1. Tìm hiểu về u hắc tố lành tính 

U hắc tố được tạo thành từ quá trình tăng sinh tế bào hắc tố, thường là tế bào da. Ở giai đoạn phát triển, những tế bào này có xu hướng di chuyển lên bề mặt da hoặc một số bộ phận khác như niêm mạc, đường tiết niệu, sinh dục hoặc màng não. 

U hắc tố lành tính hiếm khi gây nguy hiểm, biểu hiện theo dạng nốt ruồi 

Thực tế, u hắc tố lành tính thường biểu hiện theo dạng nốt ruồi (Melanocytic nevi) hoặc Melanocytoma. Tế bào tạo sắc tố Melanin, yếu tố quyết định đến màu da là thành phần chính của u hắc tố. Ở người, các tế bào này chủ yếu tập trung dưới đáy da, vùng nang lông, mô liên kết, trong tai, màng não hoặc màng bồ đào. Những yếu tố này có thể tập trung lại, hình thành nốt ruồi với màu sắc khác nhau, phụ thuộc theo lượng Melanin cơ thể tổng hợp được. 

Hầu như ai cũng có ít nhất một nốt ruồi. Những nốt ruồi này có thể xuất hiện từ khi chúng ta còn nhỏ hoặc muộn hơn (sau độ tuổi 30 - 50). Ở một số người, nốt ruồi có xu hướng biến mất khi đến tuổi trưởng thành. Bất kỳ vị trí nào trên cơ thể cũng có nguy cơ xuất hiện mụn ruồi, kể cả cơ quan sinh dục. 

2. Nguyên nhân gây u hắc tố lành tính 

Sự xuất hiện của u hắc tố lành tính thường là do di truyền. Bên cạnh đó, việc tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời ở độ tuổi thanh thiếu niên cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện u hắc tố. Theo đó, các nốt ruồi chủ yếu tập trung tại vùng da tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng, nhất là ở người có làn da trắng nhẵn. 

3. Dấu hiệu nhận biết u hắc tố lành tính và ác tính

Không phải tất cả u hắc tố đều là u ác tính. Tuy nhiên, nốt ruồi xuất hiện ở một số người có thể liên quan đến tình trạng loạn sản. Tổn thương do loạn sản có nguy cơ tiến triển sang ung thư da (Melanoma). Sau đây sẽ là phần hướng dẫn phân biệt u hắc tố lành tính và ác tính. 

3.1. Dấu hiệu của u hắc tố lành tính 

U hắc tố lành tính hiếm khi gây nguy hiểm, triệu chứng của chúng cũng không thực sự rõ rệt. Tuy vậy, nếu chú ý quan sát, cảm nhận một vài sự thay đổi trên cơ thể, bạn không khó để nhận biết dạng u lành tính này. 

U hắc tố lành tính có đường viền rất rõ nét, không gây đau hay khó chịu

Thông thường, u hắc tố lành tính sẽ không gây ra các biểu hiện bất thường. Tuy nhiên, nếu nốt ruồi bị chấn thương có thể gây ngứa hoặc đau. Nếu tình trạng này kéo dài vài tuần, người bệnh nên đi khám bác sĩ. Ngoài ra, nốt ruồi cũng có thể gây vướng víu, khó chịu hoặc ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Đặc điểm dễ nhận thấy ở các u hắc tố bẩm sinh là có màu sẫm, gắn liền với sự phát triển của cơ thể. Với nốt ruồi lành tính (Melanocytic nevi), người ta thường phân chia thành ba loại dựa theo đặc điểm nhận biết, cụ thể như: 

• Junctional nevi: Có bề mặt phẳng, hình tròn, màu sắc tương đối đồng đều (chủ yếu là màu nâu sẫm). Phần lớn những nốt ruồi này thường xuất hiện rất sớm. 
• Compound nevi: Là dạng nốt sần nâu với bề mặt nhăn, phần lớn đều có lông. 
• Intradermal nevi: Là dạng nốt sần nổi trên bề mặt da, màu nhạt, đa phần đều có lông. 

Bên cạnh đó còn phải kể đến u hắc tố lành tính không điển hình. Loại này không phổ biến nhưng lại có nguy cơ tiến triển sang ung thư da. 

3.2. Dấu hiệu của u hắc tố ác tính 

So với dạng nốt ruồi lành tính, u hắc tố có bề ngoài và tốc độ phát triển khác thường hơn. Trong đó: 

• Hình dáng và kích thước thay đổi bất thường từ một nốt ruồi tự nhiên. 
• Tốc độ phát triển nhanh, gây ngứa ngáy hoặc chảy máu. 
• Màu sắc đậm dần và không đồng nhất, nhất là khi xuất hiện vết loét, vết sần sùi. 
• Bờ viền không rõ ràng, không đối xứng. 

Màu sắc của u hắc tố ác tính không đồng nhất, đường viền không rõ nét

U hắc tố ác tính đôi khi xuất hiện ở những vị trí khó nhận biết như móng tay hoặc móng chân, bàn tay hoặc bàn chân, mắt, cơ quan sinh dục,... Vậy nên, chúng khó được phát hiện sớm, dẫn đến điều trị chậm trễ. 

4. Chẩn đoán

U hắc tố lành tính xuất hiện ngoài da dễ dàng được nhận biết thông qua thăm khám lâm sàng. Trong quá trình thăm khám, bác sĩ thường dùng kính lúp chuyên dụng để quan sát kỹ nốt ruồi. Trường hợp nghi ngờ là u ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm sinh thiết hoặc một số xét nghiệm chuyên sâu khác. Chỉ định xét nghiệm được dựa trên những yếu tố như: 

• Khối u không cân đối, bờ viền không rõ nét. 
• Màu sắc thay đổi rõ rệt. 
• Kích thước khối u tăng nhanh. 
• Bệnh nhân từng xuất hiện tổn thương sắc tố. 

Sinh thiết được chỉ định khi bác sĩ nghi ngờ nốt ruồi là u ác tính

5. Điều trị 

Đối với u hắc tố lành tính, bệnh nhân không nhất thiết phải điều trị nếu chúng không ảnh hưởng đến sức khỏe hay thẩm mỹ. Ở trẻ nhỏ, các nốt ruồi lành tính có xu hướng biến mất sau một thời gian. Trường hợp nốt ruồi gây mất thẩm mỹ hoặc ảnh hưởng đến cơ quan lân cận, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật hoặc thực hiện một vài biện pháp can thiệp khác như liệu pháp laser, áp lạnh hoặc đốt điện. 

Trường hợp u hắc tố chứa tế bào ung thư, người bệnh có thể được chỉ định các phương pháp điều trị chuyên nghiệp như: 

• Phẫu thuật loại bỏ khối u. 
• Hóa trị hoặc xạ trị. 
• Điều trị nhắm trúng mục tiêu. 
• Liệu pháp miễn dịch. 
• Liệu pháp quang động. 
• Nạo kết hợp đốt điện. 

Nếu u hắc tố lành tính nằm ở vị trí dễ nhìn, kích thước lớn, bệnh nhân nên phẫu thuật 

Tóm lại dù là u hắc tố lành tính hay ác tính, mọi người cũng không nên chủ quan. Ngay khi nhận thấy khối u hay nốt ruồi bất thường xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, bạn cần chú ý theo dõi, đi khám da liễu càng sớm càng tốt. Chuyên khoa Da liễu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC hiện là địa chỉ y tế uy tín được nhiều khách hàng lựa chọn. Nếu cần đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.