1. Tìm hiểu chung về bệnh u hốc mắt

Hốc mắt là một kết cấu xương dạng hốc do xương sọ và các xương vùng mặt tạo thành. Hốc mắt có hình tháp, phần đáy mở rộng về phía trước xương và phẩn đỉnh nhọn thì hướng ra sau. Các tổ chức mềm trong hốc mắt không áp trực tiếp vào xương mà sẽ được cân bao bọc.

Hiện tượng có khối u lạ xuất hiện trong hốc xương mắt thì được gọi là u hốc mắt. Khối u này có thể là lành tính hoặc là ác tính. U máu thể hang là dạng u hốc mắt lành tính thường gặp nhất, phổ biến ở người trẻ và người trung niên. Ngoài ra, trẻ em cũng là đối tượng có thể bị u hốc mắt nhưng may mắn thay phần lớn các ca ở trẻ em là u hốc mắt lành tính. Tuy nhiên không vì thế mà các bậc phụ huynh chủ quan, nếu phát hiện con em mình bị u hốc mắt thì cần phải điều trị ngay để bảo vệ “cửa sổ tâm hồn” cho trẻ.

Có những loại u hốc mắt sau:

• Phổ biến xuất hiện ở trẻ nhỏ: u mô bào dạng sợi, u nguyên bào võng mạc, u cơ vân.

• Thường gặp ở người lớn: u xương, u thần kinh đệm, u màng não, u máu và u bạch huyết, u sợi thần kinh, u sarcoma phát triển từ mô cơ hoặc mô mỡ.

U hốc mắt nguy hiểm không còn tùy thuộc xem đó là u lành tính hay ác tính

Các khối u nguyên phát chiếm 70% trong số các trường hợp u hốc mắt, đây là tình trạng khối u nhen nhóm và phát triển ngay trong các tổ chức mô mềm tại hốc mắt. Khối u thứ phát xảy ra khi chúng di căn từ các cơ quan lân cận (chiếm 23%), 4% là tới từ các bộ phận xa như phổi, vú, tuyến tiền liệt,... 3% còn lại là do các bệnh tự miễn phát triển, xâm lấn sau vào khu vực hốc mắt và gây bệnh viêm giả u hốc mắt - một chứng bệnh tương tự như khối u.

2. Dấu hiệu cho thấy bạn đã bị mắc bệnh u hốc mắt

Cần đặc biệt lưu ý khi có những biểu hiện bất thường sau đây ở vùng mắt:

• Mắt lồi: đây là dấu hiệu đặc trưng nhất của u hốc mắt. Bác sĩ sẽ xác định vị trí cũng như nơi xuất phát của khối u dựa trên hướng lồi. Ví dụ như nếu nhãn cầu hướng vào trong và bị đẩy xuống dưới thì là u tuyến lệ, còn nhãn cầu bị đẩy ra phía trước theo chiều dọc của hốc mắt thì là u dây thần kinh thị giác. Nếu khối u hốc mắt là u lành tính thì tình trạng lồi mắt sẽ có xu hướng tiến triển từ từ, còn trường hợp khối u có tốc độ phát triển nhanh thì khả năng cao là u ác tính.

• Đau: nguyên nhân chính là do sự phát triển nhanh hoặc dấu hiệu di căn của khối u ác tính. Những u lành tính thường chỉ khiến căng tức vùng mắt và ít gây đau.

Đau mắt là một trong các dấu hiệu của u hốc mắt

• Nhìn đôi: hiện tượng này chiếm khoảng 24% trong số các ca bị u hốc mắt, cơ vận nhãn bị khối u di căn gây viêm, chiếm diện tích dẫn tới khó vận động và làm lệch trục nhãn cầu sinh ra nhìn đôi.

• Thị lực bị giảm trầm trọng: các khối u nguyên phát có kích thước lớn ở hốc mắt như u ngoài trục cơ vận nhãn hoặc u màng não sẽ chèn ép lên dây thần kinh thị giác gây nên tình trạng giảm thị lực. Bệnh nhân có khả năng bị mù vĩnh viễn nếu không được điều trị sớm.

• Các triệu chứng khác: u lớn gây đè nén đồng thời làm hệ tuần hoàn máu bị ứ trệ gây viêm nhiễm, đỏ, sung huyết mắt, mí mắt sưng to và sụp xuống, đồng tử giãn.

