1. Sepsis là gì?

Nhiễm trùng máu là một vấn đề sức khỏe vô cùng nguy hiểm, có nguy cơ đe dọa tính mạng người bệnh. Y học hiện đại đã có những tiến bộ vượt bậc nhưng đây vẫn là thách thức lớn đối với các bác sĩ. 

Nhiều người chưa hiểu rõ Sepsis là gì

Sepsis là một thuật ngữ rất thường gặp khi nhắc tới vấn đề nhiễm trùng máu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ Sepsis là gì hoặc nhầm lẫn với Septicaemia. Các chuyên gia giải thích như sau: 

- Sepsis là nhiễm trùng máu được gây ra bởi các loại vi khuẩn, virus, hoặc nấm. Phạm vi ảnh hưởng của tình trạng nhiễm trùng không chỉ là ở trong máu mà còn lan rộng ra rất nhiều cơ quan trong cơ thể. Khi tìm ra ổ nhiễm trùng trong cơ thể, đồng thời xảy ra hội chứng đáp ứng viêm toàn thân, người bệnh sẽ được chẩn đoán bị Sepsis. 

- Septicaemia: Là tình trạng nhiễm trùng máu do vi khuẩn. Một số xét nghiệm cho thấy rõ sự tăng trưởng mạnh mẽ của vi khuẩn trong máu người bệnh. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, các bác sĩ rất ít khi sử dụng thuật ngữ này để tránh nhầm lẫn với Sepsis.

- Ngoài 2 thuật ngữ nêu trên, một số thuật ngữ khác cũng có liên quan đến vấn đề nhiễm trùng máu đó là: 

+ Severe Sepsis dùng để chỉ những trường hợp bệnh nhân bị nhiễm trùng nặng, các cơ quan cũng bị rối loạn chức năng nghiêm trọng, kèm theo đó là một số biểu hiện như thiểu niệu, giảm tưới máu,...

+ Septic Shock hay còn gọi là sốc nhiễm khuẩn: Đây là những trường hợp rất nguy hiểm, nhiễm khuẩn máu nghiêm trọng. Mặc dù được bù dịch nhưng vẫn bị tụt huyết áp và giảm tưới máu. 

2. Nguyên nhân gây nhiễm trùng máu

Một số nguyên nhân gây ra nhiễm trùng máu có thể kể đến như: 

- Nhiễm trùng da, bao gồm cả những trường hợp nhiễm trùng do côn trùng, mạt nhà,... Nếu không nhanh chóng điều trị bệnh, có thể gây ra nhiễm trùng huyết.

Nhiễm trùng da không được điều trị kịp thời có thể gây nhiễm trùng máu 

- Nhiễm trùng đường tiết niệu không được điều trị sớm cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra nhiễm trùng huyết. Các loại vi khuẩn gây bệnh có thể từ niệu đạo để xâm nhập vào nhiều bộ phận trong cơ thể và cuối cùng, chúng xâm nhập vào máu và gây nhiễm trùng máu.

- Nhiễm trùng đường tiêu hóa cần được điều trị càng sớm càng tốt, nếu không tình trạng này sẽ gây ra rất nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm nhiễm trùng máu. 

- Có u nhọt, nhiễm trùng ổ bụng, viêm phổi hay nhiễm trùng thần kinh trung ương,...

- Ngoài những nguyên nhân kể trên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm trùng máu là: 

+ Độ tuổi: Người già và trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, trẻ sinh non có sức đề kháng yếu nên có nguy cơ bị nhiễm trùng máu cao hơn những đối tượng khác. 

Trẻ em là đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm trùng máu

+ Các trường hợp đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, hoặc dùng thuốc corticoid trong một thời gian dài. 

+ Bệnh nhân ung thư đang điều trị hóa chất và và xạ trị. 

+ Các trường hợp mắc bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường, bệnh xơ gan, nhiễm HIV/AIDS, bệnh phổi mạn tính, bệnh tim bẩm sinh,...

+ Người nghiện bia rượu. 

+ Các trường hợp mắc một số bệnh máu ác tính. 

