1. Tổng quan về bệnh suy hô hấp cấp

Khi phổi đột ngột không thể đảm bảo được chức năng trao đổi khí gây ra hiện tượng thiếu oxy máu và có thể kèm theo tình trạng tăng CO2 máu gọi là tình trạng suy hô hấp cấp. 

Suy hô hấp là bệnh rất nguy hiểm

Những bệnh nhân mắc phải tình trạng suy hô hấp cấp tính cần phải được can thiệp sớm nếu không sẽ rất nguy hiểm. Cách xử lý tình trạng này sẽ phụ thuộc vào tình trạng của người bệnh. 

2. Những “thủ phạm” gây ra suy hô hấp cấp tính

Nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, nhưng 2 nhóm nguyên nhân chính là suy hô hấp do tắc nghẽn và suy hô hấp do tắc nghẽn.

Trong đó, nguyên nhân do tắc nghẽn thì chia làm 2 nhóm. Đó là tắc nghẽn đường hô hấp trên (viêm thanh khí quản, dị vật đường thở, viêm phì đại amidan, áp xe thành sau họng), tắc nghẽn đường hô hấp dưới (viêm tiểu phế quản, viêm phế quản, hen, dị vật đường thở).

Nguyên nhân không do tắc nghẽn chia làm 2 loại: Nguyên nhân tắc nghẽn tại phổi (viêm phổi, áp xe phổi, viêm phổi hít, thuyên tắc phổi, xẹp phổi, bệnh phổi kẽ), nguyên nhân ngoài phổi (tràn dịch, tràn khí màng phổi, liệt cơ hoành, thoát vị hoành, suy tim, phù phổi cấp, thiếu máu, suy tuần hoàn, chấn thương sọ não, tăng áp lực nội sọ, ngộ độc,bệnh lý chuyển hóa).

Bệnh nhân khó thở do tình trạng thiếu oxy máu

3. Các triệu chứng của bệnh

Khi mắc phải bệnh suy hô hấp cấp tính, bệnh nhân có thể gặp phải những triệu chứng sau đây: 

• Tình trạng thiếu oxy máu: tím tái + nhịp tim tăng, kích thích thần kinh, ngón tay dùi trống.

• Tăng công hô hấp: tăng tần số, độ sâu của nhịp thở, co kéo cơ liên sườn, ức đòn chũm cánh mũi.

• Giảm công hô hấp: thở chậm nông, lừ đừ, mệt mỏi lú lẫn, bị hội chứng Guillai- Barre, bị rắn hổ mang cắn hoặc những trường hợp bệnh nhân bị bại liệt.

• Biểu hiện mệt mỏi của cơ hô hấp: ngực bụng ngược chiều, thở rên, thở không đều, thở nông, không thể ho.

• Xanh tím: Bệnh nhân có thể bị xanh tím ở môi và đầu ngón chân, ngón tay, các đầu chi vẫn nóng hoặc có thể đỏ tía, vã mồ hôi như tình trạng viêm phế quản mạn tính.

• Rối loạn tim mạch:

- Nhịp tim nhanh, rung thất thường.

- Huyết áp có thể tăng ở giai đoạn đầu và hạ dần ở giai đoạn sau.

- Bệnh nhân bị ngừng tim do thiếu oxy nặng hay có thể do tăng PaCO2 quá mức. Trường hợp này cần được cứu ngay. 

• Rối loạn thần kinh: Bệnh nhân có thể giãy dụa, lú lẫn hoặc mất phản xạ gân xương.

• Rối loạn ý thức: Bệnh nhân li bì, lờ đờ và có thể rơi vào trạng thái hôn mê.

Bên cạnh đó, các bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh dựa vào kết quả X-quang phổi và xét nghiệm khí trong máu. Việc xét nghiệm các khí trong máu kể trên sẽ giúp các bác sĩ chẩn đoán và phân loại suy hô hấp ra làm 2 nhóm chính, đó là Nhóm giảm oxy máu không tăng CO2 và Nhóm giảm thông khí phế nang.

4. Phương pháp điều trị bệnh

Nguyên tắc khi điều trị bệnh nhân bị suy hô hấp, đó là đảm bảo thông thoáng đường thở, hỗ trợ hô hấp, kết hợp với cung cấp oxy,  điều trị hỗ trợ, theo dõi và cần phải điều trị bệnh lý nền.

Nhận diện bệnh và điều trị bệnh lý nguyên nhân: Chẩn đoán suy hô hấp cấp không quá nhiều khó khăn. Việc xác định thể, phân loại suy hô hấp cấp được cho là khó khăn hơn vì sẽ phải dựa vào kết quả xét nghiệm. Theo các chuyên gia cách tốt nhất là xác định nguyên nhân mới có thể giúp bệnh nhân điều trị hiệu quả. 

Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ bị suy hô hấp

Thở máy: Một số bệnh nhân có thể được hỗ trợ thở máy nếu cần thiết.

Cân bằng nước dịch nhằm mục đích giảm thiểu phù phổi đồng thời ngăn ngừa giảm oxy hóa máu động mạch và cải thiện cơ học phổi.

Một số phương pháp điều trị khác: Khi các phương pháp điều trị kể trên không cho hiệu quả tốt thì có thể sử dụng các phương pháp điều trị sau: 

Hít nitric oxide (NO) giúp cải thiện oxy máu.

Đồng vận beta 2 (salbutamol): giúp bệnh nhân hồi phục nhanh và giảm thời gian thở máy cũng như giảm nguy cơ tử vong. 

Surfactant: giúp cải thiện chức năng phổi, tuy nhiên không giúp cải thiện tỷ lệ tử vong và thời gian thở máy.

Nhiều bệnh nhân đã được cứu sống nhưng vẫn có thể để lại di chứng. 

Bệnh nhân không được cấp cứu sớm có thể gặp nguy hiểm

Lời khuyên cho bạn: Để phòng ngừa nguy cơ suy hô hấp cấp, bạn cần lưu ý: 

Bỏ thuốc lá, đồng thời tránh xa khói thuốc.

Không nên tiếp xúc với những chất có nguy cơ gây dị ứng và hạn chế tiếp xúc với môi trường độc hại. 

Duy trì cân nặng vừa phải. 

Không nên lao động quá sức.

Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý.

Khám sức khỏe định kỳ.

Nếu mắc bệnh suy hô hấp mạn tính thì cần mang theo bình xịt giúp giảm khó thở.

Nếu được sự đồng ý của các bác sĩ có thể tập những bài tập giúp cải thiện chức năng hô hấp. Nên lựa chọn những bài tập phù hợp với thể trạng và sức khỏe của bạn. Cần phải khởi động trước khi tập. Có thể lựa chọn những bài tập nhẹ nhàng như tập yoga, tập dưỡng sinh đối với người già, đi bộ hoặc tập tạ,… Sau các bài tập, cần phải thư giãn để cơ thể được thả lỏng và nghỉ ngơi. 

Như vậy, có thể nói rằng, suy hô hấp cấp là một bệnh vô cùng nguy hiểm và cần được xử trí kịp thời để giảm nguy cơ tử vong. Mọi thắc mắc bạn có thể liên hệ đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC theo số 1900 56 56 56 để được tư vấn.