1. Tổng quan về tình trạng cường giáp

Tình trạng cường giáp không được xem là một dạng bệnh riêng biệt mà đây là một hội chứng có thể xuất phát từ nhiều bệnh lý khác nhau, điển hình nhất là bệnh Basedow. 

Tình trạng cường giáp nảy sinh do đâu?

Theo bác sĩ, cường giáp thuộc nhóm bệnh gây ra từ sự gia tăng nồng độ hormone của tuyến giáp (bao gồm thyroxin và triiodothyronine). Do đó, khi mắc bệnh, cơ thể bệnh nhân thường xuất hiện các triệu chứng liên quan đến sự tăng chuyển hóa quá mức và tăng hoạt động của các hệ cơ quan, chẳng hạn như sụt cân nhiều, tim đập nhanh. Ngoài ra, tình trạng stress kéo dài có thể gây cường giáp và tác động đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể với những biểu hiện như:

• Tính khí thay đổi: bệnh nhân luôn trong trạng thái mệt mỏi, yếu ớt, không muốn bê/vác vật nặng và lười vận động. Bên cạnh đó, tình trạng stress kéo dài có thể gây cường giáp. 

• Run tay: tình trạng này ngày một trở nặng với tần số nhanh và bệnh nhân khó có thể kiểm soát được.

• Sụt cân: mặc dù bệnh nhân vẫn ăn uống theo chế độ bình thường nhưng cân nặng vẫn giảm liên tục một cách nhanh chóng.

• Tiêu chảy: do sự gia tăng của nhu động ruột mà bệnh nhân thường xuyên bị tiêu chảy.

• Rối loạn giấc ngủ: người bệnh thường xuyên cảm thấy khó ngủ, ngủ không liền giấc, giấc ngủ ngắn, chất lượng giấc ngủ kém.

• Bướu cổ: tuyến giáp có biểu hiện phì đại với kích thước ngày một lớn hơn khiến cho vùng cổ to hơn. 

2. Stress kéo dài có thể gây cường giáp không?

Những năm gần đây, cường giáp trở thành là một bệnh lý khá phổ biến ở nước ta. Bên cạnh đó, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ giới thường cao hơn so với nam giới. Theo thống kê, những đối tượng mắc bệnh chủ yếu tập trung ở độ tuổi từ 30 - 40 tuổi, tuy nhiên bệnh vẫn có thể gặp ở cả người già và thanh thiếu niên nhưng rất ít. 

Ngoài những nguyên nhân liên quan đến bệnh lý thì tình trạng stress kéo dài có thể gây cường giáp ở nhiều người. Theo bác sĩ chia sẻ, một số trường hợp bệnh nhân bị bệnh xuất phát từ những vấn đề sức khỏe tinh thần như tâm lý căng thẳng vì bị ruồng bỏ hoặc tai nạn giao thông. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến những đối tượng như công nhân, người lao động trí óc thường xuyên chịu áp lực, người lao động xa quê ở những vùng sâu vùng xa, người hay suy nghĩ nhiều,… dễ mắc bệnh.

Người thường xuyên đối diện với stress dễ bị cường giáp

Khi con người đối diện với tình trạng stress kéo dài sẽ khiến cho chức năng tuyến giáp bị ảnh hưởng và rối loạn. Chính vì thế, căng thẳng cũng là một trong những yếu tố khiến cơ thể tăng cân hoặc béo phì. Sự suy giảm chức năng của tuyến giáp khi cơ thể đối diện với căng thẳng sẽ khiến cho hàm lượng hormon T3 (Triiodothyronine) và T4 (Thyroxine) giảm đi. Bên cạnh đó, quá trình chuyển hóa hormon T4 thành T3 có thể bị gián đoạn và khiến cho hàm lượng hormon T4 tăng cao, dẫn đến cường giáp.

Theo bác sĩ, stress cũng là yếu tố gây ảnh hưởng gián tiếp đến chức năng của tuyến giáp thông qua tuyến thượng thận (tuyến nội tiết phía trên của quả thận). Khi cơ thể đối diện với căng thẳng, tuyến thượng thận sẽ giải phóng một lượng chất Cortisol nhằm chống viêm và gây ức chế stress. Tuy nhiên, sự gia tăng Glucocorticoid và Cortisol do tình trạng căng thẳng kéo dài sẽ làm rối loạn hoạt động của tuyến giáp. 

Nếu tình trạng căn thẳng được giải quyết, chức năng của tuyến giáp sẽ hoạt động bình thường và cân bằng nồng độ của các hormone. Ngược lại, nếu tình trạng căng thẳng kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc khiến cho tình trạng bệnh cường giáp nặng nề hơn. Đặc biệt, với những trường hợp bị cường giáp do áp lực, stress kéo dài thì việc chẩn đoán và đánh giá bệnh thường gặp nhiều khó khăn. 

3. Kiểm soát căng thẳng để hạn chế nguy cơ bị bệnh

Mặc dù, stress không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra bệnh cường giáp nhưng việc chủ động phòng tránh bệnh là rất cần thiết. Bởi lẽ, trong cuộc sống, bất kì ai cũng sẽ phải đối diện với căng thẳng, áp lực, tuy nhiên tình trạng stress kéo dài có thể gây cường giáp. Vậy làm thế nào để kiểm soát tình trạng stress? Để giúp bạn đọc dễ dàng quản lý, cân bằng căng thẳng, dưới đây là một số chia sẻ hữu ích từ các chuyên gia, bác sĩ:

• Bổ sung cho cơ thể đầy đủ các loại vitamin và khoáng chất như vitamin A, B, C, D, E, kẽm, selenium, magie, sắt,… nhằm cải thiện tình trạng mệt mỏi, giúp cơ thể tỉnh táo và giảm bớt căng thẳng.

Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể

• Ăn - uống đúng cách: xây dựng và duy trì thói quen ăn uống lành mạnh cũng như cân bằng chế độ dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất, protein, tinh bột mỗi ngày. Bên cạnh đó, hạn chế sử dụng các thức ăn, nước uống có chứa caffein, cồn, chất béo và đường. 

• Ngủ đủ giấc: giấc ngủ rất quan trọng vì trong thời gian ngủ, cơ thể sẽ hồi phục sức khỏe, giảm bớt căng thẳng. Bên cạnh đó, giấc ngủ ban đêm có ý nghĩa rất quan trọng đối với sức khỏe tuyến giáp. Do đó, trước khi đi ngủ, mọi người nên hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, tivi. 

• Cười nhiều hơn: khi cơ thể trong trạng thái vui vẻ sẽ giảm sản xuất hormon Cortisol và gia tăng chất endorphins khiến cho tinh thần trở nên hưng phấn, giảm nguy cơ trầm cảm.

• Tăng cường vận động: duy trì thói quen tập luyện thể dục không những giúp tăng cường sức khỏe thể chất mà còn làm giảm nồng độ Cortisol trong cơ thể. Nhờ đó mà cơ thể luôn trong trạng thái thoải mái, giảm bớt cảm xúc tiêu cực như giận dữ, lo lắng, căng thẳng hoặc sợ hãi. Đối với những đối tượng lớn tuổi, vận động khó khăn có thể ngồi thiền, thư giãn bằng âm nhạc. 

Xây dựng thói quen tập luyện thể dục - thể thao và nghỉ ngơi, thư giãn

• Massage: khi massage, sự căng thẳng của cơ bắp sẽ được giảm bớt và cơ thể cũng được thư giãn. Theo một số bài nghiên cứu cho thấy, khi cơ thể được massage 45 phút sẽ làm giảm nồng độ Vasopressin và Cortisol, giúp hạn chế các cảm xúc tiêu cực và hành vi xung đột.

4. Các biến chứng của bệnh cường giáp

Khi cơ thể đối diện với stress kéo dài có thể gây cường giáp, nếu bệnh nhân không phát hiện sớm hoặc không chữa trị kịp thời thì nguy cơ cao sẽ dẫn đến các biến chứng. Vậy bệnh cường giáp có thể gây ra những biến chứng nào? Sau đây là một số chia sẻ cụ thể nhất:

• Cơn bão giáp: thường xảy ra khi hormone tuyến giáp tăng quá cao gây ra nhiều triệu chứng nặng nề một cách đột ngột và có thể dẫn đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.

• Biến chứng tim mạch: bệnh nhân rơi vào tình trạng rối loạn nhịp tim một cách trầm trọng, nếu không được can thiệp kịp thời, người bệnh có thể rơi vào tình trạng suy tim.

Cường giáp dẫn đến các biến chứng tim mạch

• Lồi mắt ác tính: đây là một biến chứng thường gặp ở những đối tượng bị cường giáp xuất phát từ bệnh Basedow khiến cho bệnh nhân bị lồi mắt. Bên cạnh đó, mắt của bệnh nhân cũng trở nên nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với ánh sáng kèm theo những tổn thương về giác mạc.

Tình trạng stress kéo dài có thể gây cường giáp và dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng khác nếu người bệnh không điều trị bệnh kịp thời. Chính vì thế, việc chủ động kiểm soát căng thẳng, phòng ngừa bệnh có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc bảo vệ sức khỏe của mỗi người.