1. Tìm hiểu chung về virus hợp bào hô hấp

Virus hợp bào hô hấp (RSV) có khả năng xâm nhập vào cơ thể con người và gây ra các bệnh lý về đường hô hấp, ví dụ như bệnh viêm phổi hay viêm tiểu phế quản. Virus tồn tại trong dịch tiết hô hấp của người bệnh, theo các giọt bắn văng ra từ người bệnh trong quá trình họ nói chuyện, ho hoặc hắt hơi, khạc nhổ,... virus sẽ lây truyền cho người xung quanh.

Sau khi  ra khỏi cơ thể người, loại virus này có thể tồn tại trên các bề mặt hay vật dụng như đồ chơi, bàn ghế,... hàng giờ liền. Nếu chúng ta vô tình chạm vào những bề mặt có chứa virus rồi đưa tay sờ lên mắt, mũi, miệng thì sẽ bị nhiễm virus. Thời điểm giao mùa từ xuân sang hè, từ đông sang xuân là lúc virus phát triển mạnh mẽ nhất.

Virus hợp bào hô hấp (viết tắt là virus RSV) là tác nhân gây ra các bệnh lý đường hô hấp

Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi là đối tượng dễ bị mắc các bệnh do virus hợp bào hô hấp gây ra, người lớn cũng không ngoại lệ. Kể từ sau khi nhiễm virus từ 2 - 8 ngày, người bệnh mới bắt đầu biểu hiện triệu chứng. Đối với những trẻ khỏe mạnh hay người lớn có sức đề kháng tốt, triệu chứng do nhiễm virus RSV thường chỉ nhẹ, tương tự như bệnh cảm lạnh thông thường và có thể tự điều trị tại nhà. Ngược lại đối với các trường hợp trẻ sinh non, trẻ có hệ miễn dịch yếu hay có các bệnh lý tiềm ẩn thì virus hợp bào hô hấp có thể khiến trẻ bị viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp rất nguy hiểm. Ngoài ra những bệnh nhân bị bệnh về phổi, tim mạch hay người cao tuổi thì cũng cần cẩn trọng trước loại virus này.

2. Trẻ khi bị nhiễm virus hợp bào hô hấp sẽ có biểu hiện gì?

Virus hợp bào hô hấp khi xâm nhập vào cơ thể trẻ thường gây ra các triệu chứng như sau:

• Sốt cao;

• Ho nhiều;

• Thở khò khè, thở nhanh, khó thở kèm rút lõm lồng ngực;

• Thường bị ngưng thở từ 15 - 20 giây, nhất là ở những trẻ bị sinh non hoặc trước đây đã từng bị ngưng thở;

• Ăn kém, bú kém hoặc bỏ bú;

• Đau tai, đau họng nhẹ;

• Phản ứng kém nhanh nhẹn, quấy khóc nhiều, mệt mỏi, ngủ không ngon giấc;

• Thiếu nước: không đi tiểu trong vòng 6 giờ, khóc không ra nước mắt, da nhăn nheo, mắt trũng.

Trẻ khi bị nhiễm virus hợp bào hô hấp thường có triệu chứng quấy khóc, sốt cao, bỏ bú

Trong trường hợp trẻ có các triệu chứng diễn tiến nặng như sốt cao không hạ, khó thở, da môi và đầu chi chuyển thành xanh tím thì cha mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay.

