1. Triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12

Vitamin B thuộc nhóm vitamin dễ bị hòa tan trong nước và thường có nhiều trong trong rau củ quả tươi. Trong cơ thể, nhóm vitamin này giữ một vai trò quan trọng khi tham gia vào các hoạt động như trao đổi chất, kích thích sự phát triển của tế bào thần kinh. Mặt khác, Vitamin B cũng thúc đẩy quá trình chuyển hóa thức ăn, giúp cơ thể hấp thụ năng lượng để duy trì các hoạt động hàng ngày.

Vitamin nhóm B bao gồm 8 loại vitamin được ký hiệu từ B1 đến B12, trong đó mỗi loại lại đảm nhận vai trò riêng. Tùy theo từng độ tuổi, tình trạng sức khỏe mà triệu chứng thiếu Vitamin sẽ khác nhau. Sau đây MEDLATEC sẽ chỉ ra các triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12, đây đều là các loại vitamin phổ biến hơn cả:

Triệu chứng thiếu Vitamin B1

Hầu hết các trường hợp thiếu Vitamin B1, B6, B12 nói chung và Vitamin B1 nói riêng, triệu chứng đều rất mơ hồ, dễ gây nhầm lẫn. Một số dấu hiệu mà bạn có thể nhận biết cơ thể đang thiếu Thiamin là:

●       Chán ăn: Sự thiếu hụt Vitamin B1 dẫn đến rối loạn trung tâm kiểm soát bảo hòa khiến cơ thể luôn có cảm giác no ngay cả khi không ăn gì cả. Vì vậy, người bệnh sẽ rơi vào tình trạng không muốn ăn.

●       Mệt mỏi: Thiếu Vitamin B1 sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa năng lượng trong cơ từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng. Vì vậy, cơ thể sẽ có cảm giác mệt mỏi, không có sức.

●       Thay đổi cảm xúc: Người bị thiếu Thiamin sẽ dễ bị kích động hơn bình thường, tâm trạng thay đổi đột ngột, cảm giác buồn bã, thất vọng, cáu kỉnh, diễn ra vài ngày hoặc vài tuần.

●       Tổn thương dây thần kinh: Thiếu Vitamin B1 có thể gây ra một số rối loạn thần kinh và làm thay đổi phản sản. Khi đó, người bệnh sẽ gặp tình trạng ngứa ra chân tay, không có phản xạ đầu gối, loạn nhịp tim,…

●       Giảm thị lực: Cơ thể thiếu Vitamin B1 có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh thị lực khiến mắt mờ.

●       Buồn nôn, nôn mửa: Mặc dù triệu chứng này ít gặp nhưng trong một số trường hợp, cơ thể thiếu Vitamin B1 dẫn đến tình trạng buồn nôn, nôn ói, đặc biệt là trẻ sơ sinh.

●       Khó thở: Tim có thể bị ảnh hưởng khi thiếu Thiamin gây ra tình trạng suy tim dẫn đến tích tụ dịch lỏng trong phổi và gây ra tình trạng khó thở.

●       Mê sảng: Xảy ra đối với bệnh nhân thiếu Vitamin B1 nghiêm trọng liên quan đến hội chứng Wernicke-Korsakoff.

Chán ăn có thể là triệu chứng khi thiếu Vitamin B1

Triệu chứng thiếu hụt Vitamin B6

Vitamin B6 hay còn gọi là Pyridoxine đóng vai trò quan trọng đối với quá trình trao đổi và chuyển hóa đạm, lipid đồng thời đảm bảo hoạt động của hệ thần kinh. Thiếu Vitamin B6 thường xảy ra với người bị bệnh liên quan đến gan, thận, tiêu hóa, miễn dịch hoặc đối tượng hút thuốc lá, nghiện rượu,… Những triệu chứng khi thiếu Vitamin B6 thường gặp là:

●       Phát ban: Da nổi các mảng đỏ, ngứa ngáy, dễ bong tróc do quá trình tổng hợp collagen bị ảnh hưởng vì thiếu hụt Vitamin B6.

●       Nứt môi: Triệu chứng đặc trưng khi cơ thể thiếu Vitamin B6 là môi khô, nứt khóe miệng, sưng đỏ gây đau đớn.

●       Viêm lưỡi: Lưỡi xuất hiện tình trạng viêm, sưng, bóng mịn gây đau đớn, khó chịu mỗi khi nhai, nuốt hoặc nói chuyện khi cơ thể thiếu Pyridoxine.

●       Thay đổi tâm trạng: Thiếu Vitamin B6 có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất một số chất dẫn truyền thần kinh khiến tâm trạng bất ổn, cảm xúc lo lắng, hồi hộp, cáu kỉnh không được kiểm soát.

