1. Tìm hiểu chung về tràn dịch màng phổi

Lá phổi giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ hô hấp. Nhờ có phổi chúng ta mới có thể hít thở không khí và duy trì các hoạt động sống thường ngày.

Khoang màng phổi là bộ phận bao bọc bên ngoài mỗi lá phổi, được cấu thành từ 2 lớp màng mỏng. Ở điều kiện bình thường khoang màng phổi có thể chứa khoảng 10 - 20ml chất lỏng. Đây là một chất có khả năng bôi trơn và giảm ma sát, giúp bề mặt phổi giãn nở tốt hơn bạn hít thở.

Tràn dịch màng phổi xảy ra khi chiếc khoang này chứa đầy dịch một cách bất thường. Đây là tình trạng cấp cứu nguy hiểm, phức tạp. Khi đó bệnh nhân thường xuất hiện các triệu chứng như tức ngực, khó thở, mệt mỏi, sốt, phù toàn thân, ho hoặc ho ra máu,...

Tràn dịch màng phổi là tình trạng cấp cứu nguy hiểm, phức tạp

Bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng này bằng cách chỉ định cho bệnh nhân siêu âm màng phổi, chụp X-quang ngực hay chọc hút dịch màng phổi,... Dựa trên kết quả chẩn đoán, mức độ tràn dịch màng phổi mà bệnh nhân gặp phải, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp nhất.

2. Điều trị tràn dịch màng phổi tại viện

Trước khi tự điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà thì bệnh nhân cần phải nhập viện để cấp cứu để được chẩn đoán xác định nguyên nhân và áp dụng phác đồ điều trị khoa học:

• Chọc hút dịch màng phổi: biện pháp này là để phục vụ cho hoạt động chẩn đoán, đồng thời giúp bệnh nhân dễ thở hơn;

• Dẫn lưu màng phổi: đây là một thủ thuật được thực hiện bằng cách đặt một ống dẫn đi qua da, xuyên vào khoang màng phổi để làm thoát dịch ra ngoài;

• Điều trị nội khoa dựa trên nguyên nhân, ví dụ như lao phổi gây tràn dịch màng phổi thì cần dùng thuốc kháng lao; nhiễm khuẩn thì cần dùng thuốc kháng sinh; trường hợp bị ung thư thì cần áp dụng các biện pháp như phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị,...;

• Điều trị bổ trợ: chế độ ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi hồi sức, điều trị cắt sốt, giảm khó thở tức ngực, vật lý trị liệu, tập các bài tập thở...

Tràn dịch màng phổi nếu kịp thời điều trị và xử trí đúng cách thì tỷ lệ tái phát cũng như tính nghiêm trọng của bệnh sẽ giảm đi rất nhiều. Bên cạnh việc sử dụng thuốc, người bệnh vẫn cần có các phương pháp khác cần áp dụng ngay tại nhà.

Khi điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà bằng thuốc cần chú ý uống thuốc đúng chỉ dẫn

3. Những phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà

3.1. Uống thuốc theo hướng dẫn

Một số loại thuốc thường được kê đơn cho bệnh nhân bị tràn dịch màng phổi đó là:

• Thuốc chống viêm: giảm sưng viêm, phù nề;

• Thuốc kháng sinh: phòng ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn, bội nhiễm;

• Thuốc giảm đau, hạ sốt;

• Thuốc lợi tiểu: dùng cho các trường hợp thận ứ nước, biến chứng suy tim gây tràn dịch màng phổi;

• Thuốc giảm ho.

Khi dùng thuốc bệnh nhân cần tuân thủ quy tắc là đảm bảo dùng đúng theo chỉ định, liều lượng mà bác sĩ kê đơn. Nếu xuất hiện tác dụng phụ trong quá trình dùng thuốc thì cần thông báo ngay cho bác sĩ để có hướng xử trí đúng cách.

3.2. Xây dựng kế hoạch ăn uống lành mạnh

Chế độ dinh dưỡng khoa học cũng rất quan trọng trong quá trình hồi phục sức khỏe của bệnh nhân. Đối với những người bị tràn dịch màng phổi thì nên hạn chế ăn những thực phẩm chứa nhiều chất béo, chất tinh bột, đồ chiên xào, thức ăn chế biến sẵn, chất đường,... Ngoài ra cần tránh xa chất kích thích như bia rượu, cà phê, thuốc lá. Thay vào đó người bệnh nên tăng cường đồ ăn mềm, dễ tiêu, lành mạnh mới có lợi cho sức khỏe.

3.3. Nghỉ ngơi hợp lý

Khi điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà, người bệnh cần được nghỉ ngơi hợp lý. Tình trạng này gây tổn thương không nhỏ đến hệ hô hấp nên bệnh nhân sẽ dễ bị mệt mỏi, khó thở, đau tức ngực,... Vì vậy cho nên ngay cả sau khi đã được điều trị thành công ở viện thì bệnh nhân vẫn cần phải chú ý nghỉ ngơi tĩnh dưỡng, không được vận động mạnh khi thể chất chưa phục hồi.

3.4. Tập hít thở sâu

Một trong những phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà đem lại hiệu quả cao đó chính là tập hít thở sâu đúng cách. Người bệnh có thể thực hiện động tác này vào buổi sáng sau khi thức dậy hay vào bất kỳ thời gian nào trong ngày. Mỗi khi tập thở, hãy hít một hơi thật sâu sau đó giữ hơi lại trong phổi rồi đẩy khí thừa hết ra ngoài. Bệnh nhân có thể lặp lại động tác này khoảng 10 lần/giờ.

3.5. Tập thể dục đều đặn, nhẹ nhàng

Người bệnh không nên vận động thể chất quá nặng trong quá trình điều trị tràn dịch màng phổi. Sau thời gian điều trị tại viện, bạn có thể vận động nhẹ nhàng khi trở về nhà. Hoạt động này sẽ giúp cải thiện hô hấp và ổn định huyết áp. Một số trường hợp sẽ được hỗ trợ tập vật lý trị liệu hô hấp.

Tập hít thở sâu đúng cách sẽ giúp cải thiện các vấn đề về hô hấp

3.6. Tránh xa khói thuốc

Như các bạn đã biết thì khói thuốc lá ảnh hưởng rất xấu đến chức năng của hệ hô hấp. Nếu bệnh nhân bị tràn phổi màng dịch kết hợp với sự hiện diện của khói thuốc lá sẽ càng khiến cấu trúc phổi bị tổn thương, tăng rủi ro tắc nghẽn và nhiễm trùng tại phổi. Do đó người bệnh cần tránh xa khói thuốc lá ngay.

3.7.Tái khám nếu có triệu chứng bất thường

Khi điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà, nếu người bệnh gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào dưới đây thì hãy đi tái khám ngay:

• Sốt cao;

• Ho có đờm, thậm chí có lẫn máu;

• Vùng ngực có cảm giác đau tức, thậm chí là đau dữ dội;

• Thở gấp hoặc khó thở. Tình trạng này không thuyên giảm mà có xu hướng nghiêm trọng hơn.

Đối với những người bị tràn dịch màng phổi xuất phát từ các nguyên nhân như suy tim, ung thư thì nên được hướng dẫn, tư vấn để có biện pháp sống chung với bệnh. Hay bệnh nhân có thể sử dụng thực phẩm chức năng giúp bổ phổi do bác sĩ tư vấn.

Nhìn chung các phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi tại nhà nêu trên đều dễ thực hiện và có thể triển khai hàng ngày. Nếu áp dụng nghiêm túc, đều đặn, đúng cách thì tình trạng bệnh sẽ được cải thiện và hồi phục đáng kể.