+ Người phải điều trị bằng một số phương pháp sử dụng các thiết bị xâm nhập cơ thể như đặt ống nội khí quản, đóng đinh nội tủy, đặt ống dẫn truyền,,..

3. Nhiễm trùng máu gây ra những biểu hiện như thế nào?

Khi xảy ra tình trạng nhiễm trùng máu, người bệnh có thể gặp phải một số biểu hiện dưới đây: 

- Sốt cao, thường trên 38 độ C: Đây là biểu hiện phổ biến nhất nhưng bên cạnh đó cũng có những trường hợp bị hạ thân nhiệt do nhiễm trùng máu (dù rất hiếm). Các trường hợp này thường nghiêm trọng hơn và tiên lượng cũng xấu hơn so với những trường hợp sốt cao. 

Sốt là biểu hiện nhiễm trùng phổ biến nhất

- Ớn lạnh thường kèm theo triệu chứng sốt. 

- Thở nhanh: Khi phổi xuất hiện những ổ nhiễm trùng, lượng oxy vào cơ thể cũng giảm đi rất nhiều nên người bệnh cần thở nhanh để đảm bảo cung cấp đủ lượng oxy cho cơ thể. 

- Đau nhức: Đôi khi là những cơn đau toàn thân, nhưng cũng có khi đau nhức chỉ xảy ra ở một vài bộ phận trên cơ thể. 

- Tim đập nhanh, tụt huyết áp: Khi sốt cao sẽ khiến cho nhịp tim đập nhanh hơn. Hiện tượng shock nhiễm khuẩn gây ra tụt huyết áp. Đây là một tình trạng cấp cứu y khoa vô cùng nguy hiểm.

- Đổi màu da: Khi xảy ra nhiễm trùng máu, cơ thể sẽ ưu tiên chuyển máu đến những cơ quan quan trọng trong cơ thể, là một nỗ lực giúp người bệnh duy trì sự sống. Khi đó, lượng máu đến da sẽ có thể bị giảm đi, da của bệnh nhân sẽ trở nên tím tái và nhợt nhạt. 

- Hệ thần kinh: Tùy vào mức độ bệnh mà biểu hiện cũng sẽ khác nhau, bệnh nhân có thể mệt mỏi, lơ mơ, vật vã hoặc hôn mê. Tình trạng rối loạn ý thức thường kèm theo hiện tượng sốc nhiễm khuẩn. 

- Gan, lách to.

4. Phương pháp điều trị nhiễm trùng máu

Để chẩn đoán tình trạng nhiễm trùng máu, bác sĩ sẽ cho người bệnh thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng như cấy máu, tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, định lượng các chỉ điểm viêm, xét nghiệm lactate máu, kiểm tra chức năng gan, thận,...

Một số phương pháp điều trị nhiễm trùng máu thường được áp dụng là:

- Điều trị bằng kháng sinh vì phần lớn các trường hợp nhiễm trùng máu là do vi khuẩn.

- Sử dụng thuốc kháng virus hoặc kháng nấm.

- Truyền dịch chẳng hạn như nước muối, nước có chứa khoáng chất để người bệnh ổn định huyết áp. 

- Liệu pháp oxy bằng cách dùng mặt nạ oxy, ống thông qua mũi hay thở máy.

- Lọc máu.

- Phẫu thuật nếu đã xác định những ổ áp xe. 

- Truyền máu, đạm,... để tăng cường sức đề kháng của cơ thể.

Nhiễm trùng máu được đánh giá là vô cùng nguy hiểm. Mức độ nguy hiểm của nhiễm trùng máu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như bệnh lý nền, tuổi tác, thời gian phát hiện bệnh,... Khi xảy ra nhiễm trùng máu và không được xử trí kịp thời có thể dẫn đến viêm màng não, suy thận cấp, viêm cơ tim, viêm động mạch,... Trong đó, sốc nhiễm trùng là một biến chứng nguy hiểm và gây tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là ở người già, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. 

Muốn tìm hiểu rõ hơn về nhiễm trùng máu cùng một số thuật ngữ liên quan như Sepsis, Septicaemia,... hoặc có nhu cầu thăm khám bệnh, mời quý khách hàng vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, các tổng đài viên của MEDLATEC luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ bạn.