1. Đầy bụng, khó tiêu là gì, nguyên nhân do đâu?

Trước khi lựa chọn thực phẩm nên ăn khi bị đầy bụng, khó tiêu, bạn nên hiểu đúng bản chất và nguyên nhân gây nên hiện tượng này:

1.1. Đầy bụng, khó tiêu là như thế nào?

Đầy bụng, khó tiêu là các triệu chứng thuộc rối loạn tiêu hóa trên, không phải là bệnh độc lập. Chúng có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc đi kèm nhau. Hiện tượng này được hiểu là cảm giác nặng nề, ậm ạch vùng bụng trên sau khi ăn, có thể đi kèm chướng bụng, ợ hơi, buồn nôn, ăn nhanh no hoặc đau tức vùng thượng vị. 

1.2. Tại sao bị đầy bụng, khó tiêu?

Triệu chứng đầy bụng, khó tiêu có thể xuất hiện do:

• Ăn quá no hoặc quá nhanh khiến dạ dày chưa kịp tiêu hóa.
• Ăn nhiều thực phẩm khó tiêu như đồ chiên xào, thức ăn có hàm lượng đạm cao,...
• Thường xuyên ăn thiếu chất xơ, uống thiếu nước, khiến quá trình tiêu hóa chậm lại.
• Căng thẳng kéo dài khiến cho hoạt động co bóp của dạ dày bị ảnh hưởng.
• Hội chứng ruột kích thích.
• Lạm dụng rượu bia, cà phê, nước uống có ga.
• Nhiễm H. pylori (HP). Một số người mang HP không triệu chứng, nhưng khi gây viêm dạ dày - tá tràng có thể dẫn đến đầy bụng, khó tiêu.
• Viêm loét dạ dày tá tràng.
• Dùng một số loại thuốc gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa như: thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau NSAID,…

Tiêu thụ quá nhiều đồ ăn nhanh dễ gây đầy bụng, khó tiêu

2. Bị đầy bụng khó tiêu nên ăn gì để cải thiện triệu chứng?

Hiểu được nguyên nhân trên đây gây sẽ giúp bạn biết đầy bụng khó tiêu nên ăn gì, lựa chọn thực phẩm phù hợp và thay đổi thói quen tốt hơn cho hệ tiêu hóa, tránh xảy ra tình trạng này.

2.1. Thực phẩm dễ tiêu hóa

Các món ăn mềm, lỏng và ít chất béo giúp dạ dày co bóp nhẹ nhàng hơn và tiêu hóa dễ dàng. Vì thế, khi bị đầy bụng, khó tiêu, bạn nên ưu tiên lựa chọn các món ăn như: cháo trắng, cháo thịt nạc, súp rau củ, khoai lang luộc, bánh mì trắng, cơm mềm,... 

2.2. Rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ hòa tan

Chất xơ hòa tan có thể cải thiện nhu động ruột, giảm tình trạng chướng bụng. Vì thế đây là nhóm thực phẩm không nên bỏ qua khi đang tìm hiểu đầy bụng khó tiêu nên ăn gì. Các thực phẩm thuộc nhóm này có thể kể đến như: bí xanh, rau cải, rau mồng tơi, củ cải trắng, cà rốt, yến mạch, chuối chín,...

2.3. Gừng, tía tô, bạc hà 

Đây là nhóm thảo dược thường dùng làm gia vị cho món ăn, có tác dụng: kích thích tiêu hóa, giảm co thắt dạ dày, tán khí, giảm đầy hơi. Vì thế, khi bị đầy bụng, khó tiêu, bạn có thể ăn cháo tía tô thêm vài lát gừng, uống trà gừng, trà bạc hà,... để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Ăn cháo tía tô giúp cải thiện cảm giác khó tiêu

2.4. Sữa chua và thực phẩm giàu probiotic

Các loại thực phẩm giàu probiotic có tác dụng cân bằng hệ vi sinh đường ruột, nếu được sử dụng đều đặn sẽ giúp tiêu hóa tốt và giảm tái diễn đầy bụng, khó tiêu. Thực phẩm thuộc nhóm này tiêu biểu nhất có thể kể đến sữa chua không đường, kim chi muối, dưa muối,... Tuy nhiên, không khuyến nghị sử dụng kim chi hay dưa chua muối đối với người đang bị viêm dạ dày hoặc trào ngược dạ dày - thực quản.

2.5. Trái cây ít axit

Khi cần biết đầy bụng khó tiêu nên ăn gì bạn cũng có thể bổ sung các loại trái cây chín mềm, dễ tiêu, không gây axit dạ dày như: chuối chín, đu đủ chín, táo hấp,...

3. Xử trí đúng cách khi bị khó tiêu, đầy bụng

Ngoài việc tìm hiểu thực phẩm nên ăn khi bị khó tiêu, đầy bụng, bạn cũng cần biết cách xử trí đúng để sớm cải thiện tình trạng này.

3.1. Ăn uống điều độ và ăn chậm nhai kỹ

Đây là việc làm có ý nghĩa giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, từ đó hạn chế lượng khí sinh ra, tạo cảm giác thoải mái sau khi ăn. 

Khi bị đầy bụng, khó tiêu, bạn hãy chia thành 5 - 6 bữa ăn nhỏ mỗi ngày, tránh ăn quá no trong một lần. Trong khi ăn, bạn cần nhai kỹ để thức ăn được nghiền nhỏ và trộn đều với men tiêu hóa có ở nước bọt. Không nên xem tivi, điện thoại, nói chuyện nhiều trong bữa ăn để tránh nuốt phải nhiều khí làm tăng cảm giác đầy bụng.

3.2. Vận động nhẹ 

Sau khi ăn, dạ dày sẽ phải co bóp để xử lý thức ăn. Nếu cơ thể được vận động nhẹ nhàng, thức ăn sẽ di chuyển xuống ruột nhanh hơn, từ đó giảm đầy bụng và tăng cảm giác no lâu. Vì thế, sau ăn 1 giờ, bạn có thể: 

• Đi bộ thư giãn 10 - 15 phút, không đi quá nhanh hoặc chạy vì có thể gây đau bụng.
• Thực hiện bài tập giãn cơ:

- Nằm ngửa trên giường hoặc sàn, co một chân, dùng tay ôm đầu gối kéo về gần bụng. Giữ trong 10 - 15 giây sau đó đổi chân. Lặp lại bài tập mỗi chân 5 lần để tạo áp lực nhẹ vào bụng, hỗ trợ đẩy hơi ra ngoài.

- Ngồi thẳng lưng hoặc đứng thẳng người trên tư thế thoải mái. Xoay phần thân trên sang phải 3 - 5 giây, sau đó xoay sang trái. Thực hiện mỗi bên 5 - 7 lần. Bài tập này giúp ruột hoạt động tốt hơn, giảm cảm giác bị ứ đọng khí trong bụng.

3.3. Chườm ấm

Nhiệt độ ấm giúp tăng tuần hoàn máu và làm giãn cơ thành bụng. Khi bị đầy bụng, khó tiêu, bạn có thể dùng khăn ấm hoặc túi chườm ấm 40 - 45 độ C đặt lên vùng trên hoặc quanh rốn trong 10 - 15 phút. Nếu bạn bị đau bụng dữ dội, tiêu chảy cấp, nghi ngờ viêm ruột thừa thì không nên thực hiện cách làm này.

3.4. Thăm khám chuyên khoa

Tham khảo đầy bụng khó tiêu nên ăn gì để lựa chọn thực phẩm phù hợp chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng. Nếu đã điều chỉnh chế độ ăn, thực hiện các biện pháp trên đây nhưng không có tác dụng hoặc đầy bụng khó tiêu kéo dài, buồn nôn thường xuyên, sụt cân không rõ nguyên nhân, đại tiện bất thường,... thì bạn cần khám bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán đúng nguyên nhân và điều trị sớm.

Bệnh nhân thường xuyên bị đầy bụng, khó tiêu cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám

Hy vọng những thông tin từ bài viết trên đây đã giúp bạn biết được bị đầy bụng khó tiêu nên ăn gì và nhận diện kịp thời các dấu hiệu cần thăm khám, tránh chủ quan tự tìm cách khắc phục tại nhà.

Trường hợp cần tới sự hỗ trợ y tế, quý khách hàng có thể đặt trước lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.