1. Thế nào là gan to

Trong các bộ phận của cơ thể thì gan có kích thước lớn và khối lượng nặng nhất, nó giữ nhiều trọng trách quan trọng như: điều chỉnh mức độ hóa chất có ở máu; đào thải độc tố; tiết ra mật giúp tiêu hóa chất béo đồng thời tạo ra protein huyết tương, cholesterol và các yếu tố miễn dịch. Tùy theo giới tính và độ tuổi mà kích thước lá gan ở mỗi người sẽ có sự khác nhau. Lá gan của nam giới thường lớn hơn nữ giới vì kích thước cơ thể của họ thường lớn hơn.

Hình ảnh mô tả lá gan bên trong cơ thể con người

Gan to (gan lớn) tức là gan có sự gia tăng về kích thước hơn so với bình thường. Nó không được xem là một bệnh lý mà chỉ là một dấu hiệu cảnh báo bệnh lý liên quan đến gan hoặc có tại gan mà thôi.

Gan bình thường trơn bóng, màu đỏ nâu, dễ bị nghiền nát và dễ bị lún. Tùy tình trạng sinh lý và bệnh lý mà trọng lượng gan của mỗi người khác nhau. Kích thước của gan được tính tại chỗ to nhất, chiều dài khoảng 25 - 28cm, dày khoảng 6 - 8cm, chiều rộng trước sau khoảng 16 - 20cm. Với người Việt Nam thì khi gan có chiều cao trên 12cm khi khám lâm sàng và trên 13cm khi đo qua siêu âm sẽ được cho là gan to.

2. Nguyên nhân, triệu chứng và tính chất nguy hiểm của hiện tượng gan to

2.1. Nguyên nhân khiến gan bị to

Các nguyên nhân chính khiến cho gan bị to thường là:

- Gan nhiễm mỡ: thường là do:

+ Béo phì.

+ Rượu bia hoặc thuốc.

+ Nhiễm trùng.

+ Độc tố.

- Viêm gan: thường là do:

+ Hội chứng chuyển hóa.

+ Bệnh tự miễn.

+ Rối loạn di truyền.

- Sự phát triển bất thường ở gan: thường là do:

+ U nang.

+ Có khối u lây lan đến gan.

+ Mạch máu có vấn đề như: tắc nghẽn tĩnh mạch tại gan, suy tim sung huyết,...

Những yếu tố sau được xem là góp phần khiến gan bị to:

- Uống rượu bia quá nhiều.

- Dùng các loại thực phẩm chức năng, thảo mộc, vitamin, một số loại thuốc,... với liều lượng lớn.

2.2. Nhận biết hiện tượng gan to

Hiện tượng gan to ban đầu thường không gây nên biểu hiện nào rõ ràng cả nên rất khó phát hiện. Thường thì nó chỉ được phát hiện đột ngột thông qua các lần thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc khi người bệnh có vấn đề gì đó tại ổ bụng và đi khám.

Vàng mắt, vàng da là một trong số các biểu hiện thường thấy ở người bị gan to

Ở một số người, gan to thường đi kèm các biểu hiện sau:

- Đau bụng

- Buồn nôn, mệt mỏi, chán ăn, đau cơ, giảm cân bất thường, rối loạn tiêu hóa

- Lòng trắng mắt có màu vàng, vàng da, móng tay móng chân bị vàng

2.3. Tính chất nguy hiểm của hiện tượng gan to

Gan nằm ở phía bên phải ổ bụng, giữ nhiều trọng trách quan trọng như: lưu trữ và chuyển hóa các chất, thanh lọc độc tố,... nên khi gan to tức là chức năng của gan sẽ bị rối loạn, khi ấy sức khỏe chắc chắn sẽ không thể tránh khỏi liên lụy.

Gan to không chỉ đơn thuần là sự gia tăng bất thường về kích thước mà nó có thể còn là dấu hiệu gợi ý rối loạn chức năng gan. Bản thân hiện tượng này xuất hiện là do rất nhiều nguyên nhân khác nhau tạo thành nên mức độ nghiêm trọng của nó cũng sẽ phụ thuộc vào những nguyên nhân ấy, nặng nhất nó có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng với tình trạng tắc nghẽn tĩnh mạch, ung thư,...

Chính vì gan giữ nhiều trọng trách quan trọng trong cơ thể nên khi tế bào gan bị tổn thương lâu ngày sẽ làm tăng nguy cơ làm phá hủy cấu trúc gan. Theo thời gian, gan sẽ dần dần xơ cứng và khó đảm nhận được chức năng của mình. Khi quá trình giải độc và chuyển hóa của gan bị đình trệ, các cơ quan khác cũng dễ bị ảnh hưởng, điển hình nhất là phổi, thận và não.

Không những thế, nếu hiện tượng gan to không được phát hiện và điều trị kịp thời dựa trên nguồn cơn gây ra nó thì người bệnh cũng sẽ phải đối mặt với hàng loạt biến chứng như: suy gan, xơ gan, ung thư gan, nhiễm trùng trên phạm vi rộng, não gan,...

3. Biện pháp phòng tránh gan bị to

Để bảo vệ gan đảm bảo được chức năng của mình, không gia tăng về kích thước, một số biện pháp sau đây được khuyến cáo thực hiện:

Kiểm soát tốt lượng đường ở máu sẽ giúp phòng ngừa hiệu quả tình trạng gan to

- Duy trì cân nặng hợp lý và một lối sống lành mạnh.

- Kiểm soát tốt lượng đường trong máu.

- Nói không với rượu bia hoặc uống ít nhất có thể.

- Nếu phải sử dụng loại thực phẩm chức năng, thảo dược nào đó hay cần bổ sung vitamin, trước đó hãy tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa để tránh việc dùng sai gây hại cho gan.

- Nếu phải làm việc trong môi trường hóa chất thì cần làm theo khuyến nghị của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn.

- Người bị béo phì cần tham vấn ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn khoa học và kết hợp luyện tập thể thao đều đặn.

Từ những ảnh hưởng của hiện tượng gan to kể trên có thể khẳng định được rằng nó là một tình trạng nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng của con người. Vì thế không nên chủ quan khi có các triệu chứng cảnh báo mà chúng tôi đã chia sẻ. 

Giai đoạn đầu khi gan mới bắt đầu tăng về kích thước, mức độ nguy hiểm là chưa đáng kể. Nếu được phát hiện để tìm ra nguyên nhân và điều trị ngay thì sẽ sớm ngăn chặn được các biến chứng không đáng có. Ngược lại, nếu chủ quan cho qua thì cũng có nghĩa là đang bỏ qua những bất thường nguy hại đến sức khỏe và tính mạng của chính mình. 

Nếu bạn đang nghi ngờ có bất thường tại gan, đừng ngần ngại liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 bởi nơi đây có đội ngũ chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sở hữu kiến thức chuyên môn sâu rộng và kinh nghiệm dày dặn sẽ đưa ra những lời khuyên hữu ích, giúp bạn đi đúng hướng để tìm ra biện pháp bảo vệ tốt cho sức khỏe của mình.