3. Phương pháp điều trị các bệnh do virus hợp bào hô hấp gây ra

Phần lớn trẻ nhỏ khi bị nhiễm virus hợp bào hô hấp đều bị viêm tiểu phế quản thể nhẹ, sau khi thăm khám bác sĩ có thể cho trẻ được điều trị và chăm sóc tại nhà với các hướng dẫn như dưới đây:

• Mỗi ngày nên vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng cách hút dịch nhầy ở mũi và nhỏ nước muối sinh lý;

• Để trẻ tránh xa khói bụi và khói thuốc lá;

• Phòng ốc nơi trẻ sinh hoạt và nằm ngủ cần được dọn dẹp sạch sẽ, thông thoáng. Cha mẹ có thể lắp đặt thêm máy lọc không khí và máy phun sương tạo ẩm;

• Cho trẻ ăn uống đầy đủ, để tránh tình trạng trẻ bị nôn ói, có thể chia nhỏ các bữa ăn trong ngày;

• Trẻ nên được cung cấp đủ nước. Điều này sẽ giúp làm loãng đờm và làm dịu các cơn ho;

• Uống thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Cha mẹ tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc cho trẻ khi chưa có chỉ định vì nếu dùng sai loại thuốc, sai liều lượng không những không giúp điều trị bệnh mà còn có thể khiến triệu chứng của bệnh trở nên nghiêm trọng hơn;

• Tái khám theo đúng lịch hẹn.

Trong quá trình chăm sóc và điều trị tại nhà, nếu phụ huynh phát hiện ra những triệu chứng bất thường, nghiêm trọng thì hãy đưa trẻ đi viện ngay. Nhất là những trường hợp như mũi họng của trẻ ra nhiều dịch nhầy, thở khò khè, khó thở,... rất nguy hiểm cần có sự can thiệp y khoa. Khi bị bội nhiễm phổi trẻ cần được truyền dịch, dùng thuốc kháng sinh hoặc thậm chí là phải thở oxy.

4. Cách phòng ngừa nguy cơ nhiễm phải virus hợp bào hô hấp

Để phòng ngừa khả năng trẻ sẽ nhiễm phải virus RSV, cha mẹ cần lưu ý:

• Không nên để trẻ tiếp xúc gần với những bệnh nhân đang có dấu hiệu hắt hơi, ho, sổ mũi,...;

• Không gian sống của trẻ cần được đảm bảo luôn sạch sẽ, trong lành, không có khói thuốc lá hay bụi bẩn;

• Hạn chế đưa trẻ đến những nơi tụ tập đông người, nhất là khi dịch cúm đang trong mùa cao điểm;

• Hướng dẫn trẻ thường xuyên rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi sờ vào các bề mặt, đồ dùng có thể đã bị nhiễm virus;

• Trong trường hợp những trẻ có khả năng cao bị nhiễm virus RSV, bác sĩ có thể chỉ định cho trẻ dùng thuốc dự phòng. Loại thuốc đó thường là palivizumab (tên biệt dược Synagis) dùng theo dạng tiêm bắp, không tương tác với những loại vắc xin khác mà trẻ đã sử dụng. Cơ chế hoạt động của loại thuốc này là giúp kích thích cơ thể sản sinh thêm các kháng thể chống lại virus, hạn chế biến chứng và giảm nhẹ triệu chứng do bệnh gây ra. Mỗi liều palivizumab sẽ duy trì tác dụng khoảng 30 ngày. Vì vậy cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc cho trẻ sử dụng thuốc này trong mùa dịch. Tuy nhiên thuốc cũng gây ra tác dụng phụ là sốt, sưng đỏ hoặc phát ban ở vị trí tiêm.

Thuốc palivizumab tiêm bắp có tác dụng dự phòng các bệnh do virus hợp bào hô hấp gây ra

Để giúp các bé có một hệ miễn dịch khỏe mạnh trong mùa dịch, cha mẹ nên chú ý bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, vitamin, nước mỗi ngày cho trẻ. 

Như vậy trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về virus hợp bào hô hấp. Nếu trẻ có các triệu chứng nghi ngờ đã nhiễm virus RSV thì cha mẹ cần theo dõi và đưa trẻ đi khám để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và hướng dẫn điều trị đúng cách.

Nếu cần được tư vấn chi tiết hơn về cách đăng ký khám và sử dụng dịch vụ tại Chuyên khoa Hô hấp - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, quý bậc phụ huynh có thể liên hệ ngay đến hotline 1900 56 56 56.