1. Nguyên nhân dẫn đến sốt siêu vi là gì?

Khi nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn bình thường (trên 37,5 độ C) thì được coi là sốt. Tình trạng sốt không phải là một loại bệnh lý mà đó là một triệu chứng, phản ứng của hệ miễn dịch chống lại nhiễm trùng do sự xâm nhập của virus hoặc vi khuẩn. Sốt siêu vi còn được gọi là sốt virus là thuật ngữ được dùng để miêu tả hiện tượng sốt cấp tính do các tác nhân virus hoặc siêu vi trùng gây nên.

Sốt siêu vi là bệnh lý nhiễm khuẩn đường hô hấp thường gặp

Sốt siêu vi gặp nhiều nhất khi thời tiết ẩm ướt, mưa lạnh, mùa mưa hoặc mùa đông xuân tạo điều kiện cho sự phát triển và lây lan của các loại virus. Bất kỳ lứa tuổi nào cũng có thể bị sốt siêu vi và thường kéo dài từ 2 - 5 ngày, thậm chí là vài tuần.

Một số loại tác nhân gây sốt siêu vi đó là: virus hợp bào, SARS-CoV-2, Rhinovirus, Adenovirus, virus cúm A, cúm B, virus Herpes Simplex, Enterovirus,... Nếu chỉ bị nhẹ thì những virus này chỉ gây sốt nhẹ cùng một số biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nếu bị nặng thì có thể gây sốt cao kéo dài, viêm phổi, viêm phế quản, viêm khớp, thậm chí là gây tử vong ở những bệnh nhân nguy cơ cao.

2. Các dấu hiệu sốt siêu vi cần hết sức lưu ý

Khi bệnh mới khởi phát, dấu hiệu sốt siêu vi thường sẽ là:

• Sốt cao (39 - 40 độ C, thậm chí là 41 độ);

• Cơ thể mệt mỏi, đau nhức cơ, đau đầu;

• Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa;

• Rát họng, sưng đỏ họng, ho khan;

• Sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi;

• Chảy nước mắt, đỏ kết mạc, đau nhức hốc mắt;

• Nổi hạch vùng cổ;

• Phát ban, thường xảy ra sau triệu chứng sốt. 

Tùy thuộc vào từng loại virus gây bệnh mà các triệu chứng có thể khác nhau. Nhiều trường hợp dấu hiệu sốt siêu vi có thể biến mất chỉ sau 1 tuần nhưng tình trạng mệt mỏi, ho thì có khi sẽ kéo dài đến vài tuần sau đó.

Thông thường những trường hợp sốt siêu vi triệu chứng sẽ tự thuyên giảm sau 1 - 2 tuần. Nhưng đôi khi có những bệnh nhân phải trải qua các biến chứng nguy hiểm như suy gan, suy thận, viêm phổi, viêm phế quản, viêm não, viêm màng não, viêm gan, sốc nhiễm trùng, mất nước, suy đa tạng, sốt hô hấp, mê sảng, xuất hiện ảo giác, co giật, hôn mê hay nhiễm trùng huyết,... nặng nhất là tử vong.

Có nhiều loại virus khác nhau là nguyên nhân gây ra các dấu hiệu sốt siêu vi

Chính vì mức độ nguy hiểm của các biến chứng do sốt siêu vi gây ra nên người bệnh nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng sau thì hãy đưa bệnh nhân nhập viện càng sớm càng tốt:

• Sốt cao trên 39 độ C, kéo dài qua 2 ngày và thuốc điều trị không đem lại hiệu quả;

• Khó thở, tức ngực;

• Da dẻ trở nên tím tái;

• Thường xuyên bị đau đầu, mức độ và tần suất cơn đau tăng dần;

• Hay bị nôn mửa, mất nước nhiều;

• Co giật, hôn mê;

• Lơ mơ, li bì, sảng.

3. Chẩn đoán tình trạng sốt siêu vi bằng biện pháp nào?

Bên cạnh việc dựa trên yếu tố dịch tễ và các dấu hiệu sốt siêu vi, bác sĩ có thể sẽ chỉ định cho bệnh nhân thực hiện thêm các xét nghiệm chẩn đoán khác như:

• Xét nghiệm đờm, dịch hầu họng, dịch mũi;

• Xét nghiệm nước tiểu;

• Xét nghiệm máu;

• Chụp X-quang phổi.

Những xét nghiệm chẩn đoán cận lâm sàng có vai trò giúp xác định và phân biệt các tổn thương. Bởi vì triệu chứng của sốt siêu vi không đặc hiệu và dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp thông thường khác nên cần phân biệt tình trạng này với các bệnh như sốt rét, bệnh cúm, sốt nhiễm trùng, lao phổi, sốt xuất huyết Dengue hay sốt thương hàn.

4. Phương pháp điều trị bệnh sốt siêu vi

Phần lớn sốt siêu vi đều có thể tự khỏi sau 1 tuần kể từ khi nhiễm bệnh. Hiện nay vẫn chưa có thuốc đặc hiệu giúp chữa khỏi sốt siêu vi do virus gây nên. Do đó chủ yếu người bệnh sẽ cần tập trung điều trị triệu chứng bằng cách:

• Nghỉ ngơi nhiều, tránh vận động mạnh;

• Bổ sung nước và bù điện giải;

• Tăng cường hệ miễn dịch, ăn thêm hoa quả tươi để bổ sung nhiều vitamin C;

• Tiêu thụ những loại thực phẩm dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng;

• Sử dụng các thuốc giảm đau, hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ;

• Chườm ấm cơ thể;

• Mặc quần áo làm từ chất liệu thoáng mát và thấm hút mồ hôi;

• Sử dụng các thuốc giảm đau cơ, giảm ho và khắc phục tình trạng đau đầu.

Bệnh nhân bị sốt siêu vi nên uống nhiều nước

Cần lưu ý là thuốc kháng sinh không mang lại hiệu quả trong điều trị sốt siêu vi do virus gây nên. Thay vào đó chỉ khi nào xảy ra tình trạng nhiễm khuẩn thứ phát thì mới cần dùng đến thuốc kháng sinh. Vì vậy người bệnh tuyệt đối không được tự ý sử dụng loại thuốc này khi chưa có chỉ định cụ thể của bác sĩ.

5. Các cách giúp phòng tránh sốt siêu vi

Sốt siêu vi không hẳn là bệnh lý nguy hiểm nhưng vẫn có khả năng gây ra biến chứng nặng đối với những người có nguy cơ cao và bệnh nhân hệ miễn dịch kém. Vì vậy để bảo vệ bản thân trước sốt siêu vi, bạn nên:

• Tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh cúm, rubella, sởi, quai bị,...;

• Ăn chín uống sôi, sơ chế và chế biến thực phẩm đúng cách;

• Chế độ dinh dưỡng cân bằng, bổ sung đủ các khoáng chất và vitamin để tăng cường hệ miễn dịch;

• Rửa tay sạch sẽ với xà phòng sát khuẩn hàng ngày;

• Dọn dẹp phòng ốc, nhà cửa, nơi ở, nơi làm việc thông thoáng và các vật dụng thường dùng;

• Tập thể dục thường xuyên;

• Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý;

• Không tiếp xúc với người bệnh đang bị sốt siêu vi;

• Nếu đang bị bệnh thì cần đeo khẩu trang, tránh xa trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người có bệnh lý nền và phụ nữ mang thai.

Nắm được các dấu hiệu của sốt siêu vi sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong việc điều trị tình trạng này. Hầu hết các trường hợp bị sốt siêu vi đều sẽ nhanh chóng khỏi nhưng nếu sốt cao kéo dài không cải thiện sau khi đã áp dụng các biện pháp hạ sốt, kèm với đó là các biểu hiện nghiêm trọng hơn thì bệnh nhân nên đi khám ngay.

Nếu bạn cần được tư vấn chi tiết hơn về tình trạng sốt siêu vi hoặc các bệnh lý về đường hô hấp khác, hãy đăng ký khám tại Chuyên khoa Hô hấp - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hoặc liên hệ qua tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ thêm.