1. Dị ứng thức ăn là hiện tượng gì?

Dị ứng thức ăn là hiện tượng cơ thể xảy ra phản ứng quá mức với thành phần nào đó có trong thức ăn, dù là ăn với lượng rất ít. Những phản ứng này có thể xảy ra ngay lập tức hoặc vài giờ sau khi ăn, nhưng đều khiến người bị cảm thấy khó chịu. 

Có nhiều nguyên nhân gây ra dị ứng thức ăn như tuổi tác, giới tính, di truyền, môi trường, thói quen ăn uống,… Trong đó, tuổi tác có sự khác biệt rất lớn. Cụ thể, tình trạng dị ứng với thức ăn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng các nghiên cứu cho thấy, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi có nguy cơ bị cao hơn người lớn. Điều này được cho là do hệ miễn dịch của các bé chưa phát triển hoàn thiện. 

Dị ứng thức ăn xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng tỷ lệ trẻ em mắc cao hơn

2. Các triệu chứng khi bị dị ứng thức ăn là gì?

Triệu chứng và mức độ của dị ứng thức ăn phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người, loại thức ăn và lượng thức ăn nạp vào cơ thể. Nhưng nhìn chung, đều có các biểu hiện cơ bản dưới đây. 

Phát ban và ngứa da

Một trong những dấu hiệu rất dễ nhận biết khi bạn bị dị ứng với thức ăn là ngứa ngáy, phát ban đỏ ở những vùng da mặt (đặc biệt là miệng), da cổ, bàn tay, bàn chân,… 

Ngứa ran trong miệng

Cảm giác ngứa ran trong miệng, nhất là các bộ phận môi, lưỡi, cổ họng,… sau khi ăn cũng là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng với các chất có trong đồ ăn. Với những người nhạy cảm thì cảm giác này càng lúc càng khó chịu. 

Tức ngực, khó thở

Không chỉ gây cảm giác ngứa ran ở cổ họng, tình trạng dị ứng với thức ăn nếu không được xử lý kịp thời có thể khiến vùng họng bị tổn thương, những đường dẫn khí nhỏ bị sưng, vì thế, bạn sẽ cảm thấy khó thở, thở khò khè và tức ngực. 

Dị ứng thức ăn có nhiều biểu hiện như ngứa, phát ban, tức ngực, khó thở,…

Ói mửa, tiêu chảy

Việc đi ngoài và nôn ói liên tục, kéo dài có thể do nhiều nguyên nhân, nhưng không loại trừ bị dị ứng thức ăn. Để xác định chính xác nguyên nhân và có cách điều trị phù hợp, bạn cần đi khám ngay nếu gặp phải tình trạng này. 

Tụt huyết áp

Cảm giác ngứa, tức ngực, khó thở, đau bụng, ói mửa, tiêu chảy như đã nói ở trên nếu kéo dài mà không có biện pháp điều trị tích cực có thể gây ra tình trạng nghiêm trọng hơn như hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, tụt huyết áp và bất tỉnh. Lúc này, cần đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc phòng khám gần nhất để tránh nguy hiểm.

Sốc phản vệ

Sốc phản vệ thường xảy ra ở những người bị dị ứng với thức ăn đột ngột. Mặc dù tỷ lệ bị sốc phản vệ không cao, nhưng mức độ nguy hiểm rất lớn, nếu không được điều trị kịp thời có thể khiến người bệnh bất tỉnh, hôn mê, thậm chí là tử vong.

Những dấu hiệu và triệu chứng cho thấy người bệnh bị sốc phản vệ sau khi ăn bao gồm:

• Hạn chế và thắt chặt đường thở.

• Cổ họng ngứa ran, sưng đỏ khiến việc thở gặp khó khăn.

• Huyết áp tụt, mập đập nhanh.

• Mất ý thức.

Một số biểu hiện khác

Tùy cơ địa của mỗi người và cơ chế của dị ứng (dị ứng tức thì hay dị ứng muộn) mà khi bị dị ứng với thức ăn, một số người có thể xuất hiện những biểu hiện khác như viêm da, viêm mũi dị ứng, viêm xoang, ho, mất ngủ, mệt mỏi,… Vì những biểu hiện này giống với những bệnh khác nên đôi khi bị lơ là, bỏ qua.

Đau bụng, tiêu chảy, nôn ói là cũng là dấu hiệu cho thấy bị dị ứng với thức ăn

3. Cách phòng giảm và xử trí hiệu quả khi dị ứng thức ăn

Phòng giảm dị ứng thức ăn

Như đã nói, tỷ lệ em bé bị dị ứng thức ăn cao hơn người lớn nên ba mẹ cần cẩn thận và kỹ lưỡng trong khâu chọn và chế biến thức ăn. Đồng thời, dụng cụ ăn uống của các bé cũng được vệ sinh tỉ mỉ, phòng tránh chất dị ứng dính vào chén, dĩa, muỗng, đũa,… và gây dị ứng cho bé.

Đối với người lớn trong nhà, nên tìm hiểu từng loại thực phẩm, nếu nghi ngờ thực phẩm đó có thể gây dị ứng thì hạn chế sử dụng. Còn những loại thực phẩm đã từng gây dị ứng thì tốt nhất không dùng.

Với thực phẩm đóng hộp, nên xem thành phần bao gồm những gì, đảm bảo không chứa những chất có thể gây dị ứng. Bên cạnh đó, tuyệt đối không sử dụng thực phẩm hết hạn, bởi chúng không chỉ gây dị ứng mà còn có nguy cơ gây ngộ độc. 

Khi xuất hiện các biểu hiện, triệu chứng như đã nói (ngứa, phát ban, khó thở, đau bụng, đi ngoài,…) sau khi ăn, đặc biệt là ăn thức ăn lạ thì cần đi khám ngay để xác định nguyên nhân và cách điều trị. 

Chọn mua thực phẩm cẩn thận cũng là cách phòng giảm dị ứng thức ăn

Cách xử trí khi bị dị ứng thức ăn

Làm gì khi bị dị ứng hẳn là thắc mắc của nhiều người khi nghi ngờ hoặc xuất hiện các triệu chứng lạ sau khi ăn uống. 

Theo đó, nếu nghi ngờ bị dị ứng với thức ăn thì cần ngưng sử dụng thức ăn đó ngay lập tức, sau đó có thể hòa vitamin C với nước theo liều lượng hướng dẫn rồi uống. Việc này nhằm để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. 

Nếu xuất hiện một hoặc một số triệu chứng của dị ứng, cần đến bệnh viện hoặc phòng khám gần nhất để được bác sĩ thăm khám. 

Trường hợp người bệnh bị sốc phản vệ, cần xoa bóp tim ngoài lồng ngực và đưa đi cấp cứu nhanh nhất có thể để tránh nguy hiểm đến tính mạng.

Trong mọi trường hợp, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nếu chưa tham khảo ý kiến bác sĩ. Chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ thăm khám. 

Hy vọng với những thông tin hữu ích trên đây, bạn đọc sẽ có cách phòng giảm và xử trí hiệu quả khi bị dị ứng thức ăn. Nếu cần tư vấn bất cứ thông tin gì, hãy gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của MEDLATEC theo số 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.