1. Xét nghiệm Toxocara là gì?

Xét nghiệm Toxocara, thường là xét nghiệm huyết thanh học (ELISA), giúp phát hiện kháng thể kháng lại ấu trùng giun đũa chó/mèo (Toxocara canis, T. cati) trong máu, từ đó gián tiếp xác định tình trạng nhiễm. Loại giun này thường ký sinh ở chó (Toxocara canis) và mèo (Toxocara cati), và có thể lây sang con người thông qua việc tiếp xúc với phân vật nuôi hoặc môi trường bị ô nhiễm. Xét nghiệm giúp xác định nhiễm trùng sớm, hỗ trợ chẩn đoán các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau bụng, nổi mẩn, hay tổn thương mắt, từ đó có hướng điều trị kịp thời và hiệu quả.

Thông thường, xét nghiệm được chỉ định cho những người có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm Toxocara hoặc người thuộc nhóm nguy cơ cao, chẳng hạn như thường xuyên tiếp xúc với chó, mèo hoặc sinh sống trong môi trường dễ nhiễm trứng giun.

2. Các loại xét nghiệm Toxocara phổ biến

Để hiểu rõ cách đọc kết quả xét nghiệm Toxocara, trước hết bạn cần nắm được các loại xét nghiệm thường được sử dụng. Hiện nay, có một số phương pháp xét nghiệm được sử dụng phổ biến để phát hiện nhiễm Toxocara:

• Xét nghiệm huyết thanh: Thường dùng để phát hiện kháng thể IgG chống lại Toxocara trong máu. Kết quả dương tính cho thấy đã từng hoặc đang nhiễm. IgM ít được sử dụng và không phổ biến trong thực hành thường quy. Từ đó xác định tình trạng nhiễm trùng hiện tại hoặc đã từng nhiễm. Phương pháp này nhạy và cho kết quả sớm, nhưng đôi khi có thể dương tính giả nếu cơ thể từng nhiễm các ký sinh trùng khác.
• Xét nghiệm máu tổng quát và công thức bạch cầu: Dùng để phát hiện tăng bạch cầu ái toan (eosinophilia), một dấu hiệu thường gặp khi nhiễm ký sinh trùng. Kết hợp với xét nghiệm huyết thanh, phương pháp này giúp đánh giá chính xác hơn tình trạng nhiễm Toxocara.
• Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp như siêu âm, CT hoặc MRI được chỉ định khi nghi ngờ Toxocara gây tổn thương ở gan, mắt hoặc não. Xét nghiệm hình ảnh giúp phát hiện các nang hoặc tổn thương do ấu trùng di chuyển trong cơ thể.

Xét nghiệm huyết thanh giúp phát hiện kháng thể IgG hoặc IgM chống lại Toxocara trong máu

3. Cách đọc kết quả xét nghiệm Toxocara chính xác

Để hiểu và đọc kết quả xét nghiệm Toxocara một cách chính xác, bạn cần tập trung vào kháng thể IgG và chỉ số bạch cầu ái toan (eosinophilia), đồng thời kết hợp với triệu chứng lâm sàng và tiền sử tiếp xúc.

Kháng thể IgG

Khi đọc kết quả xét nghiệm Toxocara, cần so sánh giá trị IgG và IgM với giá trị tham chiếu do phòng xét nghiệm cung cấp:

• IgG tăng so với giá trị tham chiếu: Có thể đang nhiễm mạn tính hoặc từng nhiễm trước đó, cần kết hợp triệu chứng lâm sàng để xác định tình trạng hiện tại.
• IgG âm tính: Không phát hiện kháng thể, nếu vẫn nghi ngờ nhiễm trong giai đoạn sớm, nên xét nghiệm lại sau 2 - 4 tuần.

IgG tăng so với ngưỡng tham chiếu, gợi ý tình trạng nhiễm Toxocara

Chỉ số bạch cầu ái toan 

Với chỉ số bạch cầu ái toan, giá trị bình thường là 1 - 6% tổng số bạch cầu hoặc < 500 tế bào/µL. Nếu kết quả tăng cao trên mức này, đặc biệt khi kết hợp với kháng thể IgG hoặc IgM dương tính, có thể gợi ý tình trạng nhiễm ký sinh trùng Toxocara. 

Tuy nhiên, nếu chỉ số bạch cầu ái toan tăng đơn lẻ, chưa đủ để khẳng định nhiễm, cần đối chiếu với triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm kháng thể để bác sĩ đưa ra đánh giá chính xác.

Ngoài hai chỉ số trên, khi đọc kết quả xét nghiệm Toxocara, bác sĩ còn dựa vào triệu chứng lâm sàng để đưa ra đánh giá chính xác. Những dấu hiệu như sốt kéo dài, mệt mỏi, đau bụng, nổi mẩn trên da hoặc tổn thương ở mắt, gan và các cơ quan khác đều giúp xác định mức độ nhiễm và quyết định hướng điều trị hoặc theo dõi tiếp theo. Việc kết hợp kết quả xét nghiệm với triệu chứng lâm sàng là yếu tố quan trọng để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất.

*Lưu ý, trong mọi trường hợp, bạn tuyệt đối không tự ý chẩn đoán hoặc điều trị dựa trên kết quả xét nghiệm tại nhà. Việc đánh giá kết quả cần có sự tư vấn của bác sĩ để đảm bảo chính xác và an toàn, đồng thời xác định hướng điều trị hoặc theo dõi phù hợp.

5. Khi nào cần điều trị Toxocara?

Thực tế, không phải ai nhiễm Toxocara cũng cần điều trị. Việc điều trị thường được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Xuất hiện các triệu chứng rõ ràng: Trường hợp người bệnh xuất hiện các dấu hiệu như sốt kéo dài, mệt mỏi, đau bụng, nổi mẩn trên da hoặc các biểu hiện ở mắt, gan, não thì việc điều trị thường được cân nhắc. Những triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, mà còn có thể gây biến chứng nếu không được xử lý kịp thời.
• Kết quả xét nghiệm dương tính: Khi kháng thể IgG đặc biệt nếu kết hợp với chỉ số bạch cầu ái toan tăng cao, bác sĩ thường cân nhắc điều trị. Ngay cả khi chỉ số tăng nhẹ nhưng xuất hiện triệu chứng, việc điều trị vẫn có thể được chỉ định để phòng ngừa biến chứng.
• Nguy cơ biến chứng cao: Trẻ em, người có sức đề kháng yếu hoặc những người đã có tổn thương ở mắt, gan hoặc hệ thần kinh cần được theo dõi sát và điều trị kịp thời nếu nhiễm Toxocara, nhằm hạn chế nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

*Lưu ý, việc điều trị Toxocara phải tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, sử dụng thuốc chống ký sinh trùng đúng liều và theo dõi sát triệu chứng cũng như kết quả xét nghiệm để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Điều trị Toxocara thường được chỉ định cho các trường hợp xuất hiện triệu chứng rõ ràng

Bài viết trên đây là thông tin chi tiết cách đọc kết quả xét nghiệm Toxocara, giúp bạn hiểu rõ các loại xét nghiệm, ý nghĩa các chỉ số và khi nào cần điều trị. Hy vọng những kiến thức này sẽ hỗ trợ bạn chủ động theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm tình trạng nhiễm và phòng ngừa các biến chứng hiệu quả.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.