1. Chỉ số đường huyết là gì?

Đường  hay còn gọi là glucose máu được đánh giá là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Nó cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết cho hệ thần kinh, não bộ và nhiều cơ quan khác. 

Chỉ số đường huyết (GI: glycemic index) chính là kết quả của nồng độ glucose trong máu, được tính theo đơn vị mmol/l hay mg/dl. 

Kiểm tra đường huyết là cách đánh giá về lượng đường trong cơ thể

Lượng đường trong máu có thể thay đổi liên tục và có liên quan rất nhiều đến chế độ ăn uống, sinh hoạt của chúng ta. Tuy nhiên, nếu chỉ số này thường xuyên ở mức cao, đồng nghĩa với việc nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường cũng tăng cao, thậm chí gây ảnh hưởng, biến chứng đến thận, mạch máu,... hay nhiều bộ phận khác trong cơ thể. 

2. Các mốc thời gian kiểm tra đường huyết trong ngày

Chỉ số đường huyết liên tục thay đổi trong ngày vì thế, bạn cần hiểu mới có thể đánh giá chính xác được tình trạng sức khỏe của cơ thể. Đường huyết lúc đói, lúc vừa ăn xong hay ở bất cứ thời điểm nào trong ngày sẽ có sự chênh lệch. Cụ thể, đối với một người bình thường, chỉ số đường huyết dưới đây được cho là an toàn: 

• Đường huyết ở mộ thời điểm bất kỳ sẽ nhỏ hơn 140 mg/dL (tương đương với 7,8 mmol/l).

• Đường huyết khi bạn đang đói sẽ thấp hơn < 100 mg/dL (tương đương 5,6 mmol/l).

• Đường huyết sau bữa ăn thấp hơn 140 mg/dl (tương đương 7,8 mmol/l).

• Xét nghiệm HbA1C thấp hơn 5,7%.

Lượng đường được kiểm tra sau ăn thấp hơn 140mg/dL được cho là ổn định

Dựa vào các chỉ số đường huyết an toàn phía trên chúng ta có thể chia ra các mốc thời gian kiểm tra đường huyết trong ngày như sau: 

• Kiểm tra đường huyết lúc đói: Đây là mốc thời gian đầu tiên trong ngày để kiểm tra lượng đường trong máu. Bệnh nhân sẽ được kiểm tra lần đầu vào buổi sáng, đồng thời đảm bảo bệnh nhân đã nhịn ăn từ 8 tiếng trở lên. Với một cơ thể đang đói, chỉ số đường huyết sẽ ở khoảng 70 mg/dL đến 92 mg/dL. Đây là một chỉ số được đánh giá là bình thường, ổn định. Những trường hợp này sẽ ít nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường. 

• Kiểm tra đường huyết sau ăn: Bệnh nhân sẽ được đo lượng đường huyết khoảng 1 đến 2 tiếng sau ăn. Đối với một cơ thể khỏe mạnh thì chỉ số ổn định sẽ thấp hơn 140mg/dL. 

• Kiểm tra đường huyết lúc đi ngủ: Ở người bình thường, chỉ số đường huyết trước đi ngủ sẽ nằm trong khoảng từ 110 - 150mg/dL. 

• Xét nghiệm Hemoglobin A1c (HbA1c): Đây là chỉ số được xét nghiệm để chẩn đoán bệnh đái tháo đường đồng thời kiểm soát hiệu quả điều trị bệnh tiểu đường. Nếu HbA1c thấp hơn 6,5%, thì đây sẽ là một chỉ số bình thường không đáng lo ngại. 

Xét nghiệm Hemoglobin A1c để chẩn đoán bệnh đái tháo đường

Tình trạng đường huyết quá cao hoặc quá thấp đều gây hại cho sức khỏe chúng ta. Cụ thể như sau: 

Nếu lượng đường huyết trong máu chỉ dưới 70 mg/dL được đánh giá là tình trạng hạ đường huyết. Bệnh nhân cần được can thiệp kịp thời, vì tình trạng này có thể khiến bệnh nhân bị hôn mê và gây ra tổn thương não. 

Những trường hợp đường huyết cao có thể do tuyến tụy không đủ khả năng để tiết insulin hoặc lượng insulin đủ nhưng không có tác dụng. Điều này khiến cho tuyến tụy phải hoạt động nhiều hơn và dễ bị tổn thương. Đồng thời, tình trạng này cũng ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt dễ dẫn đến tình trạng mạch máu bị xơ cứng, xơ vữa động mạch,...

3. Phải làm sao để duy trì chỉ số đường huyết ổn định?

Lượng đường trong máu chịu nhiều tác động của chế độ ăn uống và sinh hoạt. Chính vì thế để duy trì đường huyết ổn định, bạn cần lên kế hoạch về một chế độ ăn và sinh hoạt lành mạnh như sau: 

Điều đầu tiên, bạn cần phải lưu ý và thường xuyên theo dõi đường huyết trong máu để biết được tình trạng sức khỏe của mình ra sao và từ đó sẽ có hướng xử lý kịp thời. 

Đối với những trường hợp cần phải uống thuốc hạ đường huyết hoặc phải tiêm insulin thì cần phải thực hiện đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi liều thuốc hay dừng thuốc,... gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Tuân thủ theo những chỉ dẫn của bác sĩ chính là cách giúp giảm những tác dụng phụ và nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. 

Vận động thường xuyên để duy trì lượng đường trong máu

Nên ăn uống khoa học, cân bằng dưỡng chất để đảm bảo cơ thể có đủ năng lượng trong ngày. Nên ăn những thực phẩm lành mạnh và tốt cho sức khỏe. Nên ăn những loại thực phẩm màu xanh và đỏ tươi chẳng hạn như nho, dâu và các loại quả mọng. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, đây là những loại thực phẩm có chứa anthocyanins giúp kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.

Uống sữa: Một số sản phẩm từ sữa sẽ góp phần làm giảm đáng kể nguy cơ kháng insulin. Nguyên nhân là các protein và enzyme trong sữa có khả năng làm chậm sự chuyển hóa đường trong thức ăn thành lượng đường trong máu. 

Không nên nhịn ăn sáng. Đây là thói quen không tốt và có thể gây ảnh hưởng đến dạ dày, cũng như tác động nhiều đến chỉ số đường huyết. Ăn sáng đầy đủ sẽ giúp bạn ổn định được lượng đường huyết trong suốt cả ngày. Đồng thời, hãy kết hợp một cách khoa học với các dưỡng chất như protein, tinh bột, chất béo cùng với các loại trái cây, các loại hạt để ổn định đường huyết.

Vận động thường xuyên: Thói quen lười vận động chính là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý và cũng ảnh hưởng nhất định đến lượng đường huyết trong cơ thể bạn. Bạn nên tập thể dục hàng ngày, hãy lựa chọn bài tập mà mình yêu thích và tập trong khoảng 30 phút mỗi ngày. Khi tập luyện, việc đổ mồ hôi cũng giúp bạn ngăn ngừa bệnh tiểu đường hơn nữa một chế độ tập luyện lâu dài cũng sẽ giúp các tế bào nhạy cảm hơn với insulin. Lưu ý hãy khởi động kỹ và kiểm tra đường huyết, huyết áp và tình trạng tim mạch trước khi tập.

Trên đây là thông tin về các mốc thời gian kiểm tra đường huyết trong ngày và cách giúp bạn duy trì đường huyết ổn định. Bạn có thể gọi đến số 1900 56 56 56 để được bác sĩ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tư vấn chi tiết hơn.