Với sự dẫn dắt cuốn hút, thiết thực của TS.BS Ngô Mạnh Quân, học sinh trường THPT Phan Huy Chú rất hào hứng, sôi nổi cùng thảo luận các nội dung gợi mở như: Lý do con có thể con cao/ thấp/ trắng/ đẹp hơn bố mẹ; Tại sao có người khỏe nhưng không được hiến máu? Tại sao có học sinh mất tập trung, giảm chú ý, ngáp, hay ngủ gật? Những câu hỏi mang tính chất gợi mở để học sinh có nhận thức bước đầu về bệnh Thalassemia. Sau đó, học sinh được chia sẻ những thông tin tổng quát về bệnh như biểu hiện, yếu tố nguy cơ khi mang gen bệnh, cách phòng tránh hiệu quả. 

Thalassemia hay còn gọi là bệnh tan máu bẩm sinh, được xác định là vấn đề sức khỏe toàn cầu và là một trong những căn bệnh hiểm nghèo về máu, làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh. Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ mắc bệnh và mang gene bệnh cao. Bệnh gây ra nhiều hội chứng nguy hiểm như thiếu máu, tan máu, thừa sắt, tăng tạo máu.  

Theo ước tính, thế giới có khoảng 7% dân số mang gen bệnh Thalassemia. Hiện số người mắc bệnh tan máu bẩm sinh ở Việt Nam ngày càng tăng với ước tính khoảng trên 12 triệu người mang gene bệnh. Mỗi năm, có trên 20.000 người bệnh Thalassemia phải điều trị cả đời. Và cứ 8.000 trẻ sinh ra có gen bệnh thì 1/4 trong số đó mắc gen bệnh mức độ nặng. Chi phí điều trị trung bình cho một bệnh nhân thể nặng từ khi sinh ra tới 30 tuổi hết khoảng 3 tỷ đồng. Đây thực sự là một gánh nặng tài chính đối với gia đình người bệnh và xã hội. Do sự tốn kém của điều trị Thalassemia, nên sàng lọc bệnh này giúp giảm số trẻ mới sinh bị ảnh hưởng bởi bệnh là lựa chọn được ưu tiên.  

TS.BS Ngô Mạnh Quân nhấn mạnh: Để giảm số trẻ mắc Thalassemia cần chủ động sàng lọc thông qua xét nghiệm, tầm soát gen bệnh càng sớm càng tốt và tư vấn di truyền khi các đối tượng mang gen bệnh có nhu cầu kết hôn, sinh con nhằm có các biện pháp can thiệp phù hợp cho từng cặp đôi. Bởi, hai người khỏe mạnh bình thường, có thể cùng mang gen và khi kết hôn có nguy cơ sinh ra con bị bệnh thể nặng. 

Nhận thức được sự cần thiết và lợi ích của việc chủ động phòng tránh bệnh tan máu bẩm sinh, từ năm 2009 đến nay, Chi cục Dân số Hà Nội đã hỗ trợ kinh phí xét nghiệm sàng lọc bệnh Thalassemia cho hơn 20.000 học sinh THPT ở các huyện Thạch Thất, Chương Mỹ, Mỹ Đức, Ba Vì, Mê Linh, Quốc Oai…  

Theo đó, năm 2024, thực hiện kế hoạch của Sở Y tế Hà Nội về việc triển khai Đề án mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị bệnh, tật trước sinh và sơ sinh trên địa bàn thành phố, Chi cục Dân số Hà Nội phối hợp với Hệ thống Y tế MEDLATEC tổ chức đợt sàng lọc Thalassemia cho 5.000 học sinh ở 5 huyện cụ thể như Mỹ Đức, Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ. Thời gian bắt đầu từ ngày 25/10 đến ngày 26/12/2024. Mỗi đơn vị triển khai trong 01 ngày theo lịch của các đơn vị trường bố trí phù hợp. 

Theo kế hoạch, học sinh các trường trên địa bàn 5 huyện này được tầm soát miễn phí với nhóm xét nghiệm gồm: Tổng phân tích tế bào máu/ Định lượng sắt huyết thanh/ Định lượng Ferritin huyết thanh/ Điện di huyết sắc tố (nếu nghi ngờ). 

Ngày 26/10 tới đây, Chi cục Dân số Hà Nội, Trung tâm Y tế dự phòng huyện Quốc Oai phối hợp với Hệ thống Y tế MEDLATEC tiến hành xét nghiệm miễn phí đợt đầu tiên cho học sinh trường THPT Phan Huy Chú. Đây là một cơ hội rất tốt để con em của huyện Quốc Oai có thể chủ động phòng tránh được căn bệnh tan máu bẩm sinh. Hoạt động này các đơn vị cũng phối hợp với nhà trường, học sinh để lấy ý kiến tự nguyện đồng ý của đại diện Phụ huynh học sinh. 

Với mong muốn chung tay đẩy lùi bệnh Thalassemia, Hệ thống Y tế MEDLATEC mong muốn đưa chương trình tới cộng đồng để nâng cao nhận thức về mức độ nguy hiểm do bệnh tan máu bẩm sinh, từ đó có trách nhiệm hơn với chính mình vì một tương lai tươi sáng. 

Sau đây là một số hình ảnh của buổi gặp mặt, trò chuyện của TS.BS Ngô Mạnh Quân với học sinh THPT Phan Huy Chú: