi, năng lượng thấp;
• Lo lắng hoặc lo âu nhiều hơn.

3. Những cách hiệu quả để thúc đẩy hormone hạnh phúc

Để tăng cường hormone hạnh phúc bạn có thể thực hiện thông qua những thay đổi trong lối sống hằng ngày, cụ thể như sau:

Tập thể dục đều đặn

Hoạt động thể chất, đặc biệt là các bài tập aerobic như chạy bộ, bơi lội, đạp xe… giúp kích thích cơ thể sản xuất Endorphin, Serotonin và Dopamine. Tập thể dục không chỉ làm tăng hormone hạnh phúc mà còn giúp điều hòa giấc ngủ, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường hệ miễn dịch.

Tập thể dục đều đặn là một trong những cách tăng cường hormone hạnh phúc

Ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn giàu protein, chất béo tốt và vitamin có thể hỗ trợ tổng hợp hormone hạnh phúc, cụ thể như sau:

• Thực phẩm giàu tryptophan: trứng, sữa, hạt óc chó, hạt bí, đậu nành, chuối;
• Cá béo: chứa nhiều omega-3, giúp tăng Dopamine và Serotonin;
• Sô cô la đen: giúp giải phóng Endorphin và Serotonin;
• Thực phẩm lên men: như sữa chua, kim chi, miso,... tốt cho hệ vi sinh đường ruột, nơi sản xuất phần lớn serotonin.

Ngoài ra, việc uống đủ nước, hạn chế đường tinh luyện và thức ăn nhanh cũng giúp duy trì sự ổn định của hormone trong cơ thể.

Ngủ đủ và ngủ đúng giờ

Giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến nồng độ Serotonin và Dopamine. Thiếu ngủ hoặc ngủ không sâu giấc có thể làm giảm hormone hạnh phúc và gây rối loạn cảm xúc. Người trưởng thành nên ngủ từ 7 – 9 tiếng mỗi đêm và nên đi ngủ trước 23h.

Tạo kết nối xã hội tích cực

Giao tiếp với người thân, chia sẻ cảm xúc, duy trì các mối quan hệ tích cực là cách hiệu quả để tăng Oxytocin và Serotonin. Những hành động như ôm, nắm tay, trò chuyện thân mật có thể giúp não bộ tiết ra hormone hạnh phúc một cách tự nhiên.

Thư giãn và thiền định

Thực hành thiền, hít thở sâu hoặc yoga giúp làm giảm Cortisol (hormone căng thẳng) và tăng cường Serotonin, Dopamine giúp cải thiện tâm trạng và năng lượng tích cực.

Như vậy, những thông tin về hormone hạnh phúc đã được trình bày chi tiết. Hãy chủ động áp dụng những cách tăng cường hormone hạnh phúc nói riêng và chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nói chung. Mọi nhu cầu cần giải đáp và kiểm tra các vấn đề sức khỏe, bạn đọc có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.