1. Thông tin chung về hiện tượng ngủ ngáy

Trên thực tế, việc ngủ ngáy không đơn thuần chỉ là gây đôi chút phiền toái đến người xung quanh mà tình trạng này còn phản ánh một số vấn đề sức khỏe của người bệnh, ví dụ như các bệnh tim mạch, đột quỵ, đau đầu, thừa cân, giảm ham muốn tình dục,... Cụ thể như sau:

Người ngủ ngáy thường gặp phải hiện tượng ngưng thở khá lâu do khí quản bị che lấp bởi niêm mạc và mô mềm lỏng lẻo ở cuống họng. 2 lá phổi vì thế mà không hoàn thành được chức năng trao đổi khí dẫn tới thiếu hụt oxy cho cơ thể. Khi đó, não sẽ ngay lập tức đưa ra tín hiệu để khí quản và vùng hầu họng giãn nở trở lại, thúc đẩy quá trình hô hấp diễn ra bình thường. Tuy nhiên nếu ngáy ngủ liên tục gây rối loạn hoạt động hô hấp sẽ hình thành chứng ngưng thở khi ngủ.

Người ngủ ngáy có nguy cơ cao gặp phải tình trạng ngưng thở khi ngủ

Thiếu oxy toàn thân sẽ khiến bệnh nhân ngủ không sâu giấc, chất lượng giấc ngủ bị giảm sút, dẫn đến não bộ không được nghỉ ngơi sau cả ngày hoạt động và hệ quả là bệnh nhân mất khả năng tập trung, trở nên mệt mỏi hơn, giảm trí nhớ, dễ ngủ gật vào ban ngày, giảm năng suất lao động và gây nguy hiểm khi tham gia giao thông.

2. Ngủ ngáy là do nguyên nhân nào gây nên?

Nguyên nhân chính dẫn tới ngủ ngáy là do không khí lưu thông giữa vùng mũi họng và thanh quản gặp trở ngại. Đây là hậu quả của những yếu tố sau:

• Đường hô hấp mũi gặp tắc nghẽn: do bệnh nhân bị viêm xoang hoặc dị ứng và có những người chỉ ngáy ngủ khi bị nhiễm trùng xoang hay dị ứng mũi. Ngủ ngáy cũng có thể xuất hiện nếu mũi bị polyp, vách ngăn mũi bị lệch làm tắc nghẽn đường thở.

• Mô họng quá lớn: xảy ra chủ yếu ở người béo phì khiến mô mỡ tích tụ ở vùng hầu họng, mô họng to bất thường. Do đó vùng khoảng không giữa thanh quản và hầu họng trở nên hẹp lại gây nên tiếng ngáy. Những trẻ có vòm họng lớn và đang bị viêm amidan cũng gặp hiện tượng ngáy khi ngủ.

• Trương lực cơ lưỡi và cổ họng giảm: nguyên nhân của hiện tượng này là do sự lão hóa vùng cơ, tác dụng phụ của thuốc ngủ hoặc do say rượu,... Sự giãn nở quá mức gây lỏng lẻo các mô liên kết nâng đỡ vùng lưỡi họng và lưỡi sẽ không được giữ ở vị trí ban đầu. Khi ấy lưỡi sẽ bị tụt lại phía sau lấp mất đường thở.

• Lưỡi gà: đây là một tổ chức mô treo phía sau miệng. Nếu nó quá dài sẽ khiến khoảng trống từ họng đến mũi bị thu hẹp lại. Khi rung lên nó sẽ va chạm vào nhau khiến đường thở bị hẹp bớt không gian và gây ra tiếng ngáy khi ngủ.

• Dị tật bẩm sinh: cuống lưỡi to, cổ họng hẹp, cuống họng dài,...

• Mất ngủ cũng có thể dẫn tới tình trạng giãn cổ họng.

• Hay uống rượu bia: cồn có khả năng làm rối loạn và ức chế hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương, khiến các cơ vùng cổ bị giãn. Lúc này đường hô hấp có xu hướng đóng lại và đây là yếu tố làm tăng nguy cơ ngủ ngáy.

• Hút thuốc lá gây viêm họng, khiến các mô dễ bị rung khi thở và đóng đường hô hấp vào ban đêm.

