1. Hội chứng thận hư là gì?

Vai trò của thận với cơ thể là lọc và thải bỏ các chất thải, chất hoặc dịch dư thừa ra khỏi máu và đưa vào nước tiểu để thải ra ngoài. Bộ phận có vai trò như bộ lọc để thận thực hiện chức năng này là các cấu thận. 

Hội chứng thận hư do giảm chức năng lọc của cầu thận

Hội chứng thận hư có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là nhiễm trùng, nhiễm độc hoặc ảnh hưởng từ thuốc điều trị khiến màng lọc cầu thận bị tổn thương, dẫn đến chức năng lọc gặp phải vấn đề. Khi đó, protein máu thoát nhiều qua cầu thận và đi vào nước tiểu, gây ra các triệu chứng lâm sàng của hội chứng thận hư.

Hội chứng thận hư là hội chứng bao gồm tập hợp một nhóm các triệu chứng đặc trưng bởi tiểu trên 3,5 g/1,73 m2 da trong 24 giờ, giảm albumin máu, phù và tăng lipid máu. Cụ thể:

Tăng lipid máu

Triệu chứng này rất thường gặp ở hội chứng thận hư và tỉ lệ nghịch với mức độ giảm albumin trong máu.

Tăng albumin niệu

Đây là tình trạng điển hình nhất, màng lọc cầu thận bị tổn thương dẫn tới thoát đạm vào nước tiểu. Trung bình bệnh nhân đưa từ 3g protein trở lên vào nước tiểu trong vòng 24 giờ, gấp 20 lần lượng Albumin niệu thông thường.

Hội chứng thận hư khiến nồng độ Albumin trong máu thấp

Albumin máu thấp

Việc tăng đào thải Albumin vào nước tiểu khiến nồng độ chất này trong máu xuống thấp.

Bình thường gan sẽ tổng hợp 10 - 12g albumin/ngày. Do lượng albumin trong nước tiểu vượt quá khả năng sinh tổng hợp albumin của gan nên sẽ làm giảm albumin máu < 30g/L.

Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc và nhiều yếu tốt khác như tuổi tác, tình trạng dinh dưỡng cũng nhưng bệnh lý tại gan của từng bệnh nhân.

2. Triệu chứng và biến chứng của hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư không gây đau trực tiếp song bệnh nhân sẽ có nhiều triệu chứng ảnh hưởng. Bệnh diễn ra trong thời gian càng dài, không được can thiệp điều trị thì nguy cơ biến chứng càng cao.

2.1. Triệu chứng của hội chứng thận hư

Các triệu chứng sau của bệnh sẽ ngày càng nặng dần, bao gồm:

• Tình trạng tích nước, phù toàn thân, đầu tiên là ở mặt. Tình trạng phù xuất hiện nhiều vào buổi sáng lúc thức dậy với đặc điểm là phù mềm, trắng, ấn lõm, không đau và đối xứng hai bên. Nếu bệnh nhân thì bệnh nhân có thể bị tràn dịch đa màng dẫn tới khó thở.

• Xuất hiện bọt trong nước tiểu do nồng độ protein quá lớn.

• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, kém ăn, ăn không ngon, da xanh xao do protein trong máu thấp.

Khi thực hiện xét nghiệm thấy:

• Protein trong máu thấp, giảm dưới 60 g/l.

• Protein trong nước tiểu ở mức cao, trên 3,5 g/24h.

• Xuất hiện hạt hoặc trụ mỡ trong nước tiểu.

• Lipid và cholesterol trong máu tăng.

Có thể kiểm tra thêm các chỉ số điện giải đồ, albumin, mức lọc cầu thận, máu lắng,… cho kết quả bất thường.

2.2. Biến chứng của hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư có thể gây ra những biến chứng sau:

Suy dinh dưỡng

Protein trong máu có vai trò rất quan trọng trong nuôi dưỡng các tế bào của cơ thể, việc thiếu hụt lượng lớn protein máu dễ dẫn đến suy dinh dưỡng. Điều này có thể khiến bệnh nhân bị giảm cân, song khi cân có thể không thấy sụt hoặc thậm chí tăng do cơ thể tích nước. 

Triệu chứng rõ nhất của suy dinh dưỡng do hội chứng thận hư là cơ thể mệt mỏi, xanh xao, thiếu năng lượng. Khi xét nghiệm sẽ thấy giảm lượng tế bào hồng cầu trong máu, Vitamin D và canxi cũng đồng thời giảm.

Bệnh nhân hội chứng thận hư thường xuất hiện tình trạng mệt mỏi, xanh xao

Tăng cholesterol và triglycerid trong máu

Khi nồng độ Protein Albumin trong máu giảm do thất thoát từ thận, để bù đắp gan sẽ sản xuất nhiều albumin hơn, điều này cũng làm tăng cholesterol và chất béo trung tính trong máu. Khi chất béo trong máu tăng, nguy cơ hình thành cục máu đông và các biến chứng tim mạch khác cũng cao hơn. 

Cao huyết áp

Hội chứng thận hư càng nghiêm trọng thì cơ thể càng tích nước và ứ muối, huyết áp cao dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là tim mạch. Bệnh nhân cao huyết áp cần được theo dõi ngừa biến chứng đột quỵ, suy tim,…

Suy thận cấp

Tổn thương cầu thận kéo dài có thể khiến thận mất khả năng lọc máu, khiến chất thải trong máu tăng lên trở thành chất độc cho toàn cơ thể. Bệnh nhân xuất hiện tình trạng suy thận cấp phải lọc máu nhân tạo khẩn cấp.

Nhiễm trùng

Ở bệnh nhân mắc hội chứng thận hư, sự thiếu hụt một số protein giữ vai trò như kháng thể chống lại nhiễm trùng của cơ thể mất đi, khiến nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Đặc biệt khi đối tượng mắc bệnh là trẻ em thì nguy cơ biến chứng do nhiễm trùng rất nguy hiểm.

Bệnh thận mãn tính

Hội chứng thận hư thường tiến triển từ từ, khiến thận dần mất chức năng lọc máu, đến mức độ nào đó suy thận sẽ khiến bệnh nhân buộc phải lọc máu nhân tạo thường xuyên hoặc ghép thận thay thế.

3. Điều trị cho bệnh nhân hội chứng thận hư thế nào?

Điều trị hội chứng thận hư cần đạt được mục tiêu: điều trị bệnh lý nguyên nhân gây tổn thương cầu thận, phục hồi chức năng cầu thận và điều trị triệu chứng, hạn chế biến chứng. Một số thuốc được kê trong điều trị bệnh này bao gồm:

Bệnh nhân hội chứng thận hư cần điều trị dài ngày

• Kiểm soát huyết áp đạt hiệu quả tối ưu.

• Thuốc lợi tiểu: có tác dụng giảm sưng, giảm phù, tăng bài tiết nước tiểu ở thận.

• Điều trị rối loạn chuyển hóa lipid nếu có.

• Thuốc chống đông máu: Ngăn ngừa nguy cơ hình thành cục máu đông.

• Thuốc ức chế miễn dịch: kiểm soát hệ miễn dịch, giảm hiện tượng viêm do hội chứng thận hư.

Hội chứng thận hư là bệnh làm suy giảm chức năng lọc protein của cầu thận, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Do đó, bệnh nhân cần được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt, tránh biến chứng không thể phục hồi.