1. Tìm hiểu chung về virus HPV

HPV (Human Papilloma Virus) là một nhóm virus có thể gây u nhú trên cơ thể người. Đến nay, các nhà khoa học đã phát hiện hơn 200 chủng HPV, trong đó khoảng 14 - 15 chủng thuộc nhóm nguy cơ cao có khả năng gây ung thư cổ tử cung, hậu môn, dương vật, vòm họng... 

Virus HPV gồm nhiều chủng, dễ dàng lây truyền qua đường tình dục 

Những loại virus này thường lây truyền từ người sang người qua nhiều con đường:

• Hoạt động tiếp xúc da với da (đặc biệt là vùng niêm mạc và bộ phận sinh dục).
• Quan hệ tình dục bao gồm cả đường âm đạo, hậu môn và miệng. 
• Lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. 

2. Virus HPV gây bệnh gì? 

Nếu đang thắc mắc virus HPV gây bệnh gì, bạn có thể tham khảo 6 nhóm bệnh phổ biến sau đây: 

2.1. Ung thư cổ tử cung

Đây là một trong những dạng ung thư thường gặp nhất ở nữ giới, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của chị em nếu không can thiệp điều trị kịp thời. Nguyên nhân chủ yếu là do sự tấn công của các chủng virus HPV. Trong đó, phần lớn các trường hợp ung thư cổ tử cung đều dương tính với HPV 16, tiếp đến là HPV 18 và một số chủng HPV khác. 

Câu trả lời đầu tiên cho thắc mắc "virus HPV gây bệnh gì" là ung thư cổ tử cung

Điều đáng lo ngại về căn bệnh này là nó thường phát triển một cách âm thầm, khó phát hiện, khiến người bệnh chủ quan. Thực tế, khoảng thời gian từ khi lây nhiễm HPV cho đến khi tiến triển thành ung thư cổ tử cung có thể lên tới 10 - 15 năm. 

2.2. Mụn cóc sinh dục

Bệnh lý này chủ yếu lây lan qua đường tình dục. Thông thường, thời gian ủ bệnh sẽ kéo dài trong 1 đến 3 tháng, thậm chí có thể là 12 tháng. Đối tượng nằm trong nhóm nguy cơ cao bị mụn cóc sinh dục là nam giới và nữ giới từ 20 đến 45 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ có xu hướng cao hơn nam. 

Mụn cóc sinh dục có liên quan đến một số chủng HPV

HPV 6 và HPV 11 là hai chủng virus phổ biến gây mụn cóc sinh dục. Ở trẻ sơ sinh, virus cũng có khả năng lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Ngoài ra, thói quen lười vệ sinh hoặc vệ sinh không đúng cách bộ phận sinh dục, ảnh hưởng của thủ thuật cắt bao quy đầu không đảm bảo, chức năng miễn dịch suy giảm,... cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ dẫn đến mụn cóc sinh dục. 

2.3. Ung thư hậu môn

Đây là bệnh lý khởi phát tại vùng hậu môn, có liên quan đến HPV. Thực tế thì hầu hết người bị ung thư hậu môn đều bị nhiễm HPV thông quan quan hệ tình dục bằng đường hậu môn. Bệnh lý này gồm nhiều dạng, nếu không được điều trị sớm, sức khỏe và đời sống sinh hoạt của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. 

2.4. Ung thư dương vật 

Tình trạng phơi nhiễm với virus HPV có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư dương vật. Người có tiền sử mắc sùi mào gà, nhiễm HIV/AIDS,... dễ mắc phải căn bệnh này. 

Nếu phát hiện và điều trị kịp thời trong giai đoạn 0 hoặc giai đoạn 1, cơ hội sống thêm 5 năm của người bệnh sẽ tăng cao. 

2.5. Ung thư âm hộ

Đây là bệnh lý không phổ biến. Bên cạnh yếu tố tuổi tác, tình trạng lây nhiễm virus HPV cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư âm hộ. Căn bệnh này khởi phát tại phía ngoài của cơ quan sinh dục. Các khối u hoặc vết loét tại âm hộ sẽ gây đau, ngứa. Bệnh nhân thường chỉ đi khám khi đã có những biểu hiện rõ rệt như ngứa ngáy, đau, chảy máu âm hộ, xuất hiện mụn cóc hoặc khối u. Phụ nữ trong độ tuổi 65 - 75 là đối tượng có nguy cơ cao bị ung thư âm hộ. 