3. U hốc mắt nguy hiểm không? Cần chẩn đoán và điều trị như thế nào?

3.1. Kỹ thuật dùng để chẩn đoán u hốc mắt

Trước đây khi chẩn đoán u hốc mắt người ta thường áp dụng một loại kỹ thuật tiêu chuẩn là siêu âm. Nhưng hiện nay với sự ra đời của nhiều loại hình chẩn đoán hình ảnh tiên tiến hơn, siêu âm hốc mắt chỉ được dùng nhằm đánh giá bước đầu u hốc mắt hoặc u nhãn cầu dạng nang chứa dịch, hay có kèm theo tổn thương mạch máu. Sau đó các biện pháp chẩn đoán chuyên sâu khác sẽ được sử dụng bao gồm:

• Chụp CT (chụp cắt lớp vi tính): biện pháp này thực sự có giá trị khi dùng để kiểm tra xương hốc mắt và các kết cấu quanh hốc mắt, đánh giá những u hốc mắt hình thành từ xương, qua đó lựa chọn phương án phẫu thuật phù hợp nhất.

• Chụp cộng hưởng từ MRI hốc mắt và thần kinh thị giác: đây là một kỹ thuật ưu việt, cung cấp các hình ảnh chi tiết của mạch máu, dây thần kinh và khối u hốc mắt và sự liên quan giữa các tổ chức này.

3.2. Phương pháp chữa u hốc mắt hiện nay

U hốc mắt nguy hiểm không? Thường những khối u hốc mắt lành tính, không biểu lộ triệu chứng cũng như kích thước còn nhỏ thì chưa cần can thiệp nhiều vì không quá nguy hiểm. Bước đầu bệnh nhân cần theo dõi và kiểm tra mắt thường xuyên. Tới khi khối u bắt đầu có những dấu hiệu lạ và biến dạng thì cần thực hiện phẫu thuật loại bỏ.

Đối với u nhỏ, bác sĩ sẽ cắt vùng màng chóp mắt, trường hợp khối u to và ăn sâu vào lớp kết mạc thì diện tích mô cần cắt bỏ buộc phải rộng hơn. Trước đây để phẫu thuật u hốc mắt phần lớn sẽ can thiệp bằng cách mổ mở nắp hộp sọ (mở tại vị trí keyhole hoặc vùng trán), vết rạch lớn, mất nhiều thời gian để mổ và bệnh nhân có nguy cơ bị tai biến cao. Ngày nay, tin mừng là hình thức mổ nội soi qua đường mũi đã có mặt ở các bệnh viện lớn tại Việt Nam. ưu điểm của phương pháp này là thực hiện nhanh, ít đau, chi phí thấp, không gây sẹo xấu, rút ngắn thời gian phục hồi và giảm rủi ro, biến chứng hậu phẫu.

Đối với các u lành tính, phẫu thuật có thể giúp bệnh nhân khỏi dứt điểm. Tuy nhiên u ác tính thì phải phối kết hợp với các phương pháp khác sau khi mổ như hóa trị (truyền hóa chất vào cơ thể) và xạ trị (chiếu tia X) nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại ở hốc mắt và giúp nâng cao hiệu quả điều trị.

U hốc mắt nguy hiểm không còn phụ thuộc vào loại u, mức độ xâm lấn của khối u mà bệnh nhân đang mắc phải. Nhìn chung u hốc mắt nếu chậm trễ trong điều trị sẽ gây ảnh hưởng nhiều tới thị lực, mất khả năng cảm nhận hình ảnh và thu hẹp cơ hội sống sót của bệnh nhân. Do đó, để phòng tránh nguy cơ bị u hốc mắt, mỗi người nên tự ý thức bảo vệ “cửa sổ tâm hồn” của mình khỏi các tác nhân gây hại cho mắt và chủ động khám định kỳ 6 tháng/lần, đặc biệt là ngay khi xuất hiện những triệu chứng bất thường tại cơ quan này.

Mỗi người nên chủ động thường xuyên thăm khám để bảo vệ đôi mắt của mình

Tổng đài tư vấn 1900565656 - BVĐK MEDLATEC luôn là người bạn đồng hành với quý khách hàng, chia sẻ mọi thắc mắc và các thông tin liên quan tới gói khám chữa bệnh hiện đang triển khai tại bệnh viện.