“Khổ sở” vì ho dai dẳng, nguyên nhân do đâu?

Liên tiếp 2 tuần nay chị P.T.M, 32 tuổi, Nam Định thấy ho dai dẳng, đặc biệt càng ho nhiều khi căng thẳng, mặc dù trước đó không tiền sử bệnh lý viêm mũi họng.

Do tần suất ho ngày càng tăng nên chị M đã đến phòng khám gần nhà khám và nội soi tai mũi họng. Kết quả nội soi được chẩn đoán viêm mũi họng cấp, sau đó chị được kê đơn điều trị và chăm sóc mũi họng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tưởng chừng uống thuốc theo đơn của bác sĩ kê thì những đợt ho dai dẳng sẽ chấm dứt, nhưng chị vẫn thấy tình trạng này không hết hoàn toàn mà còn xuất hiện những đợt ho mới.

Sau khai thác tiền sử của chị M, ThS.BSNT Phạm Khắc Khiêm - Chuyên khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) MEDLATEC tư vấn chị nên nội soi tai mũi họng và nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng để tìm chính xác nguyên nhân.

Hình ảnh viêm họng mạn khi nội soi tai mũi họng

Hình ảnh nội soi tai mũi họng ống mềm viêm thanh quản mạn tính, theo dõi hội chứng trào ngược dạ dày thực quản. Nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng có viêm trào ngược thực quản độ A, viêm dạ dày, Polyp tăng sản dạ dày, sẹo loét hành tá tràng. Vì vậy, chị M được tư vấn, hướng dẫn ăn uống và kê đơn điều trị theo hướng giảm tiết acid, bọc niêm mạc và chống trào ngược.

Chị M chia sẻ: “Mặc dù người khỏe mạnh và đường hô hấp trên ổn định, nhưng các đợt ho cứ liên tiếp nhau, thậm chí đợt ho kéo dài đến 2-3 tuần không dứt, nhất là khi làm việc căng thẳng, có những lúc còn nghĩ đến việc mình bị ung thư. Đang trong lúc lo lắng thì tôi may mắn được đồng nghiệp giới thiệu tới BVĐK MEDLATEC kiểm tra và được bác sĩ giàu kinh nghiệm tìm ra gốc rễ nguyên nhân, chấm dứt những đợt ho mạn tính gây bao phiền toái, lo lắng”.

ThS.BSNT Phạm Khắc Khiêm khám và tư vấn bệnh nhân

Trường hợp của anh N.V.D, nam, 30 tuổi, ở Hà Nội đến BVĐK MEDLATEC khám vì hay đau rát họng, họng nhiều đờm, ho khan và khàn tiếng vào buổi sáng. Khám tai mũi họng chẩn đoán: Viêm họng mạn tính/Hội chứng trào ngược. Anh D được tư vấn nội soi thực quản - dạ dày cùng ngày với kết quả viêm dạ dày.

Triệu chứng tương tự như anh D, chị N.T.T, 30 tuổi, Hà Nội, cũng đến MEDLATEC kiểm tra do đau rát họng, vướng đờm ở họng, ho khan. Nội soi tai mũi họng hình ảnh viêm họng mạn tính/ Theo dõi Hội chứng trào ngược. Vì vậy, chị T được nội soi dạ dày với chẩn đoán viêm dạ dày.

Qua những trường hợp trên, BS Khiêm lưu ý: Triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản có biểu hiện rất đa dạng, ngoài các tổn thương viêm tại thực quản còn có nhóm các triệu chứng liên quan đến tổn thương ngoài thực quản như viêm mũi họng mạn tính, mòn men răng, hôi miệng … Đây cũng là điểm cần phải lưu ý đối với các bác sỹ trong thực hành lâm sàng thăm khám bệnh nhân cũng như đối với người dân trong việc nâng cao ý thức phòng bệnh và chủ động khám phát hiện sớm bệnh để điều trị triệt để.

Khi nào nên khám để phát hiện bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản?

Chẩn đoán bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản trên nhóm các bệnh nhân có triệu chứng điển hình như ợ nóng hoặc trào ngược thường chỉ đơn thuần dựa vào hỏi bệnh và khám lâm sàng.

Ho mạn tính - Biểu hiện không điển hình cần đi khám để xác định chính xác nguyên nhân gây nên

Tuy nhiên, trên nhóm bệnh nhân không có triệu chứng điển hình mà có các triệu chứng khác như: đau ngực, ho mạn tính thường dựa vào triệu chứng cơ năng điển hình, trong những trường hợp đặc biệt cần có thêm các cận lâm sàng khác, một trong số các phương pháp cận lâm sàng đó là nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng. Đặc biệt, ở các bệnh nhân có các dấu hiệu báo động như:

• Chứng khó tiêu mới xuất hiện ở tuổi ≥ 60;
• Có biểu hiện chảy máu đường tiêu hóa (nôn máu, đi ngoài phân đen, phân máu);
• Thiếu máu thiếu sắt; chán ăn;
• Sụt cân không rõ nguyên nhân;
• Nuốt khó, nuốt đau;
• Nôn kéo dài;
• Có quan hệ huyết thống bậc 1 với người bị ung thư đường tiêu hóa.

Bên cạnh đó, nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng còn được chỉ định trong tầm soát các biến chứng của bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản như Barrett thực quản (tổn thương dị biểu mô trụ thay thế biểu mô vảy bình thường của thực quản), đây được coi là một trong các yếu tố nguy cơ của ung thư thực quản.

Nhóm các bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thực quản từ 5 - 10 năm trở lên và có thêm một hoặc nhiều yếu tố như: tuổi từ 50 trở lên, giới nam, người da trắng, có thoát vị hoành, béo phì, ợ trớ, có hút thuốc lá, có người thân bậc 1 bị Barrett thực quản hoặc ung thư thực quản, cần được chỉ định nội soi để tầm soát tổn thương Barrett thực quản.

Nội soi đường tiêu hóa - “Trợ thủ” đắc lực trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý đường tiêu hóa

Nội soi công nghệ NBI giúp cho chẩn đoán chính xác hơn các tổn thương ung thư sớm

Các trường hợp nội soi cấp cứu vừa chẩn đoán vừa điều trị như trong chảy máu đường tiêu hóa trên do loét dạ dày - tá tràng, do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, tĩnh mạch dạ dày; nội soi chẩn đoán và can thiệp lấy dị vật đường tiêu hóa trên ...

Trường hợp nội soi chẩn đoán nguyên nhân và có thể can thiệp sớm dự phòng như: trường hợp đau bụng, rối loạn đại tiện (đi ngoài phân lỏng, lúc lỏng lúc táo hoặc phân có máu), thiếu máu không rõ nguyên nhân.

Trong nhóm này, bác sỹ nội soi còn có công cụ hỗ trợ đắc lực là công nghệ NBI (ánh sáng dải tần hẹp) giúp cho chẩn đoán chính xác hơn các tổn thương ung thư sớm khi các tổn thương này mới ở giai đoạn biến đổi bề mặt niêm mạc. Đây là sự tiến bộ trong áp dụng công nghệ vào thực hành khám chữa bệnh, giúp chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời các bệnh lý mà trước đây được coi là "nan y".