• Tư thế ngủ: những người có thói quen gối đầu quá cao hoặc nằm ngửa cổ khi ngủ rất dễ phát ra tiếng ngáy khi ngủ do tư thế này làm hẹp đường thở.

3. Một số phương pháp giúp điều trị ngủ ngáy

Điều trị ngủ ngáy không cần dùng thuốc:

• Thay đổi tư thế nằm ngủ, thay vì nằm ngửa cổ thì người bệnh có thể tập nằm nghiêng.

• Cải thiện thể trạng, thể hình bằng cách giảm cân, cai thuốc lá, hạn chế uống rượu bia,...

Ngáy khi ngủ không những gây ảnh hưởng tới giấc ngủ của người xung quanh mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe

Điều trị ngủ ngáy trong những trường hợp bị nặng:

Nếu tình trạng ngáy đi kèm với hiện tượng ngưng thở khi ngủ thì bác sĩ có thể sẽ chỉ định lựa chọn các phương án điều trị dưới đây:

• Chỉ định bệnh nhân thở máy hoặc thở oxy áp lực dương liên tục khi ngủ. Mặc dù phương pháp này đem lại hiệu quả cao nhưng lại gây bất tiện khi người bệnh di chuyển trên ô tô hoặc không ở nơi cư trú.

• Sử dụng một loại thiết bị gắn trong miệng: thiết bị này được gọi là khuôn răng có tác dụng nâng cao vị trí vòm miệng, lưỡi và hàm để không khí có thể đi qua dễ dàng.

• Nếu hai cách trên không khả thi, người bệnh cần được phẫu thuật mở rộng đường họng, cắt amidan, chích cuống lưỡi, cuống họng, cắt ngắn những đoạn mô thừa ở cổ họng để đường hô hấp được thông khí. Nhược điểm của phương pháp này là sẽ khiến bệnh nhân phải chịu đau đớn sau mổ và vết thương lâu lành.

• Sử dụng tần số sóng để cắt bỏ mô thừa trong vòm miệng sẽ giúp giảm ngáy khi ngủ. Đây là phương pháp ít gây đau hơn so với những thủ thuật còn lại.

• Mổ laser cũng có tác dụng hiệu quả nhưng bệnh nhân phải tiến hành nhiều lần.

4. Các cách giúp bệnh nhân giảm phát ra tiếng “kéo gỗ” khi say giấc

Dưới đây là một số thói quen sinh hoạt người bệnh nên áp dụng để giảm tiếng ồn tự thân phát ra khi ngủ:

• Duy trì mức cân nặng hợp lý bằng cách chăm chỉ tập luyện thể dục, thể thao và có chế độ ăn uống khoa học, ít mỡ.

• Nằm nghiêng khi ngủ, giữ phần đầu cao hơn phần cổ để thở dễ hơn.

• Điều trị chứng tắc nghẽn mũi và viêm xoang: không khí đi qua mũi sẽ bị hạn chế nếu bạn đang gặp các vấn đề về đường thở, buộc bạn phải thở bằng miệng khi ngủ. Do đó hãy giải quyết dứt điểm những bệnh lý hô hấp gây tắc nghẽn mũi mà bạn đang mắc phải.

• Hạn chế sử dụng thuốc an thần và từ bỏ thói quen uống rượu bia.

• Bữa tối chỉ nên ăn vừa đủ, không quá no. Đặc biệt không nên ăn thực phẩm được chế biến từ bơ sữa trước khi đi ngủ.

• Ngủ đủ giấc và đi ngủ sớm, ngủ đúng giờ.

• Tăng độ ẩm ở phòng ngủ sẽ giúp cổ họng bạn đỡ bị khô, hạn chế được tình trạng ngủ ngáy.

Kiểm soát tốt cân nặng là một biện pháp giúp điều trị ngủ ngáy

Trên đây là một số cách điều trị ngủ ngáy cũng như phương pháp phòng ngừa tình trạng này hiệu quả bạn nên áp dụng ngay. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề khác liên quan đến sức khỏe, có thể liên hệ đến Tổng đài 1900 56 56 56 để được các chuyên gia của MEDLATEC tư vấn và giải đáp các băn khoăn một cách chi tiết nhất.