1. Như thế nào là hôn nhân cận huyết?

Kết hôn giữa những người cùng dòng máu trong phạm vi 3 đời trở lại gọi là hôn nhân cận huyết

Hôn nhân cận huyết là cuộc hôn nhân xảy giữa hai người cùng chung dòng máu trực hệ của một gia đình hoặc một gia tộc. Hiểu đơn giản hơn thì đây chính là cuộc hôn nhân giữa những người cùng dòng máu trong phạm vi ba đời trở lại.

Kết hôn cận huyết xuất phát từ xa xưa, phần đông là do văn hóa xã hội. Thời điểm ấy, các gia tộc, hoàng thất lựa chọn hôn nhân cận huyết thống để bảo tồn ngôi vị, quyền lực, không muốn của cải rơi vào tay của người ngoài.

Ngày nay, mặc dù xã hội đã rất tiến bộ nhưng tình trạng hôn nhân cận huyết vẫn diễn ra là bởi:

- Trình độ dân trí thấp, chưa hiểu rõ được hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào đến giống nòi.

- Xuất phát từ tập tục văn hóa của vùng dân tộc thiểu số lạc hậu.

- Giao lưu văn hóa, giao thông ở vùng sâu vùng xa gặp nhiều khó khăn nên khó gặp gỡ với người ở vùng khác, làng khác và kết quả là chọn kết hôn với người trong gia tộc hoặc gia đình.

- Nhiều người vẫn duy trì tư tưởng kết hôn cận huyết để cho mối quan hệ trở nên dễ dàng và bền lâu hơn, giảm áp lực trong mối quan hệ mẹ chồng và nàng dâu đồng thời khiến cho những người phụ nữ trong gia đình dễ dàng giúp đỡ nhau hơn.

- Muốn duy trì và truyền tải văn hóa gia tộc, bảo tồn của cải.

- Vô tình nảy sinh tình cảm tự nhiên giữa những người cùng chung huyết thống.

- Thành viên trong một gia đình thất lạc nhau nhiều năm và vô tình có tình cảm rồi kết hôn với nhau.

2. Hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào với người trong cuộc và xã hội?

2.1. Ảnh hưởng của hôn nhân cận huyết thống đối với chính người trong cuộc

Hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào đối với chính những người trong cuộc chúng ta cần giải thích dựa trên phương diện sinh học. Khi cuộc hôn nhân này diễn ra tức là nó sẽ tạo điều kiện cho sự hình thành của một loạt bệnh lý di truyền bởi gen lặn trên nhiễm sắc thể phát triển và bộc lộ ở thế hệ sau.

Trẻ được sinh ra từ cuộc hôn nhân cận huyết dễ mắc các bệnh lý di truyền nguy hiểm

Những bệnh lý có thể xảy ra ở thế hệ sau của một cuộc hôn nhân cận huyết gồm:

- Sớm bị khiếm thính và suy giảm thị lực.

- Dị tật bẩm sinh vì rối loạn di truyền.

- Khuyết tật hoặc chậm phát triển về mặt trí tuệ.

- Chậm hoặc không thể phát triển thể chất.

- Động kinh.

- Bị các bệnh lý rối loạn máu.

Ngoài ra, hôn nhân cận huyết còn có thể dẫn đến tình trạng thai lưu, sảy thai,...

Kết hôn cận huyết bản chất là cuộc hôn nhân giữa những người có chung huyết thống. Vì thế, hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào thì hệ lụy đầu tiên phải kể đến là nó sẽ làm tăng nguy cơ suy giảm sức khỏe và tỷ lệ mắc các bệnh lý di truyền, làm suy thoái chất lượng nòi giống.

Trẻ được sinh ra từ cuộc hôn nhân cận huyết rất dễ mắc các bệnh dị dạng về xương, thiểu năng trí tuệ, phình to bụng, bạch tạng, tan máu bẩm sinh, thiếu men G6PD, hồng cầu liềm,... và nguy cơ tử vong là rất lớn. Cứ như thế, những bệnh lý này di truyền đến các thế hệ sau và kết quả là dần dần nòi giống sẽ bị suy thoái.

Đặc biệt, những đứa trẻ được sinh ra từ cha mẹ cùng huyết thống có tời 50% mang gen bệnh và 25% khả năng bị mắc bệnh Thalassemia (tan máu bẩm sinh di truyền). Bệnh lý này hiện chưa có biện pháp điều trị khỏi, chi phí trị bệnh vô cùng tốn kém và người bệnh sẽ phải điều trị cả cuộc đời nên trở thành gánh nặng cho cả xã hội và gia đình, khiến thế hệ tương lai phải gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề.

Tình trạng kết hôn cận huyết xảy ra ở nước ta chủ yếu ở các vùng dân tộc ít người, vùng sâu xa vì họ không hiểu hết được hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào đến nòi giống và sức khỏe. Cứ như vậy, chính những người trong cuộc rơi vào vòng luẩn quẩn giữa bệnh tật, đói nghèo và thất học.

2.2. Ảnh hưởng của hôn nhân cận huyết thống đối với xã hội

Cuộc hôn nhân cận huyết không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến những đứa trẻ do người trong cuộc sinh ra mà nó còn tác động xấu đến đạo đức truyền thống, văn hóa, phá vỡ đi các mối quan hệ dòng tộc, gia đình. Theo thời gian, nó chính là tác nhân trực tiếp làm biến đổi các giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Việt.

Cần đẩy mạnh tuyên truyền kiến thức hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào để giảm thiểu tình trạng kết hôn cùng huyết thống

Những cuộc hôn nhân cận huyết đã và đang gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng dân số, nhân lực và nòi giống của các dân tộc thiểu số nước ta nói riêng và toàn đất nước nói chung. Nó được xem là rào cản cho sự phát triển xã hội và kinh tế, kéo lùi tiến bộ xã hội

Những vùng có tỷ lệ kết hôn cận huyết cao đang phải đứng trước nguy cơ suy thoái giống nòi. Không những thế, những nơi này còn phải chịu gánh nặng từ việc chi trả chi phí chăm sóc và điều trị các bệnh lý di truyền do hôn nhân cận huyết gây ra nên kinh tế rất khó phát triển.

Từ những chia sẻ trên đây chúng ta có thể hình dung được hôn nhân cận huyết ảnh hưởng như thế nào đối với xã hội nói riêng và chính những đứa trẻ sinh ra từ các cuộc hôn nhân đó nói riêng. Muốn giảm thiểu tối đa hệ lụy ấy, mỗi người trong chúng ta nên cố gắng đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục kiến thức cho người dân vùng sâu vùng xa để họ hiểu được và không kết hôn cận huyết.