1. Cơ thể người có bao nhiêu máu?

Máu tồn tại trong cơ thể ở điều kiện thích hợp là tổ chức di động ở dạng mô lỏng, máu lưu thông khắp cơ thể nhờ vào hệ thống động - tĩnh mạch dày đặc. Máu có vai trò đặc biệt quan trọng với con người, trong đó vai trò chính là vận chuyển oxy và dinh dưỡng liên tục đến nuôi dưỡng các tế bào.

 Máu là tổ chức di động

Hàng ngày, tế bào trong cơ thể cần lượng lớn oxy và dinh dưỡng từ máu cung cấp, máu nuôi đi từ động mạch đến mô đích, sau đó nhận về máu qua tĩnh mạch. Để thực hiện được công việc này liên tục, cơ thể người cần lượng máu lớn trung bình từ 70 - 80ml máu trên mỗi kg cân nặng. Lượng máu trong cơ thể chúng ta tương đối ổn định, ở mỗi người lượng máu có thể khác nhau phụ thuộc vào các yếu tố như cân nặng, giới tính, độ tuổi, các giai đoạn đặc biệt như mang thai hay vừa ốm dậy,...

Thực tế, tế bào máu không tồn tại vĩnh viễn mà chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nhất định, máu mới được tủy xương sản xuất sẽ liên tục được đưa vào để bù cho tế bào máu mất đi hàng ngày. Nếu quá trình cấp máu mới gặp vấn đề, chúng ta thường bị rối loạn lượng máu trong cơ thể, ảnh hưởng tới chức năng nhiều cơ quan.

Tế bào máu chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nhất định

2. Thành phần của máu như thế nào?

Máu gồm hai thành phần chính là tế bào máu và huyết tương, trong đó huyết tương gồm kháng thể, các yếu tố đông máu, protein, muối khoáng và nước, còn tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Mỗi thành phần nhỏ trong máu lại giữ vai trò khác nhau trong hoạt động sống hàng ngày của cơ thể.

2.1. Thành phần tế bào trong máu

Thành phần tế bào trong máu gồm 3 loại tế bào là hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu với cấu tạo và chức năng khác nhau.

Thành phần hồng cầu

Tế bào hồng cầu có kích thích vô cùng nhỏ, khi phóng to nhiều lần thấy chúng có dạng như những chiếc bánh vòng. Hồng cầu mang nhiệm vụ chính là vận chuyển oxy nhận từ phổi cung cấp cho các tế bào trong cơ thể, cấu tạo gồm sắt, hemoglobin có khả năng bám hút chặt lấy oxy. Một tế bào hồng cầu trưởng thành được đưa vào máu lưu thông có tuổi thọ trung bình là 120 ngày, sau đó hồng cầu chết đi và được thay thế bằng tế bào mới.

Hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy

Hồng cầu là tế bào tạo nên màu đỏ tươi của máu do có chứa huyết sắc tố, chúng có kích thước nhỏ và mềm dẻo, dễ đi xuyên qua các mạch máu nhỏ đến những tế bào nhỏ. Qua cơ chế chạm và trao đổi, tế bào hồng cầu cung cấp oxy cho tế bào đích sau đó trở lại dòng máu lưu thông, qua tĩnh mạch và đưa trở lại tim.

Thành phần bạch cầu

Tế bào bạch cầu trong máu có vai trò miễn dịch, cũng là một trong những tế bào miễn dịch quan trọng với cơ thể. Khi phát hiện tác nhân lạ xâm nhập, tế bào bạch cầu sẽ tiến đến nuốt để giết chất vi sinh vật. Một số loại tế bào bạch cầu sẽ giải phóng kháng thể chống lại sự nhiễm trùng.

Thành phần tiểu cầu

Tiểu cầu có kích thước tế bào nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu, chúng được hình thành qua quá trình tách ra từ mẫu tiểu cầu nên còn được coi là những mảnh nhỏ của tế bào lớn. Tuổi thọ của tiểu cầu ngắn hơn nhiều so với hồng cầu, chỉ khoảng 8 - 10 ngày trong cơ thể nên tiểu cầu mới được hình thành liên tục.