●       Chức năng miễn dịch suy yếu: Sự thiếu hụt Vitamin B6 có thể phá vỡ hệ thống miễn dịch, giảm khả năng sản xuất kháng thể để chống lại mầm bệnh.

●       Mệt mỏi: Khi thiếu Vitamin B6, quá trình chuyển hóa các chất thành năng lượng bị gián đoạn khiến cơ thể mất sức, mệt mỏi.

●       Tổn thương thần kinh ngoại biên: Xảy ra khi cơ thể thiếu Vitamin B6 dẫn đến triệu chứng đau nhói chân tay, cảm giác như bị châm chích. Nhiều trường hợp còn khó khăn trong việc đi lại và giữ thăng bằng.

●       Động kinh: Có thể xảy ra khi thiếu Vitamin B6 do cơ thể không sản xuất đủ GABA khiến não bị kích thích quá mức. Tình trạng này chủ yếu gặp ở trẻ sơ sinh.

Môi nứt nẻ, đau rát có thể đang cảnh báo cơ thể thiếu Vitamin B6

Triệu chứng thiếu Vitamin B12

Khi cơ thể thiếu Vitamin B12 có thể xuất hiện những triệu chứng bao gồm:

●       Suy nhược: Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng đối với quá trình tạo ra hồng cầu để vận chuyển oxy. Do đó, nếu thiếu hụt sẽ dẫn đến tình trạng buồn ngủ, mệt mỏi, suy nhược, da nhợt nhạt.

●       Rối loạn nhịp tim: Khi thiếu Vitamin B12, quá trình sản xuất Hemoglobin giảm, gây thiếu máu. Khi đó, lượng oxy đến các mô và cơ quan giảm dẫn đến tình trạng tim đập nhanh, khó thở.

●       Tê bì chân tay: Hệ thần kinh ngoại biên có thể bị tổn thương khi thiếu Vitamin B12 dẫn đến triệu chứng tê bì chân tay. Tình trạng tiến triển nặng có thể gây bệnh dị cảm, thoái hóa tủy sống, giảm thị lực,…

●       Viêm lưỡi: Thiếu Vitamin B12, lưỡi sẽ trở nên mềm, sưng, đỏ và gây đau làm cản trở việc ăn uống, giao tiếp. 

●       Rối loạn tiêu hóa: Thiếu Vitamin B12 cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy,…

●       Rối loạn cảm xúc: Quá trình sản xuất serotonin trong não có thể bị ảnh hưởng do thiếu Vitamin B12. Điều này làm tăng nguy cơ trầm cảm hoặc rối loạn cảm xúc.

●       Yếu xương: Vitamin B12 có vai trò quan trọng đối với quá trình hình thành nguyên bào và tế bào xương. Vì vậy, nếu thiếu hụt vitamin này sẽ có thể gây ra bệnh loãng xương.

Người thiếu Vitamin B12 có thể gặp tình trạng tê bì chân tay

2. Làm gì khi xuất hiện triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12?

Các triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12 ít nhiều đều gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Hơn nữa, tình trạng kéo dài còn có nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Do đó, để hỗ trợ điều trị và nhanh chóng cải thiện tình trạng thiếu Vitamin B1, B6, B12, bạn cần chú ý:

Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu Vitamin B1, B6, B12

Để cải thiện các triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12, bạn cần tăng cường các loại thực phẩm sau trong chế độ ăn hàng ngày:

●       Thực phẩm giàu Vitamin B1: Thịt nạc băm, cá hồi, hạt lanh, đậu xanh, đậu phụ,gạo lứt, măng tây,…

●       Thực phẩm giàu Vitamin B6: Cá hồi, gà nạc, thịt bò, đậu phụ, khoai lang, khoai tây, bơ, hạt dẻ cười,…

●       Thực phẩm giàu Vitamin B12: Ngao, cá ngừ, thịt bò, ngũ cốc nguyên cám, trứng,…

Bổ sung Vitamin B tổng hợp

Nếu việc bổ sung các loại Vitamin B1, B6, B12 qua thực phẩm không đáp ứng đủ nhu cầu và bù đắp sự thiếu hụt trong cơ thể, bạn có thể cân nhắc sử dụng vitamin B tổng hợp. Tuy nhiên, việc sử dụng bất kỳ thực phẩm nào cũng cần phải có sự thăm khám và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. 

Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu Vitamin B1, B6, B12 trong khẩu phần ăn

Thông qua những triệu chứng thiếu Vitamin B1, B6, B12 kể trên, hy vọng sẽ giúp bạn có thể nhận biết sớm tình trạng sức khỏe nếu thiếu vitamin. Trong bất kỳ trường hợp nào, nếu thấy triệu chứng bất thường, tốt nhất bạn nên tìm đến cơ sở y tế để thăm khám và có biện pháp khắc phục hiệu quả.