2.6. Tổn thương tại vùng miệng và đường hô hấp trên

Nhiều chủng virus HPV có khả năng gây tổn thương tại vùng miệng và đường hô hấp trên như vòm họng, amidan, lưỡi, mũi,... Trong đó, ung thư vòm họng là một bệnh lý nguy hiểm gây ra bởi HPV. Tương tự như các con đường khác, HPV có thể lây nhiễm và gây ung thư tại vùng hầu họng qua các hoạt động quan hệ tình dục bằng đường miệng.

3. Triệu chứng cho thấy cơ thể bị nhiễm HPV và mức độ nguy hiểm

Virus HPV (Human Papillomavirus) thường không gây triệu chứng rõ ràng ngay sau khi nhiễm. Nhiều người nhiễm HPV nhưng không biết mình mắc bệnh, vì cơ thể có thể tự đào thải virus sau một thời gian.

Nổi mụn cóc sinh dục là triệu chứng khá đặc trưng ở người nhiễm HPV 

HPV nguy cơ cao gồm các chủng như HPV 16, 18, 31, 33... có thể gây ra tổn thương tiền ung thư, dẫn đến:

• Ung thư cổ tử cung: Không có triệu chứng ban đầu, chỉ phát hiện qua xét nghiệm Pap smear hoặc HPV test. Khi tiến triển, có thể gây chảy máu âm đạo bất thường, đau khi quan hệ.
• Ung thư hậu môn: Đau, ngứa rát hậu môn, chảy máu trực tràng, có khối u nhỏ quanh hậu môn.
• Ung thư dương vật: Xuất hiện vết loét, u cục không đau trên dương vật.
• Ung thư vòm họng: Đau họng kéo dài, khó nuốt, khàn giọng, sưng hạch cổ. 

4. Phương pháp điều trị khi bị nhiễm virus HPV

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra phương pháp nào có thể tiêu diệt hoàn toàn virus HPV. Tình trạng nhiễm HPV ở mỗi người không phải lúc nào cũng giống nhau. Theo đó, nhóm HPV nguy cơ thấp thường chỉ gây mụn cóc sinh dục, còn nhóm HPV nguy cơ cao có thể gây ung thư. 

Các phương pháp điều trị mụn cóc là: 

• Phẫu thuật lạnh: Sử dụng Nitơ lỏng để làm đông mụn cóc.
• Đốt điện: Sử dụng dòng điện để đốt nóng, loại bỏ mụn cóc. 
• Điều trị bằng liệu pháp laser: Dùng ánh sáng mang năng lượng cao, có khả năng tiêu diệt tế bào bất thường cũng như mụn cóc. 
• Điều trị bằng thuốc bôi ngoài da: Bôi trực tiếp lên vùng da xuất hiện mụn cóc (ngoại trừ vùng sinh dục). 

Bên cạnh đó, để loại bỏ những tế bào bất thường, bác sĩ đôi khi còn áp dụng phương pháp phẫu thuật điện vòng LEEP. 

Ở người có hệ miễn dịch tốt, virus HPV sẽ được cơ thể đào thải và biến mất sau 12 - 24 tháng. Thực tế, việc điều trị cũng sẽ tùy theo từng trường hợp, ví dụ như điều trị tổn thương tiền ung thư do HPV 16, 18 nếu xét nghiệm HPV 16, 18 dương tính và có bất thường tế bào, điều trị đối với tổn thương cổ tử cung riêng, đối với tổn thương hậu môn, hầu họng riêng. 

Đối với mụn cóc ngoài da, người bệnh thường được chỉ định dùng thuốc bôi

5. Cách phòng tránh

Con đường lây nhiễm chính của virus HPV là đường tiếp xúc da với da, đường tình dục, lây từ mẹ sang con. Vì thế, bạn có thể chủ động phòng ngừa lây nhiễm thông qua những biện pháp sau: 

• Quan hệ tình dục an toàn, áp dụng biện pháp phòng ngừa như dùng bao cao su, sống chung thủy một vợ một chồng,...
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác, hạn chế tiếp xúc thân mật với người lạ. 
• Nam giới và nữ giới trong độ tuổi từ 9 - 45 nên tiêm vắc xin phòng HPV theo chỉ dẫn của Bộ Y tế. 
• Duy trì thói quen sinh hoạt, ăn uống lành mạnh để cải thiện hệ miễn dịch giúp cơ thể tự đào thải HPV. 

Để chủ động phát hiện tình trạng nhiễm HPV và kiểm soát yếu tố nguy cơ, bạn nên kiểm tra sức khỏe hàng năm hoặc đi khám nếu nhận thấy cơ thể biểu hiện triệu chứng khác thường như nổi mụn cóc. Một địa chỉ y tế uy tín, bạn có thể an tâm lựa chọn là Hệ thống Y tế MEDLATEC với kinh nghiệm hoạt động gần 30 năm.