Vai trò của tiểu cầu trong máu là có tác dụng làm đông máu, nếu gặp chấn thương chảy máu, các tiểu cầu sẽ kết tụ lại hình thành cục máu đông ngăn ngừa chảy máu. Bên cạnh đó, tế bào tiểu cầu cũng giải phóng một số chất thúc đẩy sự hồi phục của mô tổn thương.

Tiểu cầu có kích thước rất nhỏ

Như vậy, cấu tạo tế bào của máu gồm 3 loại là hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu cùng hoạt động phối hợp nhịp nhàng và đảm nhiệm những vai trò quan trọng trong cung cấp oxy, chức năng miễn dịch và đông máu.

2.2. Thành phần huyết tương trong máu

Ngoài tế bào máu, thành phần khác cũng vô cùng quan trọng trong máu là huyết tương có màu vàng, chứa nhiều chất quan trọng như:

• Chất khoáng: Canxi, Natri, Clo, sắt, Magie, kiềm,...

• Protein: Albumin, globulin,...

• Nước: Một phần lớn nước trong cơ thể tồn tại trong máu tuần hoàn, một lượng khác nằm ngoài tế bào ở dịch kẽ. 

• Đường: Đường là dinh dưỡng quan trọng cung cấp năng lượng cho tế bào

• Lipid: Lipid tham gia vào quá trình điều hòa nội môi, dinh dưỡng.

• Các sinh tố: Tham gia quá trình tổng hợp các chất và chuyển hóa năng lượng.

Màu sắc và tính chất huyết tương có thể thành đổi phụ thuộc vào thành phần trong nó ở những thời điểm khác nhau.

3. Cơ thể mất máu nguy hiểm như thế nào?

Qua những thông tin trên, có thể thấy máu có vai trò vô cùng quan trọng với sức khỏe và sự sống của cơ thể song điều quan trọng nhất là phải duy trì lượng máu ổn định lưu thông liên tục trong cơ thể. Tình trạng mất máu có thể do chảy máu cấp tính hoặc nhiều nguyên nhân gây mất máu từ từ như:

Thiếu máu có thể xảy ra khi bị mất nước nghiêm trọng

• Mất nước do tiêu chảy, sốt kéo dài, nôn mửa.

• Chế độ ăn thiếu dinh dưỡng hoặc không cân đối gây thiếu hụt nguyên liệu tạo máu.

• Yếu tố bên ngoài: nhiễm virus, vi khuẩn, ký sinh trùng,... 

Việc phát hiện sớm tình trạng thiếu máu là vô cùng quan trọng để có biện pháp can thiệp khắc phục, nếu không người bệnh có thể bị đe dọa tính mạng. Thăm khám định kỳ, xét nghiệm máu là biện pháp giúp phát hiện sớm những nguy cơ có thể ảnh hưởng đến việc tạo máu và hoạt động của các thành phần trong máu.

Như vậy MEDLATEC đã cùng bạn đọc tìm hiểu thành phần trong máu và vai trò của từng thành phần với hoạt động sống trong cơ thể. Xét nghiệm máu định kỳ là cần thiết để kiểm tra tình trạng máu và sức khỏe nói chung, do vậy nên chủ động đi khám mỗi 6 tháng - 1 năm/lần.

Trung tâm xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế uy tín của nhiều bệnh nhân khi có nhu cầu xét nghiệm máu nói riêng cũng như các xét nghiệm kiểm tra sức khỏe khác nói chung. Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn Quốc tế ISO 15189:2012, đáp ứng hơn 1000 xét nghiệm từ cơ bản đến nâng cao, đảm bảo cho kết quả sớm và chính xác nhất.

Đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật viên nhiều năm trong nghề sẽ tư vấn cho khách hàng tận tình, chi tiết khi kết quả xét nghiệm có vấn đề bất thường. Ngoài ra, MEDLATEC có triển khai dịch vụ xét nghiệm tại nhà, chi phí xét nghiệm tại nhà bằng với chi phí xét nghiệm tại bệnh viện, chỉ phụ thu thêm 10.000 đ phí đi lại/1 lần lấy mẫu. Dịch vụ này được bệnh nhân đánh giá rất cao bởi phù hợp với người già, trẻ nhỏ, người bận rộn, giúp giảm thời gian đi lại và chờ đợi cho bệnh nhân.

Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.