1. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh dại là gì?

Bệnh dại là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Lyssavirus, họ Rhabdoviridae gây ra. Con đường lây lan bệnh dại phổ biến nhất là qua vết cắn, vết cào hoặc khi nước bọt từ động vật mắc bệnh như chó, mèo, dơi hay các loài thú hoang tiếp xúc với vết thương hở hoặc niêm mạc của đối tượng khỏe mạnh.

Con đường lây lan bệnh dại phổ biến nhất là qua vết cắn, vết cào chó, mèo

Sau khi xâm nhập cơ thể, virus dại tồn tại âm thầm tại vùng tổn thương, sau đó di chuyển dần dọc theo các dây thần kinh ngoại biên đến hệ thần kinh trung ương. Khi đến hệ thần kinh trung ương, virus bắt đầu nhân lên mạnh mẽ, gây tổn thương nghiêm trọng và xuất hiện các triệu chứng đặc trưng của bệnh dại.

Khi các triệu chứng xuất hiện, bệnh dại tiến triển nhanh chóng với hai giai đoạn điển hình:

- Thời kỳ khởi phát của bệnh dại: Người bệnh có thể thấy ngứa ran, đau nhức hoặc châm chích tại vị trí vết cắn dù vết thương đã lành. Một số trường hợp xuất hiện sưng nhẹ tại vị trí tổn thương. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể thường xuyên cảm thấy bồn chồn, lo lắng, khó ngủ, tính tình thay đổi, dễ kích động bất thường.

- Thời kỳ toàn phát của bệnh dại: Khi virus lan lên hệ thần kinh trung ương, bệnh bước vào giai đoạn toàn phát với biểu hiện rõ ràng. Có hai thể bệnh chính là dại thể cuồng và dại thể liệt.

• Dại thể cuồng: Người bệnh sợ nước, sợ gió, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh. Có thể trở nên kích động, hung hãn, đập phá. Tăng tiết nước bọt, run rẩy, co giật, rối loạn tim mạch. Cuối cùng, người bệnh rơi vào hôn mê và tử vong do ngừng hô hấp.
• Dại thể liệt: Dại thể liệt là thể lâm sàng ít gặp hơn. Một số ca ghi nhận ở người từng tiêm phòng muộn nhưng không đầy đủ. Khi gặp thể này, người bệnh vẫn gặp các triệu chứng sợ nước, sợ gió, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh nhưng không rõ rệt, dễ chẩn đoán nhầm. Bên cạnh đó, ban đầu người bệnh có cảm giác đau vùng cột sống, sau đó liệt chân tay. Đến lúc virus tấn công lên não, có thể dẫn đến tử vong sau 4 -10 ngày.

2. Giải đáp bệnh dại có chữa được không?

Trước mức độ nguy hiểm cùng tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối, câu hỏi “bệnh dại có chữa được không?” luôn là câu hỏi được nhiều người quan tâm.

Thật đáng tiếc, y học hiện nay vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả khi bệnh đã bước vào giai đoạn có triệu chứng rõ rệt.

Y học hiện nay vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị bệnh dại khi đã bước vào giai đoạn có triệu chứng rõ rệt

Một khi virus dại đã xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, việc điều trị chỉ còn mang tính chất hỗ trợ nhằm giảm nhẹ triệu chứng và kéo dài thời gian sống. Các biện pháp như thở máy, kiểm soát cơn co giật hay duy trì dinh dưỡng không thể đảo ngược tiến trình của bệnh, và hầu hết trường hợp đều dẫn đến tử vong.

Tuy nhiên, bệnh dại hoàn toàn có thể được ngăn chặn nếu được can thiệp sớm trước khi virus xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương. Khi bị chó, mèo cắn hoặc nghi ngờ phơi nhiễm với virus dại, bạn cần nhanh chóng thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Xử lý vết thương đúng cách ngay lập tức bằng cách dùng xà phòng và nước sạch rửa vết thương dưới vòi nước chảy liên tục trong 10 - 15 phút. Đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả nhất để loại bỏ virus khỏi vết thương. Nếu không có xà phòng, rửa tạm bằng nước sạch dưới vòi nước chảy cũng tốt hơn là không xử lý.
• Bước 2: Sát trùng vết thương bằng cồn 70%, dung dịch cồn iod, hoặc các dung dịch sát khuẩn tương đương (nếu có sẵn). Điều này giúp tiêu diệt virus còn sót lại trên bề mặt vết thương.
• Bước 3: Đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám và đánh giá nguy cơ cho dù đó là vết cắn nhẹ hay vết cắn gây ra bởi vật nuôi trong nhà, bạn cũng không nên chủ quan. Từ việc thăm thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện tiêm vắc-xin phòng dại và/hoặc huyết thanh kháng dại trong các trường hợp vết thương sâu, gần thần kinh trung ương hoặc nghi ngờ cao về nguồn lây.

Những điều tuyệt đối không nên làm khi nghi ngờ phơi nhiễm với virus dại:

• Không bôi các chất như ớt, nước chanh, nhựa cây, axit hay kiềm vào vết thương vì có thể gây tổn thương thêm và làm virus dễ xâm nhập hơn.
• Không băng kín, không đắp lá thuốc, không khâu vết thương tại nhà vì điều này có thể khiến virus dại phát triển nhanh hơn trong cơ thể.

3. Tiêm phòng bệnh dại ở đâu để đảm bảo an toàn và hiệu quả?

Khi bị chó, mèo cắn hoặc nghi ngờ phơi nhiễm với virus dại, việc lựa chọn đúng địa chỉ tiêm phòng uy tín là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa bệnh kịp thời. 

MEDLATEC là một trong những đơn vị y tế hàng đầu trong tiếp nhận, thăm khám và xử lý các trường hợp phơi nhiễm bệnh dại mà bạn có thể yên tâm lựa chọn. 

MEDLATEC là đơn vị tiêm phòng bệnh dại uy tín, an toàn cho bạn và gia đình

Khi đến với MEDLATEC, bạn sẽ được nhận dịch vụ y tế chất lượng cao, cụ thể:

• Khám và tư vấn trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa Truyền nhiễm giàu kinh nghiệm.
• Xử lý vết thương đúng quy trình, chỉ định và thực hiện tiêm phòng theo đúng phác đồ do Bộ Y tế ban hành.
• Vắc-xin và huyết thanh kháng dại đạt chuẩn, được bảo quản nghiêm ngặt theo quy định.
• Dịch vụ tiêm phòng nhanh chóng, không cần chờ lâu.

Tóm lại, để trả lời cho câu hỏi “bệnh dại có chữa được không”, chúng ta cần nhìn nhận một cách rõ ràng và thực tế. Khi các triệu chứng lâm sàng đã xuất hiện, bệnh dại gần như không thể điều trị khỏi và chắc chắn dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, nếu được xử trí đúng cách và kịp thời ngay sau khi phơi nhiễm, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa.

Nếu bạn đang băn khoăn về các dấu hiệu, cách phòng ngừa hoặc xử lý sau khi bị nghi ngờ phơi nhiễm với virus dại, hãy liên hệ ngay với Hệ thống Y tế MEDLATEC qua số hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.