Hơn 70% người bệnh ung thư ở Việt Nam phát hiện và điều trị muộn

Theo thống kê năm 2020, tỷ lệ mới mắc và tử vong do ung thư tại Việt Nam gần như tương đương, trong đó hai loại ung thư phổ biến nhất là ung thư gan (26.418/ 25.272) và ung thư phổi (26.262/ 23.797).

Đáng lưu ý, hơn 70% bệnh nhân ung thư phát hiện ở giai đoạn muộn, dẫn đến hiệu quả điều trị thấp. Tuy nhiên, ung thư hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm.

 ThS.BSNT Trương Quốc Thanh - Quyền Giám đốc Trung tâm Giải phẫu MEDLATEC báo cáo tại hội thảo

Nằm trong hành trình lan tỏa tri thức và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân cả nước, cũng như khu vực miền Tây, tiếp nối thành công hội nghị “Cập nhật giá trị của xét nghiệm trong chẩn đoán và điều trị”, do Hệ thống Y tế MEDLATEC khu vực miền Tây phối hợp cùng Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long tổ chức ngày 24/7 vừa qua; Ngày 13/11, Hệ thống Y tế MEDLATEC tiếp tục phối hợp với Trung tâm Y tế khu vực Bình Minh tổ chức hội thảo trực tuyến “Vai trò của xét nghiệm trong thực hành lâm sàng bệnh lý ung thư”.

Tham gia chương trình, về phía Trung tâm Y tế khu vực Bình Minh có sự hiện diện của bác sĩ Phạm Thành Khang - Giám đốc Trung tâm, cùng các bác sĩ Trưởng Phó khoa Nội, Ngoại, Khoa Xét nghiệm và các bác sĩ chuyên khoa. Tại đầu cầu trực tiếp có ông Hà Văn Thuấn - Phó Giám đốc MEDLATEC Cần Thơ và các cán bộ chuyên trách.

Chuyên gia của MEDLATEC tại đầu cầu Hà Nội kết nối trực tiếp với Trung tâm Y tế khu vực Bình Minh (tỉnh Vĩnh Long)

Ở đầu cầu Hà Nội, chương trình kết nối trực tuyến với phần báo cáo chuyên môn của ThS. BSNT Trương Quốc Thanh - Quyền Giám đốc Trung tâm Giải phẫu MEDLATEC.

Giải phẫu bệnh - nền tảng của chẩn đoán ung thư

Tại hội thảo, ThS.BSNT Trương Quốc Thanh có bài báo cáo chuyên sâu, mang đến góc nhìn toàn diện về tầm quan trọng của xét nghiệm trong phát hiện sớm, chẩn đoán và điều trị ung thư.

Theo chuyên gia, các phương pháp chẩn đoán ung thư hiện nay bao gồm:

• Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, X-quang, CT, MRI…;
• Nội soi tiêu hóa;
• Giải phẫu bệnh: Tế bào học, mô bệnh học, hóa mô miễn dịch, xét nghiệm sinh học phân tử;
• Xét nghiệm dấu ấn khối u (tumor marker).

Trong thực hành lâm sàng các bệnh lý ung thư, giải phẫu bệnh được xem là tiêu chuẩn “vàng”

Trong đó, giải phẫu bệnh là nền tảng không thể thiếu để chẩn đoán xác định và định hướng điều trị phù hợp.

Tiếp đó, nằm trong nội dung trọng tâm của báo cáo, chuyên gia giới thiệu 4 nhóm xét nghiệm giải phẫu bệnh trong thực hành lâm sàng ung bướu:

1. Tế bào học (Cytology):

Là phương pháp đầu tay trong sàng lọc, đặc biệt trong phát hiện sớm ung thư cổ tử cung với xét nghiệm tế bào phết lam (Pap smear) và tế bào nhúng dịch (ThinPrep, Wiseprep). Tuy nhiên, hai xét nghiệm này dựa vào đánh giá hình thái tế bào, nên kết quả chịu ảnh hưởng bởi chủ quan của người đọc và chất lượng mẫu (máu, nhầy, tế bào ít…).

