Tin tức

Tìm hiểu về phân độ forrest nội soi dạ dày tá tràng

Ngày 21/07/2025
Tham vấn y khoa: BSCKI.BSNT Phạm Văn Quang
Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng là hệ thống phân loại quan trọng giúp bác sĩ đánh giá mức độ chảy máu do loét tiêu hóa và tiên lượng nguy cơ tái phát. Dựa trên hình ảnh nội soi thực tế, phân độ này chia tình trạng tổn thương thành các cấp độ cụ thể, từ đó hỗ trợ quyết định phương pháp điều trị phù hợp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về từng mức độ trong phân độ Forrest, ý nghĩa lâm sàng và vai trò ứng dụng trong thực hành điều trị hiện nay.

1. Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng là gì? 

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng là một hệ thống phân loại được sử dụng trong nội soi tiêu hóa để đánh giá mức độ chảy máu và nguy cơ tái xuất huyết ở bệnh nhân bị loét dạ dày - tá tràng.

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán và điều trị

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán và điều trị 

Hệ thống này được phát triển bởi Forrest et al. vào năm 1974 và đến nay vẫn được áp dụng rộng rãi trong lâm sàng, đặc biệt trong xử trí các trường hợp xuất huyết tiêu hóa trên. Dựa trên hình ảnh nội soi, tổn thương được chia thành 6 mức độ (từ Ia đến III), phản ánh tình trạng đang chảy máu, có nguy cơ chảy máu hay đã ngừng chảy máu, cụ thể như sau: 

Phân độĐặc điểm nội soiNguy cơ tái xuất huyết
IaChảy máu thành tiaRất cao (~90%)
IbChảy máu rỉ rảCao (10-30%)
IIaThấy mạch máu lộ nhưng không chảy máuCao (40-50%)
IIbCó cục máu đông bámTrung bình (20-30%)
IIcTổn thương đáy loét có điểm đenThấp (5-10%)
III Đáy loét sạch, không có dấu hiệu chảy máuRất thấp (<5%)

2. Vai trò của phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng

Phân độ Forrest không chỉ đơn thuần là một hệ thống mô tả tổn thương loét dạ dày - tá tràng có xuất huyết, mà còn đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán, tiên lượng và điều trị. Cụ thể:

Đánh giá mức độ chảy máu tại thời điểm nội soi

  • Forrest cho phép xác định chính xác tình trạng chảy máu, từ đang chảy máu (Forrest Ia, Ib) đến dấu hiệu ngừng chảy máu nhưng nguy cơ tái phát cao (Forrest IIa, IIb);
  • Giúp bác sĩ nhận biết mức độ nguy hiểm và tính chất tổn thương ngay trong lần nội soi đầu tiên.

Tiên lượng nguy cơ tái xuất huyết

  • Mỗi mức độ trong phân độ Forrest tương ứng với nguy cơ tái chảy máu khác nhau, từ rất cao (Ia) đến rất thấp (III);
  • Đây là cơ sở giúp bác sĩ xác định bệnh nhân nào cần theo dõi sát, nội soi lại, hoặc điều trị can thiệp ngay.

Hướng dẫn lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp

  • Phân độ Forrest giúp xác định có cần can thiệp cầm máu qua nội soi hay không;
  • Quyết định chiến lược quản lý bệnh nhân sau nội soi;
  • Phác đồ dùng thuốc (như PPI liều cao) được điều chỉnh dựa trên phân độ Forrest;
  • Bác sĩ có thể lập kế hoạch chăm sóc phù hợp: thời điểm ăn lại, thời gian nằm viện, nội soi kiểm tra lại, xuất viện an toàn…

Dựa trên phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng, bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp cho người bệnh

Dựa trên phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng, bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp cho người bệnh 

Là cơ sở so sánh và đánh giá hiệu quả can thiệp

Giúp xây dựng tiêu chuẩn theo dõi bệnh nhân sau nội soi cấp cứu.

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng là công cụ không thể thiếu trong lâm sàng tiêu hóa, đặc biệt với bệnh nhân có biểu hiện xuất huyết tiêu hóa trên. Hệ thống này giúp chuẩn hóa đánh giá tổn thương, hướng dẫn điều trị, và nâng cao hiệu quả chăm sóc bệnh nhân theo hướng an toàn, chính xác và khoa học.

3. Những thắc mắc phổ biến về phân độ forrest nội soi dạ dày - tá tràng

Sau khi đã hiểu rõ vai trò và ý nghĩa lâm sàng của phân độ Forrest, nhiều người vẫn có những băn khoăn cụ thể khi tiếp cận hệ thống này trong thực tế. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp kèm lời giải đáp ngắn gọn, dễ hiểu:

Phân độ Forrest chỉ áp dụng cho loét dạ dày - tá tràng hay còn bệnh lý nào khác?

Không chỉ giới hạn ở loét dạ dày - tá tràng, phân độ Forrest còn có thể được dùng để tham khảo trong đánh giá xuất huyết từ các tổn thương khác ở ống tiêu hóa trên như chảy máu do u, viêm hoặc tổn thương do thuốc. Tuy nhiên, loét là chỉ định phổ biến và kinh điển nhất.

Phân độ Forrest có thể thay đổi sau một thời gian không?

Phân độ Forrest chỉ phản ánh tình trạng chảy máu tại thời điểm nội soi, do đó sau khi điều trị (bằng nội khoa hoặc nội soi can thiệp), tổn thương có thể chuyển sang mức độ nhẹ hơn. 

Có bắt buộc phải can thiệp nội soi với mọi mức độ Forrest?

Chỉ các mức độ Forrest Ia, Ib, IIa (và đôi khi IIb) mới cần can thiệp nội soi cầm máu. Các mức IIc và III thường được điều trị nội khoa và theo dõi mà không cần thủ thuật.

Có thể đánh giá phân độ Forrest qua hình ảnh cắt lớp hay X-quang không?

Phân độ Forrest chỉ được xác định qua hình ảnh nội soi tiêu hóa. Bởi kỹ thuật này cung cấp hình ảnh rõ nét giúp bác sĩ có thể quan sát trực tiếp tổn thương và biểu hiện chảy máu tại chỗ. Các kỹ thuật hình ảnh khác như CT, MRI không thể thay thế.

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng chỉ có thể đánh giá thông qua kỹ thuật nội soi

Phân độ Forrest trong nội soi dạ dày - tá tràng chỉ có thể đánh giá thông qua kỹ thuật nội soi 

Trên đây là toàn bộ thông tin về phân độ Forrest nội soi dạ dày - tá tràng, một hệ thống phân loại có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá, tiên lượng và điều trị xuất huyết tiêu hóa do loét. Việc hiểu rõ các mức độ phân loại không chỉ giúp bác sĩ đưa ra quyết định chính xác trong xử trí lâm sàng, mà còn hỗ trợ người bệnh và thân nhân nắm rõ tình trạng sức khỏe, từ đó yên tâm hơn trong quá trình điều trị. 

Nếu có thắc mắc liên quan cần giải đáp hoặc nhu cầu thăm khám, điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa, người dân có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ kịp thời, nhanh chóng. 

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
bác sĩ lựa chọn dịch vụ