Mối nguy khó lường

Bệnh tim mạch - một trong những biến chứng của đái tháo đường.

Đái tháo đường và rối loạn mỡ máu là những bệnh của xã hội hiện đại. Bệnh có xu hướng ngày càng tăng, đặc biệt ở các nước có nền kinh tế phát triển.

Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, năm 1980 có 108 triệu người mắc bệnh đái tháo đường thì tới năm 2014 đã tăng gấp gần 4 lần thành 422 triệu người. Và độ tuổi cũng có xu hướng ngày càng trẻ hóa.

Đái tháo đường là một trong 7 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới. Đái tháo đường là nguyên nhân chính gây nên các bệnh lý về mắt, thận, tim mạch, trong đó điển hình là tổn thương bàn chân không hồi phục. Hiện có một tỷ lệ lớn những người bị đái đường tử vong trước tuổi 70.

Song song với đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid cũng phổ biến và nguy hiểm. Rối loạn mỡ máu, bao gồm tăng cholesterol, tăng triglycerid gây xơ vữa thành mạch, đặc biệt là mạch vành gây nhồi máu cơ tim, động mạch cảnh gây đột quỵ. Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Vì vậy, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật của Mỹ (CDC) khuyến cáo: tất cả những người trưởng thành (từ 20 tuổi trở lên) nên định kỳ kiểm tra mỡ máu. Việc chủ động phát hiện sớm rối loạn mỡ máu giúp giảm nguy cơ biến chứng, tăng đáp ứng điều trị, từ đó giảm chi phí điều trị và phòng ngừa bệnh lý máu nói chung (mạch vành, mạch cảnh nói riêng).

Giải pháp trong những ngày Tết

Hiện có 80% bệnh nhân đái tháo đường, rối loạn mỡ máu sống tại các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do ít vận động, chế độ dinh dưỡng nhiều đường, tinh bột và nhiều mỡ. Vì vậy, để an tâm sức khỏe, các chuyên gia khuyên rằng: trong các dịp lễ Tết, người có bệnh đái đường hay rối loạn mỡ máu nên xét nghiệm định kỳ, để theo dõi sát tình trạng bệnh của mình, từ đó giúp an tâm trong dịp thụ hưởng xuân.

Đội ngũ chuyên gia đầu ngành quản lý khám, chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC.

Những xét nghiệm được dùng phổ biến để kiểm soát bệnh lý chuyển hóa gồm: đường máu (Glucose), mỡ trong máu (Cholesterol), các xét nghiệm này có giá trị cụ thể như sau:

Đường máu: có giá trị trung bình 4,2-6,4 mmol/L. Xét nghiệm này dùng để phát hiện những trường hợp tăng đường huyết hoặc giảm đường huyết, giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường và để theo dõi lượng đường huyết ở người bị bệnh tiểu đường. Ngoài ra, xét nghiệm đường máu còn giúp phát hiện tiểu đường, nồng độ glucose trong máu tăng, kiểm soát đường có thể gặp trong các trường hợp sau: do các loại thuốc (thuốc corticoids, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc lợi tiểu,…), ăn quá nhiều đồ ngọt (đường, bánh kẹo,…), ung thư tụy, viêm tụy,…

Nồng độ đường trong máu giảm, có thể gặp trong các trường hợp: thiểu năng tuyến thượng thận, uống rượu, suy tuyến yên, suy tuyến giáp, hạ đường huyết,…

Mỡ máu: giới hạn bình thường từ 3,6-5,2 mmol/L. Mỡ máu (Cholesterol) tăng trong máu là nguyên nhân chủ yếu của quá trình xơ vữa và dần làm hẹp các động mạch cung cấp máu cho tim gây nguy cơ nhồi máu cơ tim, cao huyết áp,… Cholesterol giảm trong các trường hợp: hấp thu kém, suy kiệt, ung thư, biếng ăn,… 

Ngoài xét nghiệm máu, siêu âm là phương pháp an toàn, chi phí thấp để đánh giá về mặt hình ảnh các cơ quan. Với nhóm bệnh lý chuyển hóa siêu âm tổng quát giúp đánh giá mức độ gan nhiễm mỡ, sỏi mật, tụy, thận, phần phụ,…