Khắc phục những hạn chế của phương pháp sàng lọc truyền thống, xét nghiệm tế bào học nhuộm kép (CINtec® PLUS) không phụ thuộc hình thái, mà dùng hóa mô miễn dịch để xác định đồng thời hai dấu ấn p16 và Ki-67 trong mẫu tế bào học cổ tử cung, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định can thiệp kịp thời.

Các nghiên cứu cho thấy CINtec® PLUS giúp:

• Giảm 24% số ca soi cổ tử cung không cần thiết so với phân tầng bằng Pap smear;
• An toàn khi theo dõi kéo dài đến 3 năm với ca HPV dương tính;
• Phát hiện sớm trên 90% trường hợp ≥CIN2 ở nhóm HPV+/Pap.

Chỉ định xét nghiệm CINtec® PLUS:

• HPV nguy cơ cao dương tính;
• Tế bào học bình thường hoặc tổn thương độ thấp;
• Có chỉ định soi cổ tử cung nhưng không thể thực hiện.
• Xét nghiệm mô bệnh học

Khác với xét nghiệm tế bào học, mô bệnh học cho phép nhà giải phẫu bệnh biết được đặc điểm chi tiết tế bào và cấu trúc của mô.

Đặc biệt, xét nghiệm cho biết mức độ lan rộng của các tế bào u (mới phát triển khu trú tại chỗ hoặc đã lan xa) và còn có thể cho biết chính xác hoặc gợi ý vị trí của u nguyên phát, từ đó hỗ trợ bác sĩ đưa ra hướng điều trị tối ưu.

3. Hóa mô miễn dịch

Tiếp đó, chuyên gia cho biết 3 ý nghĩa quan trọng của xét nghiệm hóa mô miễn dịch trong chẩn đoán – tiên lượng – định hướng điều trị, cụ thể:

- Chẩn đoán nguồn gốc u, phân loại ung thư, gồm:

• Ung thư kém biệt hóa: Carcinoma (CK+), Lymphoma (LCA+), Melanoma(S100/SOX10/HMB45/MelanA +);
• Xác định nguồn gốc u (Hay gặp hạch và dịch): Phổi (TTF1/Napsin A+), Vú (ER/PR), Ruột (CDX2), Khác.

- Tiên lượng bệnh:

• Tiên lượng: Ki67/MIB1 (Chung), HER2 (vú, dạ dày), CD38 (Lymphoma CLL);
• Đánh giá xâm nhập: Vú (cơ biểu mô), tuyến tiền liệt (màng đáy), các ung thư khác (ít gặp, màng đáy/collagen típ IV);
• Đánh giá di căn.

- Định hướng điều trị/ điều trị đích:

• Điều trị nội tiết trong ung thư vú: xác định thụ thể nội tiết ER, PR;
• Điều trị đích: ALK, CD20, CD30, HER2…;
• Điều trị miễn dịch: PD-L1, MSI;
• Ứng dụng trong tiên lượng mức độ bệnh: Ki67, P53, Bcl2…

4. Dấu ấn khối u trong máu (tumor marker)

Theo chuyên gia, dấu ấn khối u là các chất được tạo ra bởi các tế bào ung thư hoặc các tế bào bình thường của cơ thể để phản ứng với ung thư, hoặc trong một số tình trạng lành tính (không phải ung thư).

Chuyên gia nhấn mạnh nguyên tắc quan trọng khi sử dụng tumor marker là theo dõi động học nồng độ giữa các lần xét nghiệm, thay vì chỉ dựa vào kết quả đơn lẻ. Việc phối hợp các dấu ấn khối u để tăng độ nhạy, độ đặc hiệu. Cụ thể, các dấu ấn khối u trong chẩn các bệnh ung thư cần sự phối hợp tiêu biểu như: Ung thư buồng trứng (HE4, CA 125, CA 72-4), cổ tử cung (SCC), vú (CA 15-3, ER, PR), dạ dày (CEA, CA 19-9), gan (AFP, AFP L3/ AFP, CA 19-9), tuyến tiền liệt (PSA, fPSA (%)...

Xét nghiệm sinh học phân tử - mở ra kỷ nguyên y học chính xác

Quang cảnh hội thảo tại đầu cầu Trung tâm Y tế khu vực Bình Minh 

Ở phần cuối bài báo cáo, chuyên gia khẳng định vai trò của các xét nghiệm sinh học phân tử trong chẩn đoán và điều trị ung thư hiện đại như: PCR, qPCR, giải trình tự gen (Sanger, NGS), lai phân tử (FISH, CISH/SISH), xét nghiệm dựa trên methyl hóa DNA / epigenetic, sinh thiết lỏng (Liquid biopsy). Các xét nghiệm này giúp:

• Phát hiện các đột biến gen, tái sắp xếp nhiễm sắc thể, bất thường biểu hiện gen;
• Cung cấp thông tin cho sàng lọc, chẩn đoán và tiên lượng bệnh;
• Xác định đích điều trị cá thể hóa (EGFR, ALK, ROS1, KRAS, BRAF…);
• Theo dõi đáp ứng điều trị và phát hiện tái phát, di căn sớm.

Đây chính là nền tảng của “Y học chính xác” (Precision Medicine) mang đến giải pháp tối ưu trong chẩn đoán, điều trị cá thể hóa cho từng người bệnh dựa trên đặc điểm di truyền và sinh học khối u.

Ngoài nội dung chuyên sâu về giải phẫu bệnh, báo cáo còn đề cập đến vai trò của xét nghiệm di truyền trong ung thư, mở rộng từ dự báo nguy cơ, sàng lọc và phát hiện sớm, đến chẩn đoán, lựa chọn phác đồ điều trị tối ưu và theo dõi đáp ứng, phát hiện sớm tái phát - hướng tới mục tiêu y học chính xác và điều trị cá thể hóa.

Đại diện lãnh đạo hai đơn vị và các bác sĩ chụp ảnh lưu niệm

Sau gần 3 giờ báo cáo, thảo luận sôi nổi, hội thảo đã giúp các bác sĩ có cơ hội cập nhật góc nhìn toàn diện và cập nhật kiến thức mới nhất về vai trò của xét nghiệm trong ung thư từ sàng lọc, chẩn đoán, phân tầng nguy cơ, điều trị, từ đó ứng dụng các tiến bộ y học hiện đại trong công tác khám chữa bệnh.

Trực thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC - đơn vị có bề dày 30 năm kinh nghiệm phát triển, MEDLATEC miền Tây hiện là địa chỉ được đông đảo người dân tin tưởng gửi trọn niềm tin khám chữa bệnh tin cậy, chất lượng, bởi những lý do sau:

• Đội ngũ bác sĩ đầu ngành, tận tâm và giàu kinh nghiệm tư vấn, thăm khám và chữa trị;
• Đáp ứng đầy đủ các phương pháp chẩn đoán ung thư: từ chẩn đoán hình ảnh, nội soi, marker ung thư đến xét nghiệm giải phẫu bệnh chuyên sâu, tiêu biểu như:
• Là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai xét nghiệm CINtec® PLUS, và cung cấp dịch vụ xét nghiệm HPV tại nhà - tiện lợi, an toàn;
• Đáp ứng đầy đủ các gói xét nghiệm dự báo ung thư di truyền như PINKCARE, MENCARE, ONCOSURE, ONCOSURE PLUS;
• Trung tâm Giải phẫu bệnh MEDLATEC mỗi năm thực hiện hơn 100.000 mẫu, trong đó có hơn 30.000 mẫu sinh thiết, 12.000 dấu ấn hóa mô miễn dịch và 60.000 mẫu tế bào.
• Dịch vụ lấy mẫu tận nơi, nhanh chóng và thuận tiện.

Mọi thông tin tìm hiểu về dịch vụ khám, hoặc đặt lịch xét nghiệm tại MEDLATEC miền Tây, người dân vui lòng liên hệ:

• MEDLATEC Cần Thơ: 598 đường 30/4, Tân An, Cần Thơ;
• MEDLATEC Hậu Giang: Số 617 Trần Hưng Đạo, Vị Thanh, Cần Thơ;
• MEDLATEC Vĩnh Long: Số 234D Trần Đại Nghĩa, Phường Phước Hậu, Vĩnh Long;
• MEDLATEC Kiên Giang: Lô P6-30 đường 3/2, Phường Rạch Giá, Tỉnh An Giang.

Tổng đài: 1900 56 56 56 | 0